Σχεδόν δύο ώρες διήρκεσε η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Μέγαρο Μαξίμου. Οι δύο ηγέτες ανακοίνωσαν ότι προχώρησαν στην υπογραφή Διακήρυξης Φιλίας, αλλά και στην υπογραφή συμφωνιών για το εμπόριο και τον τουρισμό. Παράλληλα, έδωσαν υποσχέσεις για περαιτέρω εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών.
Ο έλληνας πρωθυπουργός και ο τούρκος πρόεδρος συμφώνησαν ότι το ζήτημα του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου εξακολουθεί να αποτελεί αγκάθι, ωστόσο αμφότεροι εξέφρασαν τις ελπίδες τους για επίτευξη λύσης μέσω ειλικρινούς διαλόγου.
«Αγκάθι» αποτέλεσε επίσης και οι μειονότητες, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να κάνει λόγο για «τουρκική μειονότητα» στη Θράκη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε ότι «η Θράκη αποτελεί ένα παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων πολιτών. Ο προσδιορισμός της ιδιότητας της μειονότητας ως μουσουλμανικής καθορίζεται από την ίδια τη συνθήκη της Λωζάνης», με τις τοποθετήσεις να κλείνουν δίχως νέα τοποθέτηση του τούρκου προέδρου.
Μητσοτάκης: «Εάν οι συνθήκες ωριμάσουν θα μιλήσουμε για την ΑΟΖ»
«Αντιμετωπίσαμε προκλήσεις που δεν γνωρίζουνε σύνορα. Ταυτόχρονα βιώνουμε περιφερειακές συγκρούσεις που εγείρουν ανησυχία, αλλά και οι διμερείς μας σχέσεις γνώρισαν εντάσεις που κάποιες στιγμές τις απείλησαν επικίνδυνα. Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι τους τελευταίους μήνες οι δύο χώρες βαδίζουν σε πιο ήρεμο μονοπάτι. Ελλάδα και Τουρκία οφείλουν να ζουν ειρηνικά, να συζητούν με ειλικρίνεια τις διαφορές τους. Κι αν αυτές δεν γεφυρώνονται να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις και κρίσεις.
Συμφωνήσαμε και πάλι να πιάσουμε το νήμα των επαφών μας για να αναζητήσουμε τόπους συνεργασίας. Ο οδικός χάρτης που υιοθετήσαμε συμπεριλάμβανε τρία επίπεδα, τον θετικό διάλογο τη θετική ατζέντα και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Εμείς οι ίδιοι βρισκόμαστε για τρίτη φορά τους τελευταίους έξι μήνες. Σήμερα στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας κάνουμε μία αποτίμηση των κοινών προσπαθειών, που οδήγησαν σε πολυεπίπεδες νέες συμφωνίες στον αθλητισμό, τον τουρισμό, το εμπόριο, τη σύσφιξη των οικονομικών μας σχέσεων. Συμφωνήσαμε την προώθηση της συναντίληψης και την ανταλλαγή πρακτικών στον οικονομικό και επιστημονικό τομέα.
Στο μεταναστευτικό διαπιστώσαμε τη σημαντική μείωση τον ροών το τελευταίο διάστημα, ως αποτέλεσμα της συστηματικής φύλαξης των συνόρων μας και της πολύ καλύτερης συνεργασίας μας. Η συνεργασία μπορεί και πρέπει να βελτιωθεί περισσότερο.
Η Ελλάδα στηρίζει τη διευκόλυνση χορήγησης θεωρήσεων ώστε να μπορεί η νέα γενιά της Τουρκίας να αναπτύξουν στενότερες σχέσεις με την Ευρώπη. Η Ελλάδα ζήτησε και εξασφάλισε την έγκριση της Κομισιόν ώστε να δημιουργηθεί η δυνατότητα επίσκεψης Τούρκων πολιτών για να επισκεφτούν για 7 μέρες 10 ελληνικά νησιά.
Είναι μια πρωτοβουλία που δηλώνει ότι τα νησιά αποτελούν γέφυρα συνεργασίας και φιλίας μεταξύ των δύο χωρών.
Οφείλουμε να συγκλίνουμε στην ανάγκη τήρησης της διεθνούς νομιμότητας. Στον απόλυτο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας των αξιών του ανθρωπισμού με έμφαση στην προστασία των αμάχων.
Διαφωνούμε και στο Κυπριακό. Δεν υπάρχει άλλη λύση εκτός από την επανεκκίνηση του διαλόγου από εκεί που διεκόπη το 2017. Κύριε πρόεδρε, αδερφέ Ταγίπ, τον Οκτώβριο του 1930 υπογράφη στην Άγκυρα το σύμφωνο φιλίας και ουδετερότητας. Τότε, ο Ισμέτ Ινονού είχε δηλώσει πως καμία διαφορά δε μπορεί να χωρίσει τα δύο έθνη. Από την πλευρά του ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε αναφερθεί “ερχόμεθα να τείνουμε ειλικρινώς το χέρι”.
