Το βιβλίο του Μορίς Σουστιέλ για την ιστορία μιας σεφαραδίτικης οικογένειας που σώθηκε από τον ναζιστικό όλεθρο από τον Εμανουέλε Μπρουνάτο.
«Σεφαράδ» σημαίνει Ισπανία στα εβραϊκά. Σεφαραδίτης είναι ο Εβραίος που προέρχεται από την Ισπανία και το 1492 οι θεοκινούμενοι βασιλιάδες της χώρας στο πλαίσιο της πολιτικής «καθαρότητας» και κομποστοποίησης τους εξώθησαν να απαρνηθούν την κοιτίδα των πατέρων και των μητέρων τους. Εγκλημα θεωρήθηκαν τον μακρινό 15ο αιώνα οι διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις. Καμία ασυνέχεια λοιπόν στο φαινόμενο Χίτλερ και ναζισμός, αφού η πορεία που ακολουθεί το νήμα συνδέει το «ατόπημα» του 20ού αιώνα με τα «ατοπήματα» της χριστιανικής οικουμένης. Αποσυνάγωγοι και ανεπιθύμητοι οι πρόγονοι του Ζοζέφ Σουστιέλ στην Ισπανία· κατέληξαν στην οθωμανική Ανατολή, πρώτα στην Πόλη και στη συνέχεια στην «Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων», τη Θεσσαλονίκη.
Από εκεί η καλή μοίρα οδήγησε τα βήματα του Ζοζέφ στο Παρίσι – έμπορος κεντημάτων και αντικών από την Ανατολή. Η μοίρα όμως οδήγησε τους ναζήδες με βήμα χήνας στο Παρίσι. Πλέον ο Ζοζέφ, η σύζυγός του Ιρέν –σπορά καθολικών αλλά υιοθετημένη από εβραϊκή οικογένεια– και τα δυο τους παιδιά Ζαν και Ελέν θα βιώσουν την αίσθηση του αποσυνάγωγου, ακόμη χειρότερα την έκπτωσή τους από το ανθρώπινο είδος. Μια ιστορία που θα μπορούσε να συμπυκνωθεί μέσα σε μία μόνη πρόταση, αυτήν που διατυπώνει η Μπριζίτ Πεσκίν στον πρόλογο του βιβλίου: «Μια μέρα ένας Εβραίος από τη Θεσσαλονίκη, λάτρης της ισλαμικής τέχνης, σώθηκε από έναν Ιταλό καθολικό (τον Εμανουέλε Μπρουνάτο, μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, χάρη στον οποίο σώθηκαν αρκετοί Εβραίοι στο Παρίσι)».
Ομως η ανθρώπινη ιστορία, όπως αυτή που διηγείται ο Μορίς Σουστιέλ –τρίτο παιδί του Ζοζέφ και της Ιρέν– δεν μπορεί να ολοκληρωθεί με τρόπο τηλεγραφικό, ειδικά όταν πρόκειται για τέτοια ιστορία που καλείται να σκάψει βαθιά τον φλοιό της λήθης (ο Ζοζέφ υποστήριζε μέχρι το τέλος της ζωής του ότι θα έπρεπε να απαρνηθούν τις μνήμες τους) για να αποκαλύψει τον πυρήνα της μνήμης. Μιας μνήμης αδυσώπητης, βιβλικής, που σκορπάει γύρω της έντονη την αποφορά από το γκρίζο σύννεφο ανθρώπινης στάχτης που έχει κατακάτσει χρόνια τώρα πάνω από τον ουρανό της Ευρώπης.
INFO
Λεωφόρος Ωσμάν 146
Μορίς Σουστιέλ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: Εξάντας
ISBN: 978-618-5370-18-3
ΣΕΛ.: 224
ΤΙMH: €19,00