Εδώ και σχεδόν 60 χρόνια οι κουβανοί γιατροί βρίσκονται στην πρώτη γραμμή απέναντι σε κάθε υγειονομική κρίση που ξεσπά σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, δημιουργώντας έτσι μια παγκόσμια λαϊκή εκτίμηση στην υπηρεσία που έχει επιλέξει να προσφέρει η Κούβα παρά τις δυσκολίες.
Το μακρινό 1962 ο Φιντέλ Κάστρο μιλώντας στα εγκαίνια της Ιατρικής Σχολής Playa Girón στην Αβάνα έθεσε τις βάσεις για τη δημιουργία μιας καινοτόμου ιατρικής ταξιαρχίας ικανής να βοηθήσει τους λαούς σε όλο τον κόσμο.
Αφορμή στάθηκε η ανεξαρτητοποίηση της Αλγερίας και η συνεπακόλουθη αποχώρηση πολλών γάλλων ιατρών που ζούσαν μέχρι τότε στην αφρικανική χώρα. Η ανεξαρτητοποίηση άφησε ένα τεράστιο κενό στην πρόσβαση των Αλγερινών στην Υγεία.
«Υπάρχουν τέσσερα εκατομμύρια περισσότεροι Αλγερινοί από τους Κουβανούς και η αποικιοκρατία τους έχει αφήσει με πολλές ασθένειες, αλλά έχουν μόνο το ένα τρίτο – και ακόμη λιγότερους – από τους γιατρούς που έχουμε. […] Έτσι είπα στους Φοιτητές ότι χρειαζόμαστε 50 γιατρούς ως εθελοντές για να πάμε στην Αλγερία. Είμαι βέβαιος ότι δεν θα υπάρξει έλλειψη εθελοντών […] Σήμερα μπορούμε να στείλουμε μόνο 50, αλλά σε 8 ή 10 χρόνια, ποιος ξέρει πόσα, και θα βοηθήσουμε τους αδελφούς μας […] Η Επανάσταση έχει το δικαίωμα να θερίσει τους καρπούς που έχει σπείρει», είχε πει τότε ο Φιντέλ Κάστρο.
Σήμερα, 57 χρόνια αργότερα και κατά την αποδρομή της παγκόσμιας πανδημίας του κορονοϊού στην οποία πάνω από 1.000 κουβανοί γιατροί βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της μάχης σε 41 χώρες, μια ομάδα Ελλήνων προτείνει τους κουβανούς γιατρούς για το Νόμπελ Ειρήνης σε μια προσπάθεια να αναγνωριστούν οι υπηρεσίες που έχουν προσφέρει διαχρονικά και παγκόσμια.
Από το 1963, η Κούβα έχει στείλει περισσότερους από 400.000 επαγγελματίες υγείας σε 164 χώρες και είναι πάντα παρούσα στις σοβαρότερες κρίσεις υγείας.
Η ταξιαρχία Henry Reeve
Μεταξύ του 1963 και του 2005, περισσότεροι από 100.000 Κουβανοί γιατροί και εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας προσέφεραν υπηρεσίες σε 97 χώρες, κυρίως στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική. Μέχρι τον Μάρτιο του 2006, 25.000 Κουβανοί επαγγελματίες υγείας εργάζονταν σε 68 χώρες.
Το 2005, ο μεγάλος κουβανός ηγέτης Φιντέλ Κάστρο ανακοίνωσε την απόφαση της κυβέρνησης να συστηματικοποιήσει ακόμη περισσότερο τις «λευκές ταξιαρχίες» της χώρας του θέτοντας αυστηρές προϋποθέσεις για την ένταξη εθελοντών σε αυτές.
Στην ομάδα αυτή θα μπορούσαν να συμμετέχουν γιατροί αυστηρά κριτήρια συμπεριλαμβάνοντας τη γνώση της επιδημιολογίας και των ασθενειών, αλλά και δύο γλωσσών, καθώς και άριστη φυσική κατάσταση αλλά και την προθυμία να μεταβούν όπου και αν χρειαστεί
«Θα εκπαιδεύσουμε επαγγελματίες, που θα είναι έτοιμοι να καταπολεμήσουν το θάνατο. Θα αποδείξουμε πως υπάρχει απάντηση σε πολλές τραγωδίες του πλανήτη, πως ο πλανήτης μπορεί και πρέπει να γίνει καλύτερος, θα καταδείξουμε την αξία της συνείδησης και της ηθικής, και θα προσφέρουμε ζωή», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά τότε, ενώπιον 1.905 αποφοίτων της Ιατρικής.
