Εργολάβοι και τραμπούκοι προστατεύουν μεγάλα συμφέροντα στα νησιά και εμποδίζουν το έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
Συνέντευξη Τύπου παραχώρησε τη Δευτέρα ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων για το μαφιόζικο χτύπημα που δέχτηκε την προηγούμενη εβδομάδα ο υπάλληλος-αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Μανώλης Ψαρρός. Οι αρχαιολόγοι ετοιμάζουν μία σειρά κινητοποιήσεων για το επόμενο διάστημα, ενώ ζητούν από την πολιτική ηγεσία και τα αρμόδια Υπουργεία να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να συμβάλουν προκειμένου να προχωρήσει γρήγορα η έρευνα και να διερευνηθούν οι σοβαρές υποθέσεις που χειριζόταν ο Μανώλης Ψαρρός στη Μύκονο. Η κυβέρνηση, απ΄ ότι φαίνεται, ενδιαφέρεται για τις επενδύσεις και την υποτιθέμενη «ανάπτυξη», όμως δεν παίρνει μέτρα για να προστατεύσει τους εργαζόμενους και να περιορίσει τις αυθαιρεσίες ισχυρών επιχειρηματιών στα νησιά εις βάρος των αρχαιοτήτων και βεβαίως, του φυσικού περιβάλλοντος.
Οι τοποθετήσεις των αρχαιολόγων αποκαλύπτουν τις πρωτοφανείς συνθήκες πίεσης με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι στις περιοχές που διακυβεύονται μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα -από λεκτικές απειλές μέχρι απειλές για σωματική βία – και την αυθαιρεσία που επικρατεί σε νησιά όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη. Ο 53χρονος αρχαιολόγος που έπεσε θύμα της επίθεσης ήταν υπεύθυνος για τις εγκρίσεις οικοδομικών αδειών στη Μύκονο και χειριζόταν τρεις μεγάλες υποθέσεις αυθαιρεσίας σε παραλιακές τοποθεσίες. Ο Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων Υπουργείου Πολιτισμού Αττικής, Στερεάς και Νήσων, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων και η Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων προκηρύσσουν ως πρώτη άμεση αντίδραση στάση εργασίας την Τρίτη 13 Μαρτίου και καλούν σε συγκέντρωση στο κτίριο του ΥΠΠΟΑ στην Μπουμπουλίνας. Αποφασίστηκε επίσης απεργία – αποχή από συγκεκριμένα καθήκοντα που σχετίζονται με τα αιτήματα για οικοδομικές εργασίες στη Μύκονο για ένα μήνα. Επιπλέον, θα σταλεί επιστολή στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη που θα ζητά ενίσχυση του Αστυνομικού Τμήματος Μυκόνου ώστε για υποθέσεις παραβίασης αρχαιολογικού νόμου να συνοδεύει τους αρχαιολόγους στις αυτοψίες ειδικό κλιμάκιο της αστυνομίας. Οι παραπάνω κινητοποιήσεις και όσες ακόμα ανακοινώθηκαν για το ζήτημα έχουν ως αιτήματα την κατάργηση αφενός του άρθρου 72, παρ. 1Α του ν. 5021/2023 με το οποίο αλλάζει η σύνθεση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Ν. Αιγαίου (Κυκλάδων) και αφετέρου όλων των ειδικών διατάξεων που περιορίζουν τις προθεσμίες τις οποίες ορίζει ο Κώδικας διοικητικής διαδικασίας (60 μέρες).
Άφαντη η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ
Οι αρχαιολόγοι ζητούν να προχωρήσει ταχύτατα και σε βάθος η έρευνα από τις αρχές και απαιτούν από το ΥΠΠΟΑ να προβεί σε μηνυτήρια αναφορά με τις υποθέσεις που χειρίζεται ο αρχαιολόγος. Επιπλέον, ζητούν να σταματήσουν οι πιέσεις από κυβερνητικά και πολιτικά γραφεία προς τους υπαλλήλους της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Η πρώτη ανακοίνωση του ΣΕΑ καταδίκασε έντονα τη στάση του Υπουργείου Πολιτισμού. «Ηθικός αυτουργός σε όλα τα παραπάνω είναι, δυστυχώς, η ίδια η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ, που πρώτη έχει στοχοποιήσει με τις δηλώσεις και τη στάση της τους επιστήμονες και τους άλλους υπαλλήλους της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, έχει λοιδορήσει το έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και εξυπηρετεί οικονομικά συμφέροντα έναντι της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς», αναφέρει η ανακοίνωση. Η Λίνα Μενδώνη περιορίστηκε σε μία στεγνή ανακοίνωση που κάνει λόγο για «παραβατική» συμπεριφορά.
