Πλήρης ο αποκλεισμός από και προς τη Λωρίδα της Γάζας. Τι συμβαίνει με τα τρία ελεγχόμενα περάσματα
Σχεδόν 30 χρόνια μετράει το τείχος που χωρίζει τη Γάζα από τον υπόλοιπο πλανήτη. Από το 1994, που ξεκίνησε να κατασκευάζεται σε συνδυασμό με την ολοένα εξελισσόμενη και αυξανόμενη ισραηλινή επιτήρηση, έχει μετατρέψει μια λωρίδα γης που έχει έκταση όσο περίπου το νησί της Ανδρου στη «μεγαλύτερη ανοιχτή φυλακή του κόσμου», όπως την αποκαλούν. Ο φράχτης σήμερα δεν έχει καμιά σχέση με τον φράχτη του αρχικού σχεδιασμού. Υστερα από κάθε ανάφλεξη του παλαιστινιακού και την επακόλουθη σκλήρυνση της στάσης της πολιτικής ηγεσίας του Ισραήλ απέναντι στους Παλαιστίνιους, ο κόσμος όσων βρίσκονται στην παλαιστινιακή πλευρά γίνεται λίγο μικρότερος. Κεντρικό ρόλο στον πλήρη έλεγχο της καθημερινής ζωής που ασκεί το Ισραήλ παίζουν τα περίφημα συνοριακά περάσματα από και προς τη Γάζα. Κάποτε ήταν επτά, τώρα είναι μόνο δύο, εκτός από το πέρασμα της Ράφα στα σύνορα με την Αίγυπτο.
Ενας Παλαιστίνιος της Γάζας για να πάει στο Ισραήλ με σκοπό να δουλέψει ή για κάποιο άλλο λόγο πρέπει υποχρεωτικά να περάσει από ένα εκ των δύο συνοριακών περασμάτων και συγκεκριμένα από το βόρειο πέρασμα της Μπέιτ Χανούν ή αλλιώς πέρασμα Ερέζ. Η αίσθηση του απόλυτου ελέγχου που οι ισραηλινές δυνάμεις ασκούν στην καθημερινότητα των Παλαιστίνιων της Γάζας γίνεται ξεκάθαρισε από ένα από τα βίντεο που ακολούθησαν την επίθεση της Χαμάς στο Ερέζ. Σ’ αυτό ακούγεται ένας Παλαιστίνιος να εξηγεί, χωρίς να το πιστεύει, ότι οι χώροι που φαίνονται στις εικόνες είναι αυτοί όπου συνήθως γίνεται ο σωματικός έλεγχος στους κατοίκους της Γάζας που περιμένουν να περάσουν στο Ισραήλ το πρωί προτού πάνε για δουλειά. Η Χαμάς την ημέρα της επίθεσης επέδραμε και έσπασε το τείχος και σε άλλα τρία σημεία όπου βρίσκονται παλαιότερα περάσματα, είτε εν λειτουργία είτε σφραγισμένα.
Ανοιγοκλείνουν όποτε θέλουν
Το Ερέζ είναι το μοναδικό πέρασμα μεταξύ Γάζας – Ισραήλ από το οποίο επιτρέπεται υπό όρους η μετακίνηση ανθρώπων και η μεταφορά αγαθών. Το άλλο συνοριακό πέρασμα προς το Ισραήλ είναι το Καρέμ Αμπού Σαλέμ ή Κερέμ Σαλόμ. Εκεί επιτρέπεται μόνο η μεταφορά αγαθών από την Αίγυπτο και το Ισραήλ, καθώς βρίσκεται στο «τριεθνές».
Επιπλέον υπάρχει και το πέρασμα της Ράφα από και προς την Αίγυπτο, από το οποίο όμως πλέον επιτρέπεται μόνο η μετακίνηση ανθρώπων. Ανά διαστήματα, ανάλογα με τις ορέξεις των ισραηλινών αρχών, τα περάσματα που ελέγχονται από το Ισραήλ κλείνουν ή ανοίγουν, ενώ η Ράφα ανοιγοκλείνει έπειτα από συνεννόηση όλων των εμπλεκόμενων μερών και κυρίως του Ισραήλ με την Αίγυπτο.
