Με υπόμνημα που κατέθεσαν στην Εισαγγελία Στρατοδικείου Αθηνών επιζήσαντες από την αποστολή θανάτου στη Λιβύη ζητούν την κακουργηματική δίωξη των ανώτατων αξιωματικών
Η αποστολή αυτοκτονίας στη Λιβύη, που έγινε χάριν πολιτικών σκοπιμοτήτων και προσωπικής προβολής των αστραφτερών γαλονιών, έχει υπεύθυνους. Πίσω από τον θάνατο των πέντε μελών της αποστολής κρύβονται συγκεκριμένα πρόσωπα.
Είναι οι πέντε ανώτατοι και οι δύο ανώτεροι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων που είχαν την ευθύνη της επιχείρησης, αλλά απ’ ό,τι προκύπτει από τα γεγονότα περισσότερο είχαν μεριμνήσει για την τηλεοπτική κάλυψη της αποστολής παρά για την ασφάλεια των μελών της που πήγαν σαν πρόβατα στη σφαγή.
Δείτε επίσης – Αποχαιρετισμός στον στρατηγό των βατερλό και στόχο «519c»
Πρόκειται για τον τότε αρχηγό ΓΕΕΘΑ και παρακολουθούμενο από την ΕΥΠ του Κυριάκου Μητσοτάκη αντιστράτηγο Κωνσταντίνο Φλώρο, τον τότε υπαρχηγό ΓΕΕΘΑ αντιναύαρχο Φραγκίσκο Λελούδα, τον τότε διοικητή της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου και νυν αρχηγό ΓΕΕΘΑ Δημήτριο Χούπη, τον τότε αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού (Α/ΓΕΣ) αντιστράτηγο Αγγελο Χουδελούδη, τον τότε επικεφαλής του Α΄ Κλάδου επιχειρήσεων του ΓΕΕΘΑ υποστράτηγο Προκόπη Μαυραγάνη καθώς και για δύο ανώτερους αξιωματικούς που είχαν εμπλοκή στον σχεδιασμό της αποστολής και στην αναζήτηση τυχόν πειθαρχικών ευθυνών μετά την τραγωδία που βύθισε στο πένθος τις Ενοπλες Δυνάμεις.
Τους αξιωματικούς αυτούς κατονομάζουν ως υπεύθυνους, μάλιστα και για διάπραξη κακουργήματος, ορισμένοι από τους επιζήσαντες της φονικής αποστολής σε υπόμνημα που κατέθεσε πριν από λίγες μέρες στην Εισαγγελία Στρατοδικείου Αθηνών ο δικηγόρος τους Κωνσταντίνος Μορτόπουλος.
Γιατί αυτοί φέρουν την ευθύνη; Επειδή:
Σχετίζονται με την ελλιπή σχεδίαση και αποσιώπηση των κινδύνων της αποστολής, την υπερέκθεση της αποστολής και των μελών της στα ΜΜΕ κατά την αναχώρηση, την παράλειψη συλλογής πληροφοριών για τον εχθρό και το έδαφος, τη μηδενική εκπαίδευση και ενημέρωση του προσωπικού, τη μηδενική μέριμνα για την καταλληλότητα του μέσου κίνησης που θα μετέφερε την αποστολή, τη μηδενική μέριμνα και μάλιστα εγκληματική αποδοχή της συνοδείας του μέσου κίνησης από πρόσωπα ανεπαρκή και ανεκπαίδευτα.
Μετά το τραγικό αποτέλεσμα της αποστολής το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να κατευθύνουν τα εν ζωή θύματα, δηλαδή τους τραυματίες, με έμμεσο σκοπό στην απόσειση των δικών τους ευθυνών.
Η καταγραφή των λεπτομερειών αυτής της αποστολής στη μήνυση και στο σχετικό υπόμνημα καταδεικνύει τις τραγικές παραλείψεις και τα λάθη του σχεδιασμού της. Επιζώντες της αποστολής υποστηρίζουν ότι η σωματική τους ασφάλεια έγινε βορά της φιλοδοξίας της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων να προβληθεί η χώρα ως σημαντικός παράγοντας στην περιοχή της Μεσογείου. Για να εμπλουτίσουν κάποιοι τα βιογραφικά τους. Παντελώς ανεκπαίδευτα για τέτοια αποστολή στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων εστάλησαν άοπλα στη μέση του πουθενά χωρίς καμία γνώση για το περιβάλλον ούτε καν για την αποστολή που έπρεπε να φέρουν σε πέρας. Δεν είχε καν προβλεφθεί τροφή εκστρατείας και νερό για τα μέλη της αποστολής, ενώ ακόμη και η μέριμνα για το μέσο διακίνησής τους ήταν μηδενική.
