Ο αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στο ΕΚΠΑ γράφει για τις παρεμβάσεις στον ιερό βράχο που θα αλλάξουν τη μορφή της Ακρόπολης ως αρχαιολογικού τόπου.
Κάτι δεν πάει καλά. Κάτι µας διαφεύγει. Η εικόνα είναι τροµακτική. Η παρέµβαση παραβιάζει κάθε έννοια µέτρου, ισορροπίας, λειτουργίας, σωµατικής – αγαπητικής σχέσης. Ο ιερός βράχος καθίσταται «αντικείµενο», «αποχαρακτηρίζεται», πραγµατοποιείται.
Ο βράχος από τόπος ξαναγίνεται «µέσο διάβασης» και η ιερότητά του εκπίπτει σε απλό χώρο. ∆ιαχειρίσιµο, µεταβαλλόµενο, αξιοποιήσιµο. Η τεχνολογία στην υπηρεσία της τέχνης. Το µνηµείο πρέπει να καταστεί φιλικό στον χρήστη, να αποδοθεί στη µαζικότητα χωρίς ενδοιασµούς. Έτσι επιτρέπεται να «εξορθολογίζεται» µέσω τσιµεντώµατος και να εκσυγχρονίζεται – βελτιώνεται άνευ τύψεων από τους ειδικούς και τους υπεύθυνους. Και ως τέτοιος να αξιοποιείται. Τουριστικά, οικονοµικά, εργαλειακά. Ιδιοκτησιακά εντέλει! Από ιερό σε µπιµπελό και από µυσταγωγία εργαλειοποίηση. Σ’ εµάς τους ανίδεους και ανεύθυνους δεν πέφτει ουδείς λόγος. Lockdown και στην άποψη ή τη διαφωνία. Αυτοί ξέρουν. Μόνο.
Το να αντιµετωπίζουµε τον βράχο σαν οποιαδήποτε άλλη δηµόσια κατασκευή –του κωµικοτραγικού «Μεγάλου περιπάτου» συµπεριλαµβανοµένου– είναι αδιανόητο. Αν το ΚΑΣ πήρε τέτοια απόφαση, είναι υπόλογο και αν η πολιτική ηγεσία την αποδέχτηκε, είναι δίπλα ένοχη. Όχι, η κ. Μενδώνη δεν είναι µια ακούραστη εργάτρια του πολιτισµού που βάλλεται άδικα από τους ανεγκέφαλους ή τους… ζηλόφθονους. Είναι µια στυγνή γραφειοκράτισσα που εκτελεί διατεταγµένη υπηρεσία χωρίς ιδιαίτερες ευαισθησίες και, φοβάµαι, χωρίς βαθύτερη γνώση.
Θυµάµαι επτά χρόνια πριν όταν ήµουν ακόµη αναπληρωµατικό µέλος του Συµβουλίου Μουσείων –προτού µε αποµακρύνει ο Νίκος Ξυδάκης– τον αγώνα που είχα δώσει ώστε το εµβληµατικό παλιό Μουσείο της Ακρόπολης, ευαίσθητα θαµµένο στον ιερό βράχο, άδειο πλέον, να µη γίνει αποθήκη όπως επέµενε η τότε γενική γραµµατέας του ΥΠΠΟΑ, αλλά να αξιοποιηθεί µε µεγαλύτερη φαντασία και ουσία αυτός ο µοναδικός όσο και άριστα προστατευµένος χώρος. Να γίνει δηλαδή σηµείο αναφοράς του διαχρονικού ελληνικού πολιτισµού σε σχέση µε την παγκόσµια κοινότητα. Ένα µικρό πολυµουσείο εναλλακτικών λύσεων µε τεράστια πολιτισµική αλλά και πολιτική σηµασία για τη χώρα. Έχω στείλει επιστολές σε πρωθυπουργούς και υπουργούς, αλλά δυστυχώς σε ώτα µη ακουόντων.
Απλώς σκεφτείτε στο παλιό Μουσείο της Ακρόπολης να υπάρχει ένας χώρος όπου τα µεγαλύτερα µουσεία του κόσµου θα έστελναν τα πιο σηµαντικά τους εκθέµατα για να στεγαστούν για ένα διάστηµα δίπλα σε έναν κούρο ή µια παλαιολόγεια εικόνα. Για να φέρω µια τάξη µεγέθους, ακόµη και την «Τζοκόντα» θα δάνειζε το Λούβρο αν ήταν να εκτεθεί στον βράχο της Ακρόπολης. Εν προκειµένω ποιος θα ήταν ο ιδανικότερος χώρος για να εκτεθεί στους εορτασµούς του 2021 η «Καταστροφή της Χίου» του Ντελακρουά παρά το παλιό Μουσείο της Ακρόπολης; Φαντάζεστε τη δυναµική του συµβολισµού; Αλλά εµείς σκεφτόµαστε µόνο τα τσιµέντα.
ΥΓ.: Ας διαµαρτυρηθούµε όσο είναι καιρός. Και δεν τα πνίξει όλα η λίγδα εκείνων των σκανδάλων που µπερδεύουν τα ιδιωτικά βίτσια και τις δηµόσιες αρετές. Επειδή εκτός της υπουργού Πολιτισµού και του κ. Κορρέ, ειδηµόνων αναµφισβήτητα στο µπετόν, ουδείς άλλος επετράπη να ακουστεί στα ΜΜΕ. Προφανώς όλοι εµείς οι υπόλοιποι θεωρούµαστε επικίνδυνοι!
Εδώ ο ρόλος του Ιδρύµατος Ωνάση είναι µοιραίος. Είναι λυπηρό αλλά η πατρίδα µου θυµίζει στρίπερ – όποιος έχει λεφτά τής χώνει χρήµατα στο σλιπάκι. Τι λένε σχετικά το Μετσόβιο, οι σχολές καλών τεχνών, τα τµήµατα Αρχαιολογίας των πανεπιστηµίων; ∆εν είναι η Ακρόπολη άξιο θέµα για έναν σοβαρό δηµόσιο διάλογο;
