Έκκληση για απελευθέρωση από την παγκόσμια κοινότητα
Δεν είναι μόνο η ελληνική κυβέρνηση που απαξιώνει τους καλλιτέχνες είναι, δυστυχώς, και η κυβέρνηση της Κούβας. Η σχέση του προέδρου Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ Μπερμούντες, γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος, δεν ήταν ποτέ καλή με τους ανθρώπους των τεχνών. Το επονομαζόμενο Διάταγμα 349, άλλωστε, εντάσσεται σε μία ευρεία εκστρατεία καταστολής της καλλιτεχνικής ελευθερίας, βάζοντας στο στόχαστρο μια νέα γενιά καλλιτεχνών, οι οποίοι έχουν καταφέρει να ανεξαρτητοποιηθούν οικονομικά από την κομμουνιστική κυβέρνηση της Κούβας και ζητούν τώρα περισσότερη καλλιτεχνική ελευθερία και ελευθεροτυπία.
Για παράδειγμα το Διάταγμα 349 δεν επιτρέπει την έκθεση και την πώληση έργων τέχνης και προβολή παραστάσεων που δεν έχουν λάβει κρατική άδεια. Οι κρατικοί επιθεωρητές είναι αρμόδιοι να κρίνουν αν τα έργα τέχνης, τα εκθέματα, οι θεατρικές παραστάσεις και οι συναυλίες συμμορφώνονται προς τους ισχύοντες κανονισμούς για τα εθνικά σύμβολα, όπως είναι η κουβανική σημαία. Αν όχι έχουν την εξουσία να ματαιώνουν εκδηλώσεις και να ανακαλούν άδειες. Το διάταγμα στοχοποιεί, κυρίως, την ποπ μουσική και τη ρεγκετόν, απαγορεύοντας στους στίχους χαρακτηρίζοντας τους ως επικίνδυνους και αισχρούς. Η αυθαίρετη χρήση ηλεκτρονικών μέσων ή ακουστικού εξοπλισμού μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμα, κατασχέσεις, ακόμα και φυλάκιση.
Στις 27 Νοεμβρίου 2020, πάρα πολλοί καλλιτέχνες διαδήλωσαν στην Αβάνα ζητώντας μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης, ένα κίνημα που ήταν η αρχή μιας σειράς κοινωνικών διαδηλώσεων στην Κούβα, μέχρι τις διαδηλώσεις της 11ης Ιουλίου, τις μεγαλύτερες από την επανάσταση του 1959. Η οργάνωση Cuba Decide, στις 16 Νοεμβρίου, κατήγγειλε τη σύλληψη περισσότερων από 100 ανθρώπων και τον κατ’ οίκον περιορισμό άλλων τόσων, για να μην συμμετάσχουν σε διαδηλώσεις. Επίσης, πολλοί βρίσκονται σε υπό συνεχή παρακολούθηση.
Σε αντίδραση αυτής της κατάστασης πάνω από 300 προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού, ορισμένες διεθνούς φήμης όπως η Μέριλ Στριπ, ο Ορχάν Παμούκ και ο Πολ ‘Οστερ, κάλεσαν σήμερα τις αρχές της Κούβας να απελευθερώσουν «όλους τους καλλιτέχνες που κρατούνται αυθαίρετα» στο νησί, όπου οι δημιουργοί και οι διανοούμενοι πρωτοστατούν στο κίνημα αμφισβήτησης. «Η κουβανική κυβέρνηση θα πρέπει αμέσως να θέσει τέλος στις καταχρήσεις σε βάρος των Κουβανών καλλιτεχνών», ζητούν οι συγγραφείς Ιζαμπέλ Αλιέντε, Τζον Μάξγουελ Κουτσί, Καλέντ Χοσεϊνί και Μάριο Βάργκας Λιόσα σε ανοικτή επιστολή που έδωσαν στη δημοσιότητα οι μη κυβερνητικές οργανώσεις Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) και Pen America. Η Ελένα Πονιατόφσκα –η μεγάλη κυρία των μεξικανικών γραμμάτων- η Αγγλίδα μυθιστοριογράφος Ζάντι Σμιθ και η Νιγηριανή συγγραφέας Τσιμαμάντα Νγκόζι Αντίτσι είναι μόνο κάποια από τα ονόματα που έχουν υπογράψει. Η επιστολή υπογράφεται επίσης από Κουβανούς καλλιτέχνες όπως ο Χάμλετ Λαβαστίντα, ο οποίος αναγκάστηκε τον Σεπτέμβριο να εξοριστεί στην Ευρώπη μετά τη σύλληψή του στην Κούβα τον Ιούνιο, με την κατηγορία της «υποκίνησης στην παραβατικότητα» μέσω των κοινωνικών δικτύων.