Την ίδια ώρα, το «έγκλημα» συνεχίζεται διά της ομερτά. Το ΓΕΕΘΑ αρνείται να παραδώσει στους επιζήσαντες συγκεκριμένα έγγραφα που έχουν να κάνουν με τον σχεδιασμό και την εκτέλεση της αποστολής. Μάλιστα ο δικηγόρος Κ. Μορτόπουλος έχει καταθέσει αίτημα στη Στρατιωτική Εισαγγελία ώστε να τα λάβει με εισαγγελική διάταξη, ενώ απέστειλε εξώδικο και επιστολή στο ΓΕΕΘΑ. Σημειωτέον ότι στην ηγεσία του ΓΕΕΘΑ βρίσκεται ένας από τους καταγγελλόμενους ως υπεύθυνους για την τραγωδία αξιωματικούς.
Πάμε όμως να ξετυλίξουμε το κουβάρι της συγκλονιστικής υπόθεσης, που έκανε όλους τους Ελληνες να δακρύσουν.
Να διωχθούν για κακούργημα
Πριν από λίγες ημέρες ο Κ. Μορτόπουλος πέρασε το κατώφλι της Εισαγγελίας Στρατοδικείου Αθηνών. Στα χέρια του κρατούσε ένα φάκελο ο οποίος περιείχε υπόμνημα που είχε συντάξει για λογαριασμό επιζησάντων της τραγωδίας στη Λιβύη, τους οποίους εκπροσωπεί νομικά. Ηταν η δεύτερη φορά μέσα σε ένα μήνα που επισκεπτόταν την Εισαγγελία Στρατοδικείου. Στις 12 Δεκεμβρίου 2023 είχε καταθέσει εκεί μήνυση κατά παντός υπευθύνου για λογαριασμό των εντολέων του. Με τη μήνυση ζητείται η ποινική δίωξη τυχόν υπευθύνων για το κακουργηματικού χαρακτήρα αδίκημα της θανατηφόρας έκθεσης σε κίνδυνο και τα πλημμελήματα της παράνομης απεικόνισης μεταφορών στρατού, της παράβασης καθήκοντος, της απιστίας και της παραβίασης απορρήτων.
Στο υπόμνημα κατονομάζονταν μια σειρά από ανώτατοι και ανώτεροι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων ως υπεύθυνοι για τον πλημμελή σχεδιασμό και εκτέλεση της αποστολής θανάτου στη Λιβύη. Σε ό,τι αφορά τους ανώτατους αξιωματικούς, επρόκειτο για την τότε ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων και του Γενικού Επιτελείου Στρατού και συγκεκριμένα: ο τότε αρχηγός ΓΕΕΘΑ αντιστράτηγος Φλώρος, ο υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ αντιναύαρχος Λελούδας, ο τότε Α/ΓΕΣ αντιστράτηγος Χουδελούδης και ο τότε επικεφαλής του Α΄ Κλάδου επιχειρήσεων του ΓΕΕΘΑ υποστράτηγος Μαυραγάνης.
Μεταξύ όσων κατονομάζονται είναι και ο σημερινός αρχηγός ΓΕΕΘΑ αντιστράτηγος Δ. Χούπης, ο οποίος την περίοδο εκείνη ήταν επικεφαλής της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου. Μάλιστα, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ, για την «αποστολή υγειονομικού προσωπικού και ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λιβύη» ο αντιστράτηγος Χούπης ήταν αυτός που «επέβλεπε τη διαδικασία αναχώρησης της αποστολής». Επίσης ο σημερινός αρχηγός ΓΕΕΘΑ φέρεται, σύμφωνα με πληροφορίες του Documento, να είχε γίνει αποδέκτης εύλογων ανησυχιών από μέλη της αποστολής, με τον ίδιο να μην τις λαμβάνει σοβαρά υπόψη.
Επιπλέον, στο υπόμνημα Μορτόπουλου περιλαμβάνονταν και δύο ανώτεροι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων. Ο ένας συμμετείχε στη σχεδίαση της αποστολής και την παροχή πληροφοριών, ενώ ο δεύτερος διενήργησε ένορκη διοικητική εξέταση (ΕΔΕ) αμέσως μετά την τραγωδία, δίχως να εντοπίσει ευθύνες των ανωτέρων του.