Μετά τον ξυλοδαρμό του αρχαιολόγου, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων βρέθηκε στο αστυνομικό τμήμα Κηφισιάς και συνέδεσε το περιστατικό με συγκεκριμένες υποθέσεις που χειρίζεται και αφορούν τεκμηριωμένες παρανομίες στον αιγιαλό που έχουν πάρει ήδη τον δρόμο της Δικαιοσύνης. «Εμείς καταθέσαμε τα στοιχεία. Ζητάμε πλέον από την πολιτική ηγεσία να καταθέσει μηνυτήρια αναφορά», τόνισε η πρόεδρος του ΣΕΑ Δέσποινα Κουτσούμπα και κατέκρινε τη στάση της Υπουργού Πολιτισμού. «Επισκέφτηκε απλώς τον συνάδελφο μας στο νοσοκομείο. Διαβάσαμε στα ΜΜΕ ότι πηγές του Υπουργείου περιμένουν την αστυνομική έρευνα για να πάρουν πρωτοβουλίες. Εάν δεν φτάσουμε στις υποθέσεις που χειριζόταν ο συνάδελφος – τις οποίες οφείλει να γνωρίζει το Υπουργείο – δεν θα προχωρήσει η υπόθεση. Υπάρχουν ισχυροί επιχειρηματίες πίσω από αυτή την υπόθεση».
Υπάρχει μεγάλη δυσκολία επιβολής του νόμου ακόμη και για παρανομίες οι οποίες έχουν επισημανθεί και τεκμηριωθεί από την αρχαιολογική υπηρεσία ήδη από το 2017.«Γίνονται τζίροι εκατομμυρίων ευρώ. Δεν πρέπει να διαιωνίζονται καταστάσεις. Νόμος δεν είναι το δίκιο του ισχυρού. Τα Υπουργεία πρέπει να στείλουν ελεγκτικούς μηχανισμούς στη Μύκονο, χρειάζεται πραγματική πολιτική βούληση για να λυθεί το πρόβλημα. Θα επιδιώξουμε να συναντήσουμε όλους τους βουλευτές των Κυκλάδων», πρόσθεσε η Δέσποινα Κουτσούμπα.
Αυθαιρεσίες και κρατική συγκάλυψη
Στη συνέχεια συζητήθηκε το μπαράζ αυθαιρεσίας που επικρατεί στα νησιά. Η Δέσποινα Κουτσούμπα ζήτησε «να γίνονται σεβαστές οι ανακλήσεις αδειών και να οριστούν πιο συγκεκριμένα οι ζώνες οικιστικής ανάπτυξης». Επιπλέον, μίλησε για την έλλειψη οριζόντιας νομοθεσίας που διογκώνει το πρόβλημα. «Η Αρχαιολογική Υπηρεσία κατηγορείται για αυστηρότητα. Δεν πρόκειται όμως για ζήτημα γραφειοκρατίας. Η αυθαιρεσία διαιωνίζεται από το γεγονός ότι οι νόμοι δεν τηρούνται. Θα πρέπει να υπάρξουν κοινές υπουργικές αποφάσεις ώστε ο κάθε επιχειρηματίας να γνωρίζει σε ποιες περιοχές μπορεί να κάνει χρήση με τραπεζοκαθίσματα και σε ποιες όχι. Όταν δεν υπάρχει οριζόντια ρύθμιση, ο καθένας μπορεί να ζητάει εξαίρεση από γραφεία βουλευτών. Στη Μύκονο και στη Σαντορίνη δεν γίνονται αποδεκτές οι ζώνες οικιστικής ανάπτυξης. Τα πρόστιμα είναι αστεία για τους παραβάτες. Αυτό το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί συνολικά από τον κρατικό μηχανισμό και όχι μόνο από την αρχαιολογική Υπηρεσία. Να σταματήσει η αυθαιρεσία. Θα προκηρυχτεί 24άωρη απεργία των αρχαιολόγων για αυτό το ζήτημα», επισήμανε.