Οι κουβανοί γιατροί στον κόσμο
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, μεταξύ του 1963 και του 2005, περισσότεροι από 100.000 Κουβανοί γιατροί και εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας προσέφεραν υπηρεσίες σε 97 χώρες, ενώ μέχρι τον Μάρτιο του 2006, 25.000 Κουβανοί επαγγελματίες υγείας εργάζονταν σε 68 χώρες. Σύμφωνα με τη Le Monde diplomatique αυτά τα μεγέθη ξεπερνούν ακόμη και εκείνα που μπορεί να αναπτύξει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Σύμφωνα με τον νυν αντιπρόεδρο της χώρας Roberto Morales Ojeda, ο οποίος έχει διατελέσει και υπουργός Υγείας, οι γιατροί της Κούβας, μέσα σε 56 χρόνια και χιλιάδες αποστολές προσέφεραν υπηρεσίες υγείας σε περισσότερους από 1,8 δισεκ. ανθρώπους και πραγματοποίησαν περίπου 348 εκατομμύρια χειρουργικές επεμβάσεις.
Επίσης, η Κούβα έχει βοηθήσει στην εγκαθίδρυση 11 σχολών της Ιατρικής σε χώρες του Τρίτου Κόσμου. Συνολικά οι Κουβανοί γιατροί έχουν εργαστεί σε 38 τέτοιες σχολές, και σήμερα, υπάρχουν 305 καθηγητές πανεπιστημίου που διδάσκουν σε 30 σχολές της ιατρικής και σε τουλάχιστον 20 διαφορετικές χώρες.
Οι πιο εμβληματικές αποστολές
Δεκαετία ’70: Ιατρικές ομάδες της Κούβας πήγαν στην Υποσαχάρια Αφρική σε συνδυασμό με αντιαπαρτχάιντ στρατιωτικές ενέργειες εκεί
1990: Ολοκληρωμένα προγράμματα ιατρικής φροντίδας στο κέντρο Tarara, στην Κούβα, για 21.874 παιδιά και 4.240 ενήλικες που υπήρξαν θύματα της πυρηνικής καταστροφής του Τσερνόμπιλ το 1986 στην Ουκρανία
Δεκαετία ’90: Αποστολές αρωγής σε χώρες της Κεντρικής Αμερικής ύστερα από σημαντικές φυσικές καταστροφές όπως οι τυφώνες George και Mitch το 1998.2003: Γιατροί από την Κούβα προσέφεραν υπηρεσίες στο Ανατολικό Τιμόρ στην Ασία. Μέχρι το 2008 βρίσκονταν στη χώρα 350 κουβανοί γιατροί, ενώ η Ιατρική Σχολή του Ανατολικού Τιμόρ ιδρύθηκε και στελεχώθηκε από Κουβανούς.
2004: Από το 2004 και μετά, στο πλαίσιο της λεγόμενης «Επιχείρησης Θαύμα», Κουβανοί Οφθαλμίατροι με υλικοτεχνική υποστήριξη από τη Βενεζουέλα έχουν εκτελέσει θεαματικές χειρουργικές επεμβάσεις αποκατάστασης, κυρίως για τον καταρράκτη και το γλαύκωμα για 3,4 εκατομμύρια ασθενείς σε 31 χώρες2005: Πάνω από 300 γιατροί μετέβησαν στο Πακιστάν στελεχώνοντας για έξι μήνες 32 υπαίθρια νοσοκομεία, ύστερα από έναν καταστροφικό σεισμό που στοίχισε τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους.
2014: Μια από τις σημαντικότερες ιατρικές αποστολές της Κούβας έγινε στην Ανατολική Αφρική με στόχο την καταπολέμηση του θανατηφόρου ιού Ebola. Οι γιατροί που τελικά μετέβησαν στην Αφρική είχαν επιλεγεί ανάμεσα σε 15.000 εθελοντές κι έμειναν εκεί για έξι μήνες προσφέροντας ανεκτίμητες υπηρεσίες.2020: Κουβανοί γιατροί κλήθηκαν να προσφέρουν στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία του κορονοϊού, μεταξύ των οποίων η Κίνα, η Ιταλία και η Ισπανία.