Δυστυχώς γεγονότα και ιστορικά πάθη εμπόδισαν τη θέληση των δύο ηγετών, η παρακαταθήκη τους παραμένει ενεργή και σήμερα. Σήμερα, 100 χρόνια μετά τη Λωζάνη, συνάπτεται διακήρυξη περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας. Την είχε οραματιστεί ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, όταν είχε παραλάβει το 1997 το βραβείο Αμπντί Ιπεκτσί.
Την υπογράψαμε σεβόμενοι απόλυτα τα δικαιώματα που απορρέουν από την κυριαρχία κάθε χώρας και αναδεικνύει τις δυνατότητες συνεργασίας.
Με βάση αυτές τις παραδοχές θα διευρύνουμε την ατζέντα μας και θα επεκτείνουμε τα μέτρα εμπιστοσύνης. Όταν οι συνθήκες ωριμάσουν, η επόμενη προσέγγιση θα αφορά την οριοθέτηση της ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, με πυξίδα το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας.
Ένα σχόλιο για τα ζητήματα των μειονοτήτων. Η Θράκη αποτελείπαράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων. Αγωνιζόμαστε να εξασφαλίσουμε ίσες ευκαιρίες. Ο προσδιορισμός της μειονότητας ως μουσουλμανικής καθορίζεται από τη Λωζάνη. Χρέος μας είναι αυτό το κλίμα να το διασφαλίσουμε και να το ενισχύσουμε. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι προς αυτή την κατεύθυνση η ελληνική κυβέρνηση θα δουλεύει νυχθημερόν».
Ερντογάν: «Ευχή να επιλύσουμε τα προβλήματα στο πλαίσιο του διαλόγου»
Από την πλευρά του, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε:
«Αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση που βρίσκομαι ξανά στην Αθήνα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τις ελληνικές αρχές για την υποδοχή που μου επιφύλαξαν. Επιθυμούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω την ώθηση που υπάρχει. Το ότι πραγματοποιούμε την 5η συνεδρίαση έπειτα από 7 χρόνια αποτελεί ένδειξη αυτής της πρόθεσης. Δεν θα δώσουμε ένα τόσο μεγάλο διάλειμμα και θα πρέπει να πραγματοποιούμε έστω μία φορά το χρόνο αυτή τη συνάντηση.
Με την ΠτΔ και τον πρωθυπουργό είχαμε ωφέλιμες συζητήσεις. Συζητήσαμε για τα βήματα που απαιτούνται για την ανάπτυξη της συνεργασίας μας. Στο πλαίσιο της συνέχισης του υψηλού επιπέδου επαφών, συμφωνήσαμε να υπάρχουν υψηλοί διάλογοι συνεργασίας. Οι επαφές συμβάλλουν θετικά ώστε να προωθηθεί η θετική ατζέντα. Με τη Διακήρυξη της Αθήνας περί σχεσεων φιλίας επιβεβαιώσαμε τη βούλησή μας για ανάπτυξη των σχέσεων μας. Αισθανόμαστε ικανοποίηση που βλέπουμε αυτά τα βήματα στο πλαίσιο του σχεδίου κοινής δράσης που οριοθετήθηκε το 2021.
Συμφωνήσαμε να ανεβάσουμε στα 10 δις δολάρια το διημερές μας εμπόριο. Τονίσαμε τη σημασία έργων και μεταφορών στους Κήπους. Επιθυμούμε ανάπτυξη των σχέσεων και στον τουριστικό τομέα. Ανταλλάξαμε απόψεις για το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Ζητήσαμε από τους ΥΠΕΞ να το συζητήσουν με αποφασιστικό τρόπο.
Ευχή μας είναι να επιλύσουμε τα υφιστάμενα προβλήματά μας στο πλαίσιο του διαλόγου και του διεθνούς δικαίου.
Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα τόσο μεγάλο που να μη μπορεί να επιλυθεί. Αρκεί να επικεντρωθούμε στη μεγάλη εικόνα.
Ευχαριστώ τον κ. Μητσοτάκη για τη φιλοξενία του, εύχομαι οι συνομιλίες μας να βγουν σε καλό και για τους δύο λαούς. Σας περιμένω στην Άγκυρα για να σας φιλοξενήσω στην επόμενη συνάντηση.
Διαβάστε επίσης: Ερντογάν σε Σακελλαροπούλου: «Θα ήταν καλύτερο να βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο» (Photos – Videos)
Επίσκεψη-αστραπή του Ερντογάν στην Αθήνα – Το πρόγραμμα των συναντήσεων
Ο Γεραπετρίτης κάνει υπόκλιση στον πασά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας! (Video)