Ξεκίνησαν οι εργασίες στο θέατρο και στον περιβάλλοντα χώρο με προϋπολογισμό €4 εκατ. Θα υποδεχτεί το κοινό στις 30 Αυγούστου
Από τη σκηνή του έχουν περάσει οι διασημότεροι και σημαντικότεροι Ελληνες και ξένοι καλλιτέχνες. Από τις κερκίδες του χιλιάδες θεατές έχουν παρακολουθήσει αγαπημένες συναυλίες και θεατρικές παραστάσεις. Από τη δεκαετία του 1940 και τις παραστάσεις της ΕΟΝ μέχρι τη δημιουργία του Θεάτρου Λυκαβηττού το 1965 και το ξαφνικό κλείσιμό του το 2008, λόγω προβλημάτων στατικής επάρκειας, το υπαίθριο θέατρο στον λόφο της Αθήνας έχει χαράξει τη δική του ιστορία στον πολιτισμό. Μες στα χρόνια έγιναν απόπειρες να λειτουργήσει ξανά αλλά και πάλι έκλεισε. Το 2018 η Ρένα Δούρου δέσμευσε από την Περιφέρεια Αττικής ποσό ύψους 1,984 εκατ. ευρώ για την ανακατασκευή του αλλά το έργο πάγωσε μετά τις εκλογές.
Εδώ και λίγο καιρό ο Δήμος Αθηναίων έχει ξεκινήσει μια σειρά απαιτητικών επεμβάσεων στο θέατρο και στον περιβάλλοντα χώρο του, με στόχο τα «θυρανοίξια» να γίνουν έως τις 30 Αυγούστου, ώστε τον Σεπτέμβρη να φιλοξενηθεί εκεί ένα μεγάλο φεστιβάλ.
33.000 τον μήνα και ποσοστά
Τον Ιούνιο του 2021 ο Δήμος Αθηναίων και η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) υπέγραψαν σύμβαση παραχώρησης –με αντάλλαγμα– του ακινήτου, έκτασης 37.600 τ.μ., καθώς και τη μεταβίβαση της μισθωτικής σχέσης που αφορά τμήμα του ακάλυπτου χώρου μπροστά από το Θέατρο Λυκαβηττού (23,22 τ.μ.) για εγκατάσταση και λειτουργία κινητής καντίνας. Η ΕΤΑΔ παραχώρησε στον Δήμο Αθηναίων τη χρήση και το δικαίωμα εκμετάλλευσης του χώρου που περιλαμβάνει το θέατρο με τις εγκαταστάσεις και τον περιβάλλοντα χώρο του, το διευρυμένο πλάτωμα που σήμερα λειτουργεί ως πάρκινγκ, καθώς και τα περιμετρικά βραχώδη εδάφη. Αυτή η παραχώρηση φυσικά κοστίζει. Ο Δήμος Αθηναίων εκτός από το μηνιαίο μίσθωμα των 33.000 ευρώ, θα καταβάλλει και «πρόσθετο ποσοστιαίο αντάλλαγμα θεάτρου», δηλαδή το 20% επί των «πάσης φύσεως εσόδων του Θεάτρου Λυκαβηττού που θα εισπραχθούν από τον δήμο ή επιχείρησή του, είτε από δική του απευθείας εκμετάλλευση είτε από ανταλλάγματα τρίτων, στους οποίους ο δήμος δύναται να παραχωρήσει δικαίωμα εκμετάλλευσης του Θεάτρου Λυκαβηττού» καθώς και «πρόσθετο ποσοστιαίο αντάλλαγμα λοιπών εκμεταλλεύσεων», δηλαδή το 20% επί των εσόδων του ακινήτου που θα εισπραχθούν από χώρους όπως τα κυλικεία, οι χώροι στάθμευσης κ.λπ.
