Οι φλόγες κατασπάραξαν ένα μεγάλο κομμάτι του πολιτιστικού αποτυπώματος στο Λος Άντζελες, καθώς δεν καταστράφηκαν μόνο πολυτελείς επαύλεις, αλλά και ιστορικοί θησαυροί της Καλιφόρνια που είναι αναντικατάστατοι.
Ποιος θα φανταζόταν ποτέ ότι οι φλόγες και οι καπνοί θα έπνιγαν την πιο διάσημη λωρίδα δημόσιας γης; Οτι θα απειλούσαν τη μυθική Σάνσετ Μπούλεβαρντ, το κέντρο του κόσμου του θεάματος, ένα ζωντανό μωσαϊκό που συγκεντρώνει στα 35 χιλιόμετρα του μήκους της όλη την καλιφορνέζικη κουλτούρα; Από εδώ και μπρος η Καλιφόρνια δεν θα είναι μόνο οι αστραφτερές επαύλεις των πλουσίων και το ελεύθερο πνεύμα όσων τη διασχίζουν με τα ηχεία στη διαπασών, όπως έχουμε δει τόσες φορές σε ταινίες. Στη ζώσα μνήμη της Σάνσετ και του Πασίφικ Χάιγουεϊ, εκεί που χτυπάει η καρδιά της Καλιφόρνια και κυλάει το αίμα της κληρονομιάς της, θα κυριαρχεί για χρόνια η εικόνα μιας πόλης που φλέγεται, έρμαιο στα στοιχεία της φύσης και στην ανικανότητα των κυβερνώντων.
Οι αρχές θα καταγράφουν για πολύ καιρό τον τρομακτικό αντίκτυπο. Δεν είναι μόνο οι βίλες των πλουσίων που καταστράφηκαν, οι οποίοι στο κάτω κάτω έχουν όλα τα μέσα να τις ξαναφτιάξουν απ’ τις στάχτες τους. Είναι οι ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν, τα ζωντανά που κάηκαν, τα δημόσια και ιδιωτικά ιστορικά κτίρια που έλιωσαν έως τα θεμέλια ή υπέστησαν τόσο σοβαρές ζημιές που δύσκολα διορθώνονται. Γιατί ένα κτίριο δεν είναι μόνο τα ντουβάρια αλλά όσα κρύβονται μέσα του και αποτελούν οργανικό κομμάτι ενός πολιτιστικού αποτυπώματος που εξαϋλώθηκε.
«Ποτέ στην ιστορία του Λος Αντζελες δεν συνέβη μια τόσο μεγάλη καταστροφή από ένα μοναδικό γεγονός. Είχαμε και στο παρελθόν ζημιές σε εμβληματικά κτίρια από σεισμούς, από πυρκαγιές, από εξεγέρσεις στους δρόμους, αλλά ποτέ δεν σβήστηκαν εντελώς από τον χάρτη τόσοι θησαυροί που αδυνατούμε να αναδημιουργήσουμε» δήλωσε ο Κεν Μπερνστάιν, διευθυντής του τμήματος ιστορικών πηγών της πόλης.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα στα αμερικανικά Μέσα, καταστράφηκαν ή υπέστησαν σοβαρές ζημιές περίπου 12.000 κτίρια από τις επτά πυρκαγιές που ξέσπασαν σε διαφορετικά σημεία του Λος Άντζελες. Στις περιοχές Πασίφικ Παλισέιντς και Ιτον, όπου καταγράφηκαν οι σοβαρότερες καταστροφές, 35 οικήματα ιδιαίτερου ιστορικού και εικαστικού ενδιαφέροντος καταστράφηκαν ολοσχερώς, μαζί με πολύτιμα αρχεία, έργα τέχνης, βιβλιοθήκες και σπάνια –ακόμη και ανέκδοτα– ντοκουμέντα. Η οριστικότητα και το μέγεθος της καταστροφής είναι ακόμη δύσκολο να γίνουν αντιληπτά, ιδίως από τους πληγέντες που έχασαν τα πάντα, καθώς οι προτεραιότητες καθορίζονται από τις επείγουσες ανάγκες.