Περίπου δύο βδομάδες πριν από την επίθεση της Χαμάς στα περάσματα Ερέζ, Κερέμ Σαλόμ αλλά και στα σημεία Κισουφίμ και Ναχάλ Οζ, όπου παλιότερα υπήρχαν άλλα περάσματα, το Ισραήλ είχε αποφασίσει να επιτρέψει το άνοιγμα στο Ερέζ για τους Παλαιστίνιους της Γάζας που είχαν τη δυνατότητα να εργαστούν στο Ισραήλ. Είχε κλείσει εξαιτίας διαδηλώσεων που είχαν οργανωθεί στη Γάζα για την πολιτική της κυβέρνησης Νετανιάχου στη Δυτική Οχθη και την επέκταση των παράνομων εποικισμών. Οταν άνοιξε το Ερέζ, από τις 23 Σεπτεμβρίου, σχεδόν 18.000 Παλαιστίνιοι πέρασαν για να εργαστούν στο Ισραήλ, όπου τα μεροκάματα είναι τουλάχιστον δέκα φορές υψηλότερα απ΄ότι στη Γάζα.
Αυξανόμενος έλεγχος
Παρά το γεγονός ότι αυτή είναι η κατάσταση στο έδαφος, το Ισραήλ αρνείται ότι ο αποκλεισμός της Γάζας είναι πλήρης και ότι η Γάζα είναι κατεχόμενη περιοχή. Οι αποφάσεις της ισραηλινής ηγεσίας βέβαια δεν συνάδουν με τον παραπάνω ισχυρισμό, καθώς, παρά την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων και των εποίκων από τη Γάζα το 2005, ο έλεγχος στα σύνορα της περιοχής όλο και αυξάνεται. Είναι ενδεικτικό ότι αρχικά ο σχεδιασμός προέβλεπε συνολικά επτά περάσματα από και προς τη Γάζα. Από το 2005 και μετά σταδιακά έκλεισαν τα τέσσερα: Αλ Μουντάρ ή Κάρνι, Αλ Αουντά ή Σούφα, Αλ Σουτζάια ή Ναχάλ Οζ και Αλ Καράρα ή Κισουφίμ.
Οι αποφάσεις για το κλείσιμό τους ήταν μελετημένες ώστε να ενισχύεται ο έλεγχος των συνόρων αλλά και να εξυπηρετούνται άλλοι σκοποί των ισραηλινών δυνάμεων. Το πρώτο που έκλεισε ήταν το πέρασμα του Κισουφίμ. Εκλεισε όμως το 2005 για τους Παλαιστίνιους, καθώς οι ισραηλινές δυνάμεις εξασφάλισαν ότι θα έχουν τη δυνατότητα να περνούν από αυτό στη Γάζα. Είναι κατασκευασμένο έτσι ώστε να επιτρέπει την είσοδο μεγάλων στρατιωτικών οχημάτων εντός της Λωρίδας, όπως αρμάτων μάχης και τεθωρακισμένων μεταφοράς προσωπικού. Τα άλλα έκλεισαν το 2008 (Σούφα), το 2010 (Ναχάλ Οζ) και το 2011 (Κάρνι). Στις θέσεις τους υψώθηκαν κομμάτια μπετόν και πύργοι επιτήρησης, ενώ τα τελευταία χρόνια το τείχος ενισχύεται με ειδικούς αισθητήρες κίνησης και αυτοματοποιημένα πολυβολεία, ενώ επεκτείνεται υπογείως. Επιπλέον, στις περιοχές Ναχάλ Οζ και Κισουφίμ, όπως και σε άλλα σημεία περιμετρικά του τείχους, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις έχουν κατασκευάσει στρατιωτικές βάσεις.