Προκύπτει, ωστόσο, το ερώτημα εάν ο Δήμος Αθηναίων θα μπορεί να αντεπεξέλθει στις οικονομικές του υποχρεώσεις απέναντι στην ΕΤΑΔ. Και εάν υπό την πίεση αυτής της οικονομικής συμφωνίας θα οδηγηθεί σχεδόν αποκλειστικά στην ενοικίαση του θεάτρου σε ιδιώτες παραγωγούς για τη διοργάνωση πολιτιστικών θεαμάτων, χωρίς να είναι σε θέση να υλοποιήσει ο ίδιος μια παραγωγή καλλιτεχνικού προγράμματος. Ο δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, μάλιστα έχει δεσμευτεί ότι πρόθεσή του είναι να προσφέρει δωρεάν εκδηλώσεις στο κοινό. Πώς θα καταφέρει όμως ο δήμος να αντεπεξέλθει σε ενοίκιο, λειτουργικά έξοδα και συντήρηση πραγματοποιώντας εκδηλώσεις που δεν θα του αποφέρουν έσοδα;
Διαχειριστής του Θεάτρου Λυκαβηττού θα είναι η Τεχνόπολη ΑΕ. Παρόλο που ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) θα μπορούσε να είναι ο φορέας του δήμου που θα αναλάμβανε τη διαχείριση του θεάτρου, παρακάμπτεται με την αιτιολογία της μη ευελιξίας. Κατά συνέπεια όλο και περισσότερες σοβαρές αρμοδιότητες πολιτιστικής διαχείρισης παραχωρούνται στην Τεχνόπολη (βλ. Μουσείο «Μαρία Κάλλας», Δημοτική Αγορά Κυψέλης, θερινός κινηματογράφος ΑΒ). Απορίες επιπλέον γεννούν η βροντώδης απουσία και η παντελής αδιαφορία του υπουργείου Πολιτισμού για το θέμα. Η επί ΣΥΡΙΖΑ υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά σχεδίαζε να αναθέσει τη διαχείριση του θεάτρου στον οργανισμό Ακροπόλ, σε συνεργασία με τα εποπτευόμενα νομικά πρόσωπα του υπουργείου –Φεστιβάλ Αθηνών, Εθνικό Θέατρο κ.ο.κ.∙ το Θέατρο Λυκαβηττού θα μπορούσε να αναδειχτεί σε έναν ακόμη πόλο του Φεστιβάλ Αθηνών.
Εργασίες και χρηματοδότηση
Οι εργασίες που ήδη υλοποιούνται στον Λυκαβηττό περιλαμβάνουν μια ευρεία γκάμα αναγκαίων διορθώσεων και επεμβάσεων τόσο στο θέατρο όσο και στον περιβάλλοντα χώρο. Το περσινό καλοκαίρι εκδόθηκε πρόσκληση από τον Δήμο Αθηναίων με αντικείμενο την αποκατάσταση του μεταλλικού σκελετού του Θεάτρου Λυκαβηττού – με τη διαδικασία του επείγοντος και χωρίς χρήση του ΕΣΗΔΗΣ (Διαδικτυακή Πύλη Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων). Επικαλέστηκε τις βλάβες που είχε προκαλέσει η κακοκαιρία Ελπίδα, καλώντας τρεις συγκεκριμένες κατασκευαστικές εταιρείες (Χωροτεχνική ΑΤΕ, Αρχιμήδης ΑΤΕ, ΜΤ ΑΤΕ) να συμμετάσχουν με κριτήριο την πλέον οικονομική προσφορά. Το έργο είχε προϋπολογισμό 4,04 εκατ. ευρώ και μεταξύ αυτών επικράτησε η εταιρεία Χωροτεχνική προσφέροντας μέση έκπτωση 2,1%.