Εργα τέχνης και σπάνιες συλλογές
Στις σοβαρές απώλειες περιλαμβάνονται μουσεία, ιστορικά ράντσα και κτίσματα σε εθνικά πάρκα, εκκλησίες, συναγωγές, τζαμιά, σχολεία, αντικείμενα τέχνης από ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές, εμπορικά κέντρα μεγάλου αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, θέατρα και διάσημα εστιατόρια δίπλα στον ωκεανό που υπήρξαν σήμα-κατατεθέν της Καλιφόρνια εδώ και δεκαετίες. Πολλά από τα κτίρια-τοπόσημα που ισοπέδωσε η φωτιά είχαν καταχωρηθεί στο Εθνικό Μητρώο Ιστορικών Τόπων της Αμερικής, ενώ εκατοντάδες προσωπικά αρχεία και σπάνια αποκτήματα στα σπίτια αστέρων του Χόλιγουντ που κάηκαν συθέμελα δεν υπάρχουν πια. Οπως δεν υπάρχει κι ένα σημαντικό μέρος της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας της Καλιφόρνια, καθώς μαζί με τα σπίτια και τα εργαστήρια των καλλιτεχνών έγινε στάχτη και το έργο τους.
Ενα από τα σημαντικότερα ιδιωτικά αρχεία που υπήρξαν θύματα της πυρκαγιάς είναι αυτό του εμβληματικού Αυστριακού συνθέτη Αρνολντ Σένμπεργκ, με τουλάχιστον 100.000 παρτιτούρες που φυλάσσονταν σε οίκημα δίπλα στο σπίτι του να έχουν καταστραφεί στη φωτιά του Παλισέιντς. Μαζί με το πολύτιμο μουσικό υλικό χάθηκαν επίσης φωτογραφίες, αφίσες και επιστολές του συνθέτη με σημαντικές προσωπικότητες, ενώ ο γιος του δήλωσε ότι η απώλεια είναι καταστροφική, καθώς στις επιμελημένες αυτές εκδόσεις βασίζονταν πολλοί μουσικοί και μελετητές.
Η πυρκαγιά δεν χαρίστηκε ούτε στην κληρονομιά της περίφημης αποκρυφίστριας Μαντάμ Μπλαβάτσκι, ιδρύτριας της Θεοσοφικής Εταιρείας στην Αλταντίνα, καταστρέφοντας τη βιβλιοθήκη των 40.000 βιβλίων και το αρχείο που περιείχε 10.000 κείμενα. Οπως δεν γλίτωσε ούτε το καλιφορνέζικο σπίτι του Τόμας Μαν, στο οποίο έζησε όταν αυτοεξορίστηκε από τη ναζιστική Γερμανία.
Ράντσα και κτίρια-ορόσημα
Εντύπωση προκαλεί η δεσπόζουσα θέση στα δημοσιεύματα της καταστροφής του ράντσου Γουίλ Ρότζερς στους πρόποδες του Παλισέιντς, που καταγράφεται ως επική απώλεια. Οπως έλεγαν μέχρι πριν από μία εβδομάδα, «δεν μπορείς να μιλήσεις για το Παλισέιντς αν δεν μιλήσεις για το ράντσο του Ρότζερς», ο οποίος υπήρξε παλιά δόξα της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ. Θρήνος επικρατεί και για την απώλεια μέρους του εθνικού πάρκου Τοπάνγκα, στο οποίο περιλαμβάνεται το ομώνυμο μοτέλ-ράντσο του 1929 και είχε γίνει διάσημο από ταινίες που είχαν γυριστεί εκεί για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.
Στάχτη αγαπημένα αξιοθέατα
Παρελθόν είναι πολλά από τα οικήματα της Καλιφόρνια που αποτελούσαν αγαπημένα αξιοθέατα, όπως το «κρεμαστό» σπίτι του αρχιτέκτονα Ρόμπερτ Μπρίτζες στη Σάνσετ Μπούλεβαρντ, το οποίο έμοιαζε να αιωρείται στον γκρεμό. Επίσης, το οίκημα του γεννημένου στην Ιρλανδία εκδότη Αντριου ΜακΝάλι που μετατράπηκε σε αποκαΐδια. Μαζί με το σπίτι του 1887 χάθηκε και η ασύλληπτης ομορφιάς οκτάγωνη τουρκική αίθουσα της έπαυλης. Στη φωτιά του Ιτον καταστράφηκε και η έπαυλη του συγγραφέα Ζέιν Γκρέι, η οποία χτίστηκε το 1907. Παρόλο που ήταν η πρώτη αντιπυρική κατασκευή της εποχής, η φωτιά την εξαφάνισε.
