Το νέο βιβλίο του Καρίλ Φερέ «Led/Πάγος» κυκλοφορεί σε μετάφραση της Αργυρώς Μακάρωφ από τις εκδόσεις Άγρα.
Άνεμοι διακόσια χιλιόμετρα την ώρα, μαινόμενοι ταύροι, θέριζαν τη χερσόνησο Ταϊμίρ της Αρκτικής ζώνης κι είχαν ακινητοποιήσει εδώ και τρεις μέρες τον βιομηχανικό Τιτανικό του Νορίλσκ μέσα στον πάγο. Η λαίλαπα έδινε στην πολική νύχτα ένα φαντασμαγορικό πορφυρό χρώμα. Ο Γκλεμπ Μπερένσκυ παρατηρούσε το σιβηρικό τέρας πίσω απ’ τά τριπλά παράθυρα του διαμερίσματός του, μαγεμένος και συνάμα τρομοκρατημένος. Μείον 64° Κελσίου έδειχνε το θερμόμετρο του Δημαρχείου.
Ο Γκλεμπ διέκρινε ανά διαστήματα τη λαίλαπα μέσα απ’ τους ανεμοστρόβιλους του χιονιού και αναρωτιόταν πως, φαινόμενα σαν κι αυτό, μανιασμένα, μπορούσαν και χρωμάτιζαν τόσο όμορφα το χειμώνα : μια βιολετιά απόχρωση, σαν όλα τα λουλούδια που ουδέποτε θα πρόσφερε.
Ανακαλύφθηκε το πτώμα ενός άνδρα στα ερείπια μιας στέγης που την ξερίζωσε η χιονοθύελλα, ενός Νένετς όπως φαίνεται, που πάγωνε εκεί πάνω, κανείς δεν ξέρει από πότε. Τον εντόπισε ένας γείτονας ανάμεσα στα ερείπια της γκοστίνκα, αλλά χρειάστηκε να περιμένουν το τέλος των ανεμοστρόβιλων και την άφιξη των εκσκαφέων για να βγάλουν το κουφάρι και να το βάλουν σ’ένα συρτάρι στο νεκροτομείο, το οποίο είχε σχεδόν αποκατασταθεί μετά την πτώση του. Πέρασε λίγος καιρός πριν ασχοληθούν· ο άνδρας δεν είχε κανένα χαρτί επάνω του, κανείς δεν είχε δηλώσει την εξαφάνισή του ούτε είχε ζητήσει να μάθει νέα του.
Το Νορίλσκ είναι η βορειότερη πόλη της Σιβηρίας και η πλέον μολυσμένη του κόσμου· μια πόλη-εργοστάσιο, μια δαντική Κόλαση, με το διαρκές βόρειο σέλας και τη θερμοκρασία να πέφτει μέχρι και στους μείον 50° Κελσίου. Σε αυτό το ζοφερό σκηνικό, την επομένη μιας αρκτικής καταιγίδας, στα χαλάσματα μιας στέγης που κατέρρευσε, γίνεται η ανακάλυψη του πτώματος ενός εκτροφέα ταράνδων. Την έρευνα αναλαμβάνει ο Μπορίς, ένας φλεγματικός, εξόριστος αστυνομικός απ’ το Ιρκούτσκ.
Στη χωρίς τοίχους φυλακή της πόλης του Νορίλσκ, ο Μπορίς ανακατεύεται με μια νεολαία που φτύνει αίμα στις στοές των ορυχείων, που εφευρίσκει διάφορους τρόπους για να αποδράσει, να ξεχαστεί, που αγαπάει αψηφώντας κάθε κίνδυνο. Γιατί στο Νορίλσκ βασιλεύει η διαφθορά και όλοι παρακολουθούν ο ένας τον άλλο. Όσο ο κίνδυνος, αδυσώπητος, τους περιτριγυρίζει, ο Μπορίς πεισματώνει, ώσπου να δώσει τη λύση.
Ο Πάγος, Led [Λιοτ ] στα ρωσικά, είναι μια κατάδυση στο ακραίο, αλά Blade Runner, σκηνικό της Σιβηρίας. Σε αυτό το πολιτικό και οικολογικό μυθιστόρημα, διαφορετικό από τα προηγούμενα πολάρ του, ο Καρύλ Φερέ ντύνει το νουάρ στο αρκτικό λευκό, με πολλούς κεντρικούς χαρακτήρες να υφαίνουν την ιστορία του.
Ο Καρίλ Φερέ, στο αποκορύφωμα της τέχνης του, πραγματοποιεί μια συγγραφική στροφή από την περίφημη Τριλογία της Λατινικής Αμερικής.
Γιατί τίποτα, η σχεδόν τίποτα, δεν φύτρωνε, για χίλια χιλιόμετρα πάνω στη ζώνη, μέχρι την άκρη του ορίζοντα, εκτός από ελάχιστους ζαρωμένους θάμνους που επιζούσαν κρεμασμένοι στο κενό, καθώς τους σάρωνε, όπως και τα πάντα, ένας ανελέητος θεός που κρατούσε τους ανθρώπους ταμπουρωμένους στα σπίτια τους.
Το Νορίλσκ ήταν μια πόλη ίλιγγος, ένα ψυχικό δηλητήριο που απορροφούσε τον εγκέφαλο των ανθρώπων που εξόκειλαν εκεί, σε μεταμόρφωνε σε χρυσαλλίδα μέσα σε αυγό, συντηγμένο στην καρδιά ενός χαμένου πυρήνα. Μια εντύπωση σεληνιακού τοπίου ακύρωνε τα ανάγλυφα και τα τοιχώματα, καταπλάκωνε, κονιορτοποιούσε τις αισθήσεις. Τείχη πολυκατοικιών σαν ζωγραφιές που ξεγελούν το μάτι, αυλές κατεστραμμένες απ’τούς βίαιους ανέμους, ψυχές ναρκωμένες, παραναλώματα μιας κοσμικής υποθερμίας που μείωνε τα όντα σε αντικείμενα. Κατάθλιψη, απώλεια αισθήσεων, αυτοκτονία : Η έλλειψη βιταμινών συνδεδεμένη με τις πολικές νύχτες δεν εξηγούσε τα πάντα.
Ο Καρίλ Φερέ ζει στο Παρίσι. Περιπλανήθηκε στη Νέα Ζηλανδία με τη «Σάγκα Μαορί» (Χάκα, 1998 / Εκδόσεις Άγρα 2015, Ούτου, 2004 / Εκδόσεις Άγρα, 2016 – Βραβεία : SNCF du polar français 2005, Sang d’encre 2005, Michel-Lebrun 2005), στην Αφρική (Ζουλού, βραβεύτηκε μεταξύ άλλων με το Μεγάλο Βραβείο Αστυνομικής λογοτεχνίας το 2008 και διασκευάστηκε για τον κινηματογράφο το 2013), στη συνέχεια στην Αργεντινή (Μαπούτσε, 2012 / Εκδόσεις Άγρα, 2015 – Βραβεία : Landerneau Polar 2012, Tenebris 2013), στη σκοτεινή εξερεύνηση της Χιλής (Κόνδωρ, 2016 / Εκδόσεις Άγρα, 2017) και στην Κολομβία (Πας – Ειρήνη, 2019 / Εκδόσεις Άγρα, 2020). Ο Καρύλ Φερέ θεωρείται μαίτρ του θρίλλερ των αχανών εκτάσεων και των «ξένων» τόπων. Στις Εκδόσεις Άγρα κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του Οι νύχτες του Σαν Φρανσίσκο ( 2014 ) και το Ποτέ πια μόνος ( 2018 ).