Οι παρεμβάσεις που γίνονται στον χώρο αφορούν την ενίσχυση της στατικότητας του θεάτρου, εργασίες αποξήλωσης, καθαρισμού, ελέγχου και ενίσχυσης των μεταλλικών κατασκευών, αποξήλωση του συγκροτήματος ύδρευσης και εγκατάσταση νέου, ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες, τοποθέτηση νέου εξοπλισμού στους χώρους υγιεινής, εγκατάσταση νέου συστήματος ασφάλειας, κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης και σύστημα πυρανίχνευσης – πυρόσβεσης κ.ά. Τα πλαστικά καθίσματα του θεάτρου θα αντικατασταθούν με ξύλινους πάγκους προκειμένου να είναι κοντά στον σχεδιασμό του αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτου σύμφωνα με απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων – μην ξεχνάμε ότι το Θέατρο Λυκαβηττού έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο από το υπουργείο Πολιτισμού και ο χώρος ιστορικός τόπος υπό την επίβλεψη του ΕΟΤ.
Αυτήν τη στιγμή η χρηματοδότηση του μεγαλόπνοου έργου με τίτλο «Επισκευή σιδηρού φέροντος οργανισμού και αναβάθμιση εγκαταστάσεων του Θεάτρου Λυκαβηττού» προέρχεται από το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων της Περιφέρειας Αττικής με συνολικό προϋπολογισμό στα 4,04 εκατ. ευρώ, ενώ μόλις πριν από λίγο καιρό αποφασίστηκε από το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων η ένταξή του σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ.
Η ιστορία του Θεάτρου Λυκαβηττού
«Οι προσκεκλημένοι, δέον να έχουν υπ’ όψιν των ότι θα ανέλθουν εις το θέατρον δια λεωφορείων τα οποία θα διαθέσει η Ε.Ο.Ν. και τα οποία θα σταθμεύσουν επί της οδού Φωκυλίδου. Εις ιδιωτικά αυτοκίνητα θα απαγορευθεί η άνοδος εις τα Λατομεία» έγραφε στο φύλλο της 11ης Αυγούστου του 1940 η εφημερίδα Καθημερινή. Ήταν η Εθνική Οργάνωση Νεολαίας του καθεστώτος Μεταξά η πρώτη που χρησιμοποίησε το θέατρο του Λυκαβηττού για παραστάσεις εμψύχωσης του εθνικού φρονήματος και ήταν τότε που χαράχτηκε ο δρόμος για τα αυτοκίνητα που ανεβαίνουν στο θέατρο του λόφου. Για τα επόμενα χρόνια το θέατρο παρέμεινε ανενεργό μέχρι το 1964 όταν η ηθοποιός Άννα Συνοδινού, για την ανάγκη εύρεσης χώρου για τις επεκτεινόμενες δράσεις του νεοσύστατου τότε Φεστιβάλ Αθηνών, εκμίσθωσε το χώρο και προχώρησε στην κατασκευή του-σε σχέδια του σπουδαίου αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτου. Η πρώτη παράσταση δόθηκε τον Ιούνιο του 1965, με την ίδια πρωταγωνίστρια ως «Αντιγόνη» του Σοφοκλή. Το 1970 το θέατρο υπέστη ζημιές από πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στα καμαρίνια. Το 1977 έγινε ριζική ανακαίνιση από τον ΕΟΤ, αυξήθηκε η χωρητικότητα του και αντικαταστάθηκαν οι ξύλινοι πάγκοι των κερκίδων με πλαστικά καθίσματα. Όμως τον Ιούνιο του 2008 -μετά από μια μεγάλη συναυλία για τα 20 χρόνια του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα- ο ∆ήµος Αθηναίων αποφάσισε τη σφράγιση του θεάτρου κρίνοντάς το επικίνδυνο σύμφωνα με επιστολή της τότε ιδιοκτήτριας ΕΤΑ (Τουριστικά Ακίνητα). Με κάποιες μικρές επεμβάσεις το θέατρο λειτούργησε σποραδικά τα επόμενα χρόνια μέχρι που η “φωνή” του σταμάτησε να ακούγεται οριστικά το 2013.