Νόμπελ Ειρήνης στους κουβανούς γιατρούς: Η ελληνική πρωτοβουλία που γίνεται διεθνής
Στις 28 Μαρτίου, με την πανδημία του κορονοϊού να βρίσκεται στο απόγειό της σε όλο τον κόσμο και με τους γιατρούς της Κούβας να βρίσκονται, μαζί με τους υπόλοιπους συναδέλφους τους στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση αυτής της απειλής, ξεκίνησε στην Ελλάδα η πρωτοβουλία για την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στους γιατορύς της Κούβας.
Όπως λένε οι υπεύθυνοι της πρωτοβουλίας στο Κουτί της Πανδώρας, η ανταπόκριση του κόσμου ήταν συγκλονιστική.
Μέσα σε μόλις δύο μήνες λειτουργίας η πρωτοβουλία έχει συγκεντρώσει στη σελίδα της στο facebook περισσότερα από 15.000 μέλη.
Ανάμεσά τους, συμμετέχουν ως μέλη και άλλες ομάδες, οργανώσεις και σελίδες οι οποίες είναι ενεργές και δραστήριες και έχουν συνολικά πάνω από 150.000 μέλη που τις ακολουθούν.
Μάλιστα, οι υπεύθυνοι της σελίδας προχώρησαν σε έρευνα σχετικά με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των μελών της ομάδας καταλήγοντας σε ενδιαφέροντα στοιχεία καθώς, όπως αναφέρουν, συμμετέχουν περισσότεροι από 1.000 καλλιτέχνες, εκατοντάδες γιατροί, 45 πανεπιστημιακοί, αλλά και 90 εθελοντές που έχουν λάβει μέρος σε μπριγάδες στην Κούβα.
Η φωνή της Κούβας νικάει το εμπάργκο
«Η Κούβα στέλνει γιατρούς και όχι βόμβες». Αυτά τα λόγια είχε τονίσει σε ομιλία του στο Μπουένος Άιρες ο Φιντέλ Κάστρο το 2003.
Πρόκειται για ένα δόγμα που σαφώς έρχεται σε αντίθεση με τις πολεμικές ιαχές των εγνωσμένων αντιπάλων της Κούβας. Ταυτόχρονα όμως μιλάει απευθείας στο αξιακό πλαίσιο δισεκατομμυρίων εργαζομένων σε όλο τον κόσμο που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους τον αποκλεισμό από τις δομές υγείας των χωρών τους.
Δημιουργείται λοιπόν έτσι μια μοναδική συναισθηματική σύνδεση των φτωχότερων στρωμάτων σε όλο τον κόσμο με το λεγόμενο Νησί της Επανάστασης, όταν γνωρίζει πως παρ’ όλες τις δυσκολίες που φέρνει το εμπάργκο, οι γιατροί της βρίσκονται πάντα στην πρώτη γραμμή, ακόμη και κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες.
Με βάση αυτό το δεδομένο λοιπόν, δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι το αίτημα για απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στους γιατρούς της Κούβας, το οποίο μάλιστα κατατίθεται εν μέσω μιας πρωτοφανούς παγκόσμιας πανδημίας, αποκτά τόσο μεγάλη αποδοχή. Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που η ταξιαρχία Henry Reeve προτείνεται για το βραβείο του Νόμπελ Ειρήνης. Τον Φεβρουάριο του 2015, η Συνδιάσκεψη Συνδικάτων της Νορβηγίας είχε καταθέσει αντίστοιχη πρόταση για τη συνεισφορά των κουβανών γιατρών ενάντια στον εφιαλτικό ιό Ebola.
Πλέον, αυτό που μένει είναι η ακόμη μεγαλύτερη διάδοση του αιτήματος για την απονομή του Νόμπελ, ώστε μέσα από αυτό να αναγνωριστούν παγκόσμια τα σχεδόν 60 χρόνια ανιδιοτελούς προσφοράς της σοσιαλιστικής Κούβας στην υπηρεσία της Υγείας και του Ανθρώπου.
Πηγή: koutipandoras.gr
