Το δημοψήφισμα στην Καταλονία έχει, από το πρωί της περασμένης Κυριακής, ένα πρόσωπο. Αυτό μιας ηλικιωμένης κυρίας με ένα ποτάμι αίματος να κυλάει από τα άσπρα της μαλλιά. Τραυματίστηκε από Ισπανούς αστυνομικούς κατά τις επιχειρήσεις για την κατάσχεση εκλογικού υλικού.
Το πρόσωπο του δημοψηφίσματος είναι και το πρόσωπο της συμβολικής ήττας του Μαριάνο Ραχόι. Τι πέρασε άραγε από το μυαλό του επικεφαλής της ισπανικής κυβέρνησης όταν σκέφτηκε ότι μια βίαιη ανακοπή της ψηφοφορίας, παράνομης για τους μεν, νόμιμης για τους δε, θα μπορούσε να βοηθήσει την κατάσταση; Οι εικόνες, που ανακυκλώνονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα δελτία ειδήσεων είναι καταστροφικές για τον ίδιο τον πρωθυπουργό και την «ισπανίστικη» γραμμή την οποία υπερασπίζεται: αστυνομικοί που σπάνε πόρτες σχολείων με σφυριά και τανάλιες, προσπαθούν να κατασχέσουν τις κάλπες. Τα γκλομπ δεν σφυρηλατούν την ενότητα της Ισπανίας, πλήττουν τη δημοκρατία. Αυτό προκύπτει από τον στρόβιλο των βίντεο.
Οι εικόνες της ωμής και δυσανάλογης καταστολής δεν βοηθούν καθόλου στην υποχώρηση όσων έχουν ήδη ξεκάθαρη και οριστική άποψη σε αυτό το δύσκολο ερώτημα ταυτότητας. Αντιθέτως, σε έναν κόσμο που τείνει να απομακρύνεται από τα σύνθετα ζητήματα και θέλει να υποχρεώνει τον καθένα να «επιλέγει στρατόπεδο», ο Ραχόι αναγκάζεται να επιλέξει μεταξύ της βίας του εθνικισμού του Κράτους και την ανυπακοή του καταλανικού αυτονομισμού ο οποίος σέβεται τη δημοκρατία. Δεν έχει τίποτα να κερδίσει. Εκτός κι αν ψάχνει, μέσω της αστυνομικής βίας, να προκαλέσει τη δημιουργία μιας λιγότερο φιλήσυχης αντιπολίτευσης.
Η Ισπανία δεν πρέπει να ακολουθήσει αυτόν το ματωμένο δρόμο, τον οποίο δεν γνωρίζει και πολύ καλά. Οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι συχνά επικαλούνται τις αρχές μιας Ένωσης «που βασίζεται στην υπόσχεση για ειρήνη, πρόοδο και ευημερία», οφείλουν επειγόντως να κάνουν μια υπενθύμιση στον κ. Ραχόι.
* Το κείμενο είναι το κύριο άρθρο της γαλλικής εφημερίδας Libération.
