Επιστολή – καταπέλτη προς την ελληνική κυβέρνηση στέλνει το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (ΙΡI) με αφορμή την λίστα Πέτσα, τον αδιαφανή τρόπο κατανομής των κονδυλίων της διαφημιστικής καμπάνιας «Μένουμε Σπίτι» και «Μένουμε Ασφαλείς» και τον αποκλεισμό του Documento από αυτή.
Στην επιστολή αρχικά επικρίνεται το γεγονός πως μια ιδιωτική εταιρεία, η Initiative Media διένειμε με αδιαφάνεια τα χρήματα της καμπάνιας ενώ στη συνέχεια το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου, καλεί την ελληνική κυβέρνηση να δώσει διευκρινήσεις σχετικά με τα ακριβή κριτήρια που έλαβε υπόψιν της για το ποια μέσα έκρινε πως πρέπει να λάβουν κρατική στήριξη.
«Πρόσφατη ανάλυση έδειξε ότι πολλά μέσα ενημέρωσης που θεωρούνταν “αντιπολιτευόμενα” έλαβαν δυσανάλογα μικρότερα ποσά σε σύγκριση με πιο φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης, παρά το γεγονός ότι πολλά είχαν μεγαλύτερη κυκλοφορία και αναγνωσιμότητα» αναφέρει χαρακτηριστικά η επιστολή προς την ελληνική κυβέρνηση, φέρνοντας στη συνέχεια ως παράδειγμα τον αποκλεισμό του Documento, το οποίο δεν έλαβε μερίδιο από την διαφημιστική καμπάνια.
«Σαφές παράδειγμα αποτελεί το Documento, μια εβδομαδιαία ερευνητική εφημερίδα που αποκλείστηκε εξ ολοκλήρου από την κρατική χρηματοδότηση. Ο συντάκτης και εκδότης του ισχυρίζονται ότι ο αποκλεισμός ήταν αντίποινα για την κριτική και τις πρόσφατες αποκαλύψεις της πολιτικής σας» επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην επιστολή και τονίζεται πως «η απόρριψη του Documento με την δικαιολογία ότι διασπείρει ¨”ψευδείς ειδήσεις” υπονομεύει το ανεξάρτητο και επικριτικό δημοσιογραφικό έργο του ιστότοπου και δεν αποδεικνύεται από έρευνα που πραγματοποίησαν οι εταίροι του Media Freedom Rapid Response (MFRR)».
Αναλυτικά η επιστολή
15/07/2020
Αγαπητοί,
Κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, Πρωθυπουργός της Ελλάδας
Κ. Στέλιος Πέτσας, Αναπληρωτής Υπουργός του Πρωθυπουργού και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος
Εμείς, οι κάτωθι υπογράφοντες συνεργάτες του Media Freedom Rapid Response (MFRR), που παρακολουθεί και ανταποκρίνεται σε παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης στα κράτη μέλη της ΕΕ και στις υποψήφιες χώρες, θα θέλαμε να εκφράσουμε τη σοβαρή μας ανησυχία για τον πρόσφατο αποκλεισμό επικριτικών μέσων ενημέρωσης από το πρόσφατο κυβερνητικό πακέτο στήριξης προς την Ελλάδα.
Ενώ χαιρετίζουμε καταρχάς τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να στηρίξει οικονομικά τη βιομηχανία των μέσων μαζικής ενημέρωσης μέσω μιας διαφημιστικής εκστρατείας για την δημόσια υγεία ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ κατά τη διάρκεια της κρίσης του COVID-19, η διαδικασία κατά την οποία διανεμήθηκαν αυτά τα κεφάλαια εγείρει ορισμένα ανησυχητικά ζητήματα σχετικά με τη διαφάνεια της κυβέρνησης και την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης.
Πρόσφατη ανάλυση έδειξε ότι πολλά μέσα ενημέρωσης που θεωρούνται “αντιπολιτευόμενα” έλαβαν δυσανάλογα μικρότερα ποσά σε σύγκριση με πιο φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης, παρά το γεγονός ότι πολλά είχαν μεγαλύτερη κυκλοφορία και αναγνωσιμότητα.