Σε δήλωσή του στο Documento ο δικηγόρος Κ. Μορτόπουλος υπογραμμίζει: «Με υπόμνημα που καταθέσαμε πριν από δύο εβδομάδες ενώπιον της Εισαγγελίας Στρατοδικείου Αθηνών προσωποποιήθηκαν οι ευθύνες των εμπλεκόμενων στην υπόθεση της Λιβύης, καθώς υπάρχουν συγκεκριμένα πρόσωπα τα οποία είναι ύποπτα τέλεσης εγκλημάτων και πρέπει να διερευνηθούν».
Τους έστειλαν σαν πρόβατα στη σφαγή
Οπως έχει αναφέρει και σε δηλώσεις του ο κ. Μορτόπουλος, τα 19 μέλη της αποστολής εστάλησαν στη Λιβύη δίχως να έχουν ενημερωθεί επαρκώς για το ακριβές περιεχόμενό της και χωρίς να έχουν καν τον κατάλληλο εξοπλισμό για την προστασία τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα μέσα μεταφοράς που περίμεναν την αποστολή ήταν εντελώς ακατάλληλα, καθώς δεν πληρούσαν κανένα μέτρο προστασίας, ειδικά για εμπόλεμο περιβάλλον. Το λεωφορείο, για παράδειγμα, ήταν ακατάλληλο, κινεζικής προέλευσης, ενώ τα συνοδευτικά οχήματα ήταν δύο αγροτικά. Επίσης, ως ακατάλληλοι χαρακτηρίζονται οι άνθρωποι που υποδέχτηκαν την αποστολή όπως και αυτοί που τη συνόδευαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τη διάρκεια της μεταφοράς δεν τηρήθηκαν οι στοιχειώδεις κανονισμοί προστασίας της αποστολής σε ό,τι αφορά την κίνηση των οχημάτων. Επίσης κατά τη διάρκεια της μεταφοράς η αποστολή συναντούσε διαρκώς μπλόκα με ενόπλους στον δρόμο. Παρ’ όλα αυτά τα μέλη της αποστολής δεν είχαν εφοδιαστεί ούτε καν με αλεξίσφαιρα γιλέκα ώστε να προστατευτούν σε περίπτωση επίθεσης.
Εκτός από αυτά, στη στρατιωτική εισαγγελία καταγγέλλονται και άλλες πλημμέλειες αλλά και παραλείψεις αρμοδίων. Καταρχάς, όπως αποδείχτηκε, οι αρμόδιοι σε ΓΕΕΘΑ και ΓΕΣ δεν είχαν συλλέξει επαρκείς πληροφορίες για το τι ακριβώς επρόκειτο να αντιμετωπίσει η αποστολή στην περιοχή. Επίσης δεν τήρησαν καμία μυστικότητα, καθώς το ίδιο το ΓΕΕΘΑ εξέδωσε ανακοίνωση και δημοσιοποίησε φωτογραφίες με τα μέλη και το υλικό της αποστολής (δύο τόνοι εφόδια και είδη πρώτης ανάγκης και ένας τόνος φαρμακευτικού υλικού).
Ακόμη ένα σημείο το οποίο χρήζει διερεύνησης είναι το γεγονός ότι λόγω προβλήματος στον αεροδιάδρομο της Αλ Μπάιντα η ελληνική αποστολή έπρεπε να προσγειωθεί 210 χλμ. μακριά, στη Βεγγάζη. Παρ’ όλα αυτά, το ΓΕΕΘΑ δεν ματαίωσε την αποστολή, αλλά άφησε τα μέλη της να ταξιδέψουν οδικώς εκατοντάδες χιλιόμετρα σε εμπόλεμο περιβάλλον χωρίς στοιχειώδη προστασία.
Το ΓΕΕΘΑ δεν δίνει κρίσιμα έγγραφα
Την ίδια ώρα το ΓΕΕΘΑ, στο οποίο προΐσταται ένας από τους καταγγελλόμενους αντιστράτηγους, αρνείται σιωπηρά να χορηγήσει στοιχεία, ναρκοθετώντας στην ουσία την έρευνα της στρατιωτικής Δικαιοσύνης. Αρνείται να παραδώσει κρίσιμα έγγραφα όπως η διαταγή επιχειρήσεων και η προειδοποιητική διαταγή, ο φάκελος ενημέρωσης εισηγήσεων της επιχείρησης, υπηρεσιακά σημειώματα, ενημερώσεις σχετικά με την κατάσταση και σχεδίαση της επιχείρησης κ.λπ.
