Το να ετοιμάζεσαι να γιορτάσεις τα εξήντα χρόνια από την ίδρυση της ΕΟΚ, μιλώντας για την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, το λες και… σχήμα οξύμωρο! Ειδικά, μάλιστα, όταν όλο και περισσότερα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται σε μία συγκυρία εσωστρέφειας, παρακμής και ακροδεξιού παραληρήματος.
Και όμως, οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας έκαναν ακριβώς αυτό, τάχθηκαν υπέρ μίας Ευρώπης πολλών ταχυτήτων η οποία θα επέτρεπε σε ορισμένα κράτη-μέλη να προοδεύσουν πιο γρήγορα από άλλα, γιατί όπως είπε και ο απερχόμενος Φρανσουά Ολάντ «η ενότητα δεν σημαίνει και ομοιομορφία»!
Σημειωτέον και διόλου… αμελητέο ότι εκτός από τον απερχόμενο πρόεδρο της Γαλλίας, έχουμε μία Γερμανίδα καγκελάριο με κρίσιμες εκλογές μπροστά της και με πολλά εσωτερικά μέτωπα, έναν Ιταλό μεταβατικό πρωθυπουργό και έναν Ισπανό πρωθυπουργό που χρειάστηκε να… φτύσει αίμα για να σχηματίσει κυβέρνηση! Αυτά για την ιστορία τού ποιοι «ισχυροί» ηγέτες προκρίνουν την Ευρώπη των δυνατών…
Ετσι, λοιπόν, στις 25 Μαρτίου στη Ρώμη, οι αρχηγοί των 28 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αντί να γιορτάσουν τα εξήντα χρόνια από την ίδρυση της ΕΟΚ, θα κληθούν να αναρωτηθούν για το μέλλον μιας ένωσης κρατών η οποία ήταν και η μεγαλύτερη στην ιστορία. Ηδη ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνγκερ έσπευσε να παρουσιάσει ένα «white paper», μια Λευκή βίβλο, με τα πέντε σενάρια για την επόμενη ημέρα της Ευρώπης, τα οποία προβλέπουν πως είτε συνεχίζουμε κανονικά, είτε όσοι θέλουν περισσότερα κάνουν περισσότερα, είτε κάνουμε λιγότερα με πιο αποδοτικό τρόπο, είτε κάνουμε μαζί πολύ περισσότερα ή απλά… παίζουμε την κολοκυθιά!
Το Documento ζήτησε την άποψη τριών Ελλήνων ευρωβουλευτών από τα τρία μεγαλύτερα κόμματα στο Ευρωκοινοβούλιο, τον ΣΥΡΙΖΑ, τη ΝΔ και τη Δημοκρατική Συμπαράταξη, προκειμένου να καταγράψει τις πραγματικές αιτίες πίσω από τις δηλώσεις του Γιούνγκερ, αλλά κυρίως των τεσσάρων Ευρωπαίων ηγετών, καθώς και να γίνει απολύτως σαφές στους πολίτες ότι για τέτοιου είδους σενάρια δεν αρκεί ο σεναριογράφος, αλλά και το υπόλοιπο… «καστ», με λίγα λόγια τα κοινοβούλια των κρατών και κυρίως οι κοινωνίες.
Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Χρυσόγονος τόνισε μιλώντας στο Documento ακριβώς αυτό, ότι δηλαδή «τι λένε οι κυβερνήσεις είναι ένα στοιχείο, αλλά τι λένε οι κοινωνίες είναι άλλο». Είναι γεγονός, βέβαια, όπως μας είπε, ότι στις έρευνες του Ευρωβαρομέτρου υπάρχουν 7-8 μέλη, όπου η κοινή γνώμη είναι σαφώς κάτω από τον μέσο όρο ως προς το πόσο Ευρωπαίοι αισθανόμαστε. Και πιο πολύ στην Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά διευκρίνισε ο κ. Χρυσόγονος ότι το να δημιουργηθεί μία Ευρωπαϊκή Ενωση πολλών ταχυτήτων δεν είναι εύκολη υπόθεση: «Ούτε μπορούν να το επιβάλουν τέσσερις ηγέτες, γιατί πρέπει να περάσει από κοινοβούλια, από κοινωνίες».
Ο ίδιος, μάλιστα, δεν θεωρεί ότι είμαστε άμεσα αντιμέτωποι με τέτοιες εξελίξεις, καθώς πιο άμεσο αυτήν τη στιγμή για την Ευρώπη είναι η διαχείριση του Brexit, «ώστε να μην αφήσει ανεπούλωτες πληγές και στις δύο πλευρές». Και πιστεύει ότι η αναθεώρηση των συνθηκών θα γίνει κάποια στιγμή, αλλά όχι κατά την τρέχουσα περίοδο, δηλαδή μέχρι το 2019. Στην ερώτησή μας, γιατί οι τέσσερις ηγέτες βάζουν τη δεδομένη στιγμή το θέμα στο τραπέζι, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι γίνεται επειδή τώρα ενεργοποιείται το Brexit, αλλά και λόγω της εκλογής Τραμπ στην Αμερική και των διαφαινόμενων προθέσεών του στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.
Την απογοήτευση των κρατών-μελών και ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων για την Ευρώπη διαπιστώνει και η ευρωβουλευτής της ΝΔ Ελίζα Βόζεμπεργκ, η οποία εκτιμά ότι ευρωπαϊκές αξίες όπως η δικαιοσύνη στα κράτη-μέλη, η ίση μεταχείριση και η αλληλεγγύη έχουν χαθεί τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ακροδεξιών κινημάτων. Ωστόσο, παραμένει αισιόδοξη, όπως μας είπε, επειδή κοινή βούληση όλων εξακολουθεί να είναι ένα σταθερό ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Και πιστεύει πως αν μελλοντικά υπάρξουν άλλες ταχύτητες, θα αφορούν κυρίως το εμπόριο και τις συμβάσεις που σχετίζονται με οικονομικά συμφέροντα.
Ως μία πολύ αρνητική εξέλιξη χαρακτηρίζει ο ευρωβουλευτής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Νίκος Ανδρουλάκης τις δηλώσεις τόσο του Γιούνγκερ όσο και των τεσσάρων ηγετών, επισημαίνοντας μάλιστα ότι: «Είναι μια επιλογή μακριά από τη λαϊκή εντολή που πήρε η σημερινή επιτροπή και ο πρόεδρός της το 2014 για σθεναρή στήριξη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». Ακόμη χειρότερα είναι μια επιλογή «που βάζει ταφόπλακα στον στόχο της σύγκλισης», μια από τις ιστορικές επιδιώξεις του ευρωπαϊκού οράματος πάνω στην οποία οικοδομήθηκαν ευρύτερες διακρατικές και κοινωνικές συναινέσεις. Ο κ. Ανδρουλάκης παραδέχεται ότι η Ένωση χρειάζεται βαθιές αλλαγές, αλλά υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους σήμερα πως: «Αυτά που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί, σίγουρα δεν μπορεί να τα λύσει ο καθένας μόνος του».