Σαφές παράδειγμα αποτελεί το “Documento”, μια εβδομαδιαία ερευνητική εφημερίδα που αποκλείστηκε εξ ολοκλήρου από την κρατική χρηματοδότηση. Ο συντάκτης και εκδότης του ισχυρίζονται ότι ο αποκλεισμός αποτελεί αντίποινα για την κριτική και τις πρόσφατες αποκαλύψεις της πολιτικής σας.
Εν τω μεταξύ, η 18σέλιδη λίστα με τα 1.232 μέσα που έλαβαν οικονομική βοήθεια, αντίθετα, περιελάμβανε περισσότερα από 200 ψηφιακά μέσα που δεν περιλαμβάνονται στο Μητρώο Online Media της χώρας, συμπεριλαμβανομένων ανενεργών ή ανύπαρκτων ιστοτόπων ή ιστοσελίδων με ελάχιστους ή καθόλου αναγνώστες. Απέχοντας από τις αρχές της αντικειμενικότητας ή της δικαιοσύνης, φαίνεται ότι τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για να επιλεχθούν ποια ελληνικά μέσα ενημέρωσης έλαβαν κρατική χρηματοδότηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 ήταν στην καλύτερη περίπτωση αυθαίρετα και, στη χειρότερη περίπτωση, τιμωρούσαν τα μέσα ενημέρωσης με περιεχόμενο ενάντια της κυβέρνησης.
Αυτή η στρέβλωση της αγοράς των μέσων ενημέρωσης προφανώς υπέρ των φιλικών προς την κυβέρνηση ιστότοπων και εφημερίδων εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη δέσμευσής σας να στηρίζετε και να υποστηρίζετε την πολυφωνία και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης. Εξίσου ανησυχητικές ήταν οι δικαιολογίες του εκπροσώπου της κυβέρνησης, Στέλιου Πέτσα, για τον λόγο για τον οποίο το Documento εξαιρέθηκε. Η απόρριψη του Documento με την δικαιολογία ότι διασπείρει “ψευδείς ειδήσεις” υπονομεύει το ανεξάρτητο και επικριτικό δημοσιογραφικό έργο του ιστότοπου και δεν αποδεικνύεται από έρευνα που πραγματοποίησαν οι εταίροι του Media Freedom Rapid Response (MFRR)
Οποιαδήποτε κρατική χρηματοδότηση για μέσα ενημέρωσης πρέπει να διανέμεται μέσω μιας διαφανούς, προσβάσιμης και αναθεωρήσιμης διαδικασίας βάσει αντικειμενικών κριτηρίων. Αυτό δεν φαίνεται να ισχύει εδώ. Αναρωτιόμαστε επίσης γιατί προσλήφθηκε μια ιδιωτική διαφημιστική εταιρεία για τη διανομή κρατικής χρηματοδότησης αντί για έναν διαφανή δημόσιο φορέα. Αυτό το σύστημα είναι τόσο αδιαφανές και οδήγησε σε μεγάλες καθυστερήσεις στην κυκλοφορία σημαντικών πληροφοριών. Χαιρετίζουμε ωστόσο, την κίνηση να δημοσιοποιήσετε τελικά την πλήρη λίστα των μέσων που συμπεριλαμβάνονται, αν και πιστεύουμε ότι θα έπρεπε να είχε δημοσιευτεί εξ ολοκλήρου από την αρχή.
Επιπλέον, και πολύ σημαντικό, σημειώνουμε ότι η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη παράσχει περαιτέρω λεπτομερείς διευκρινίσεις σχετικά με τα ακριβή κριτήρια που χρησιμοποιεί η Initiative Media για να επιλέξει ποια μέσα έλαβαν κρατική στήριξη. Προτρέπουμε τη κυβέρνησή σας να παράσχει αυτές τις πληροφορίες χωρίς καθυστέρηση, προκειμένου να εκτιμηθεί η ορθότητα της διαδικασίας. Οι συνεργάτες του MFRR θα συνεχίσουν να παρακολουθούν στενά αυτήν την κατάσταση. Θα χαρούμε να προσφέρουμε τη συνδυασμένη εμπειρογνωμοσύνη μας για τη δημιουργία ενός συστήματος διανομής δημόσιων πόρων που παρέχει διαφάνεια, λογοδοσία και δικαιοσύνη. Σας ζητάμε να λάβετε υπόψη τις ανησυχίες μας και ανυπομονούμε για την απάντησή σας.
Διαβάστε εδώ αναλυτικά την επιστολή