Για τον λόγο αυτό ο δικηγόρος Κ. Μορτόπουλος προέβη στην κατάθεση αιτήματος ενώπιον της Εισαγγελίας Στρατοδικείου Αθηνών ώστε να δοθούν τα έγγραφα με εισαγγελική διάταξη, ενώ προηγουμένως είχε αποστείλει εξώδικο και επιστολή στο ΓΕΕΘΑ.
Οπως αναφέρει στο Documento o κ. Μορτόπουλος, «αποστείλαμε επιστολή και εξώδικο στο ΓΕΕΘΑ με το οποίο ζητούσαμε να αποδοθούν κρίσιμα έγγραφα για τα οποία υπήρχε σιωπηρή άρνηση και αφορούσαν το ταξίδι στη Λιβύη. Πρόκειται για έγγραφα όπως φάκελοι ενημέρωσης εισηγήσεων, τυχόν σημειώσεις, διαταγή επιχείρησης και όλα τα συνημμένα. Για τον λόγο αυτό κατατέθηκε αίτημα προς την Εισαγγελία Στρατοδικείου Αθηνών προκειμένου να δοθούν με εισαγγελική διάταξη. Ευελπιστούμε ότι η στρατιωτική εισαγγελία θα κάνει δεκτό το αίτημα».
Εκτός από τη στρατιωτική Δικαιοσύνη, ταυτόχρονη έρευνα διενεργείται και από τμήμα Ανθρωποκτονιών της ΓΑΔΑ κατόπιν εντολής της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών. Αντικείμενο της έρευνας είναι αν τυχόν έχουν τελεστεί αξιόποινες πράξεις όπως ανθρωποκτονία κατά συρροή και σωματικές βλάβες κατά συρροή από πρόθεση ή και αμέλεια.
Οι 3 αξιωματικοί και οι 2 πολίτες που σκοτώθηκαν
Η αποστολή θανάτου στη Λιβύη έκοψε το νήμα της ζωής πέντε νέων ανθρώπων και είχε αποτέλεσμα τον τραυματισμό ακόμη έξι. Οι τρεις από τους πέντε που βρήκαν τραγικό θάνατο ήταν στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτοί ήταν:
• Αντιπλοίαρχος (ΥΝ) Γλυκερία Μεμεκίδου της Διεύθυνσης Υγειονομικού του ΓΕΕΘΑ, 46 ετών. Εργαζόταν επί σειρά ετών στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών στη νοσηλευτική υπηρεσία και στο ογκολογικό τμήμα. Από το 2022 ήταν υποψήφια διδάκτωρ στο τμήμα Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου μελετώντας τη σημασία της διατροφικής παρέμβασης σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα.
• Επισμηναγός (ΥΝ) Ευαγγελία Ανδρεαδάκη της Διεύθυνσης Υγειονομικού του ΓΕΕΘΑ, 40 ετών. Ηταν νοσηλεύτρια στο 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας. Δεν είχε κλείσει καν χρόνος από τον γάμο της. Ο θείος της, πιλότος της Πολεμικής Αεροπορίας, είχε καταπέσει το 1980 με αεροσκάφος RF-5A, ενώ ο αδερφός της είχε χάσει πέρυσι τη ζωή του σε τροχαίο.
• Αρχιλοχίας (ΠΖ) Γεώργιος Βούλγαρης της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου του ΓΕΕΘΑ, 27 ετών. Ηταν παντρεμένος.
Ανάμεσα στους αδικοχαμένους της ελληνικής αποστολής βρίσκονταν και δύο πολίτες οι οποίοι συμμετείχαν εθελοντικά στην ελληνική αποστολή ως διερμηνείς. Ηταν αδέρφια και παιδιά του προέδρου της ελληνικής κοινότητας στη Βεγγάζη της Λιβύης Κανάκη Μανδαλιού. Πρόκειται για τον Φίλιππο Μανδαλιό, 34 ετών, και την Αντζελα Μανδαλιού, 33 ετών, η οποία είχε παντρευτεί μόλις οχτώ ημέρες πριν από την τραγωδία.