Η αρχαιολόγος Όλγα Φιλανιώτου τόνισε από την πλευρά της ότι το θέμα έχει εύρος και βάθος. «Όταν θίγονται συμφέροντα, οι αρχαιολόγοι στοχοποιούνται και τα πραγματικά προβλήματα δεν λύνονται. Πάντα ήμασταν στο στόχαστρο, δεν είναι αρεστή σε όλους η δουλειά μας. Το να βάζεις εμπόδια στη δόμηση -που είναι πανταχού παρούσα- δεν κάνει τη δουλειά σου αποδεκτή. Τα συγκεκριμένα νησιά είναι δημοφιλή επειδή οι αρχαιολογικοί χώροι και η δική μας δουλειά συμβάλει στον τουρισμό. Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε να έχουμε ανάπτυξη χωρίς προστασία», τόνισε.
Ο Γιάννης Θεοχάρης, αντιπρόεδρος του ΣΕΑ, έκανε λόγο για ένα πρωτοφανές περιστατικό που προκάλεσε σοκ στον κλάδο και ανέδειξε μία τεράστια παθογένεια που έχει διαμορφωθεί στο νησί της Μυκόνου. «Είμαστε επιστήμονες και ερχόμαστε αντιμέτωποι με πρακτικές ενός μαφιόζικου κόσμου που δεν γνωρίζουμε. Δεν είναι η πρώτη φορά που απειλούνται όσοι εργάζονται υπό την πίεση τέτοιων συμφερόντων. Θυμάμαι ότι μία συνάδελφος από τη Βόρεια Ελλάδα είχε καταγγείλει απίστευτες συμπεριφορές κάποιου εργολάβου στο παρελθόν, ενώ αντίστοιχα περιστατικά έχουν σημειωθεί και στην Εφορεία του Πειραιά. Θα πρέπει να τοποθετηθεί η πολιτική ηγεσία και οι υπόλοιποι φορείς του νησιού». Ο Γιάννης Θεοχάρης αναφέρθηκε και στον εργασιακό μεσαίωνα που βιώνουν οι περισσότεροι εργαζόμενοι την καλοκαιρινή σεζόν.
Η Μαρία Μαρή, αρχαιολόγος και εκπρόσωπος Τοπικού Παραρτήματος του Συλλόγου στην Κρήτη, περιέγραψε μία δική της τραυματική εμπειρία και μίλησε για την ψυχολογική πίεση και το βάρος της απαξίωσης του έργου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων απαιτεί:
-Η αστυνομική και εισαγγελική έρευνα να επεκταθεί στις υποθέσεις που χειριζόταν ο συνάδελφος και να βρεθούν οι φυσικοί αυτουργοί της επίθεσης και οι εντολείς τους
-Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ να προβεί άμεσα σε δηλώσεις και ενέργειες που θα αποδεικνύουν ότι επιδιώκει να φτάσει η έρευνα στους πραγματικούς εντολείς της επίθεσης
-Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ να καταδικάσει δημόσια τις πρακτικές άμεσου ή έμμεσου εκφοβισμού που ασκούνται στους αρχαιολόγους, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, σε όλη τη χώρα.
-Η Τοπική αυτοδιοίκηση και οι φορείς των επαγγελματιών να καταδικάσουν άμεσα και έμπρακτα τις ενέργειες άμεσου ή έμμεσου εκφοβισμού που υφίστανται οι αρχαιολόγοι
-Να σταματήσει τώρα η απαξίωση της πολιτιστικής κληρονομιάς και της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας
-Να καταργηθεί το Ν. 5021 και το άρθρο με το οποίο αλλάζει η σύνθεση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Ν. Αιγαίου (Κυκλάδων)
Διαβάστε επίσης:
