Νέο πανηγυράκι στήνεται γύρω από την ψηφιακή κάρτα. Σύμφωνα με το αφήγημα της κυβερνητικής μαύρης προπαγάνδας πρόκειται για μέτρο προστασίας της μισθωτής εργασίας. Ο μέχρι πρότινος αρμόδιος υπουργός Αδωνης Γεωργιάδης είχε δηλώσει: «Η ψηφιακή κάρτα είναι το απόλυτο εργαλείο στη μάχη κατά της καταστρατήγησης των ωρών εργασίας». Τελικά η ψηφιακή κάρτα εργασίας λειτουργεί υπέρ των μισθωτών ή αποτελεί κυβερνητική ομπρέλα προστασίας για την παραβατικότητα των μεγάλων επιχειρήσεων;
Δείτε επίσης: Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας: Ποιους κλάδους αφορά η δεύτερη φάση εφαρμογής
Είναι καταφανές ότι στόχος της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι η καρτελοποίηση της αγοράς με τη λειτουργία μεγάλων σχημάτων σε κάθε κλάδο. Τα αποτελέσματα αυτής της καρτελοποίησης τα υφίστανται τα νοικοκυριά τόσο στα υγρά καύσιμα όσο και στο κόστος του ρεύματος αλλά και στις τράπεζες, που προσφάτως πιάστηκαν με τη γίδα στην πλάτη από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Για να μεταστραφεί το ελληνικό επιχειρείν σε μεγάλα σχήματα που θα μπορούν να εμφανίσουν εναρμονισμένες πρακτικές θα πρέπει να «πνιγεί» η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, η οποία αποτελεί το 92% των επιχειρήσεων της χώρας.
Δεν επαρκούν οι υπάλληλοι για τους ελέγχους
Από εδώ και πέρα αρχίζει να ξεδιπλώνεται η κυβερνητική πρόθεση να πνιγούν οι μικρομεσαίοι μέσω ελέγχων. Για να καταλάβουμε τη στόχευση του κυβερνητικού παιχνιδιού θα πρέπει να εντρυφήσουμε στην Επιθεώρηση Εργασίας. Είναι η αρμόδια υπηρεσία να ελέγξει το ωράριο εργασίας των μισθωτών και την τήρησή του. Είναι η υπηρεσία με τα τεράστια κενά σε προσωπικό, που κάνουν τους ελέγχους τουλάχιστον κατ’ ουσία ανεπαρκείς.
Για να καταλάβουμε, ένα οργανόγραμμα επιτάσσει να υπηρετούν στις επιθεωρήσεις 1.200 επιθεωρητές, ενώ αυτήν τη στιγμή υπηρετούν μόλις 700, εκ των οποίων οι 550 είναι αρμόδιοι για να διεξάγουν ελέγχους. Αν λοιπόν υπολογίσουμε ότι στην Ελλάδα λειτουργούν 1,3 εκατ. επαγγελματικοί ΑΦΜ, εκ των οποίων μόνο οι 250.000 απασχολούν προσωπικό, και προσθέσουμε ότι οι επιθεωρητές λειτουργούν ανά ζεύγη, τότε εύκολα προκύπτει ότι ακόμη και αν διεξήγαγαν μόνο ελέγχους, θα μπορούσαν να κάνουν 275 την ημέρα.
Αν δε υπολογίσουμε 365 ημέρες κατ’ έτος, εύκολα προκύπτει ότι για να ελεγχθούν στο σύνολό τους οι 250.000 ελληνικές επιχειρήσεις που απασχολούν προσωπικό θα πρέπει να περάσουν δυόμισι έτη.
Για να ελέγξεις όμως μια επιχείρηση με χιλιάδες προσωπικό, όπως ένα σουπερμάρκετ, μια τράπεζα, μια μεγάλη ασφαλιστική ή μια εταιρεία σεκιούριτι, χρειάζονται από 5 έως 15 ημέρες. Αρα για να ελέγξεις ολόκληρη την αγορά χρειάζεσαι πάνω από πέντε έτη.
Ομως υφίσταται και το άλλο πρόβλημα: η ανισοκατανομή των επιθεωρητών. Για παράδειγμα, στην Επιθεώρηση Ελευσίνας που ελέγχει τη βιομηχανική ζώνη υπηρετούν μία προϊσταμένη και δύο επιθεωρητές. Αυτοί πέρα από το διοικητικό έργο, θα πρέπει να ελέγξουν μια τεράστια περιοχή της δυτικής Αττικής με δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις.
Η παγίδα που θα πνίξει τους μικρομεσαίους
Εδώ εισέρχεται ο πρώην υπουργός Εργασίας Αδ. Γεωργιάδης, ο ανερμάτιστος υπουργός της κυβέρνησης Μητσοτάκη που επιχείρησε να μετασχηματίσει το ελληνικό επιχειρείν καταστρέφοντας διά των προστίμων και της υπερφορολόγησης τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, η οποία εν πολλοίς λειτουργεί ως ανάχωμα στον πληθωρισμό της αισχροκέρδειας. Το άρθρο 22 του ν. 5053 που ψηφίστηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο κατάργησε την προδήλωση του ωραρίου εργασίας σε όσες επιχειρήσεις λειτουργούν με ψηφιακή κάρτα εργασίας.
Πολλοί εργοδότες μεγάλων επιχειρήσεων ήδη πανηγυρίζουν. Αυτή η ψηφιακή κάρτα εργασίας λειτουργεί ακόμη και σε κινητό τηλέφωνο. Αν λοιπόν ο επιθεωρητής εισέλθει για έλεγχο σε μια μεγάλη επιχείρηση, ένα σουπερμάρκετ για παράδειγμα, και οι υπάλληλοι δουλεύουν εκτός δηλωμένου ωραρίου, άμεσα ενεργοποιείται η ηλεκτρονική διαδικασία και άπαντες εμφαίνονται εντός ωραρίου. Μπορεί αυτό να γίνει σε ένα μικρό μπακάλικο που απασχολεί από τρεις μέχρι πέντε μισθωτούς;
Στοχεύουν τους μικρούς επιχειρηματίες
Υπάρχει όμως και μια άλλη παράμετρος που αφορά την εσωτερική λειτουργία των επιθεωρήσεων. Η επίτευξη των στόχων που τίθενται από τον διοικητή είναι ποσοτική και όχι ποιοτική (πρέπει να διεξάγουν 22 ελέγχους τον μήνα). Αυτό σημαίνει ότι για να πιάσει τους στόχους ο επιθεωρητής θα πρέπει να πάει για έλεγχο στις μικρές επιχειρήσεις, όπου θα τελειώνει γρήγορα τον έλεγχο.
Με το πρόστιμο για κάθε εκτός ωραρίου εργαζόμενο να ανέρχεται στις 10.500 ευρώ, εύκολα καταλαβαίνουμε ποιοι θα πνιγούν από τους στοχευμένους στους μικρομεσαίους ελέγχους. Αλλωστε ο διοικητής της ανεξάρτητης αρχής Επιθεώρησης Εργασίας Γιώργος Τζιλιβάκης έχει εισπράξει μπόνους 50.000 ευρώ για τους εκτεταμένους ελέγχους στους μικρομεσαίους, παρότι ουδείς έλεγχος έχει γίνει στις μεγάλες επιχειρήσεις που απασχολούν χιλιάδες μισθωτούς από τον Μάιο του 2022 που ανέλαβε…
Τι είναι η ψηφιακή κάρτα εργασίας
Με το άρθρο 74 του ν. 4808/2021 θεσπίστηκε η υποχρέωση λειτουργίας ηλεκτρονικού συστήματος μέτρησης του χρόνου εργασίας στις επιχειρήσεις-εργοδότες. Στην πράξη μέσω της ψηφιακής κάρτας εργασίας θα πρέπει να δηλώνεται η ώρα έναρξης και λήξης της εργασίας κάθε μισθωτού. Αρχικώς εφαρμόστηκε στα σουπερμάρκετ και στις τράπεζες. Από τον Φεβρουάριο του 2023 επεκτάθηκε η εφαρμογή της στους κλάδους των ασφαλιστικών εταιρειών και των επιχειρήσεων παροχής ιδιωτικής προστασίας (security). Πλέον από τις αρχές του 2024 εισέρχεται στο λιανεμπόριο και στη βιομηχανία. Συγκεκριμένα, το μέτρο επεκτείνεται σε πάνω από 500.000 εργαζόμενους και τουλάχιστον 65.000 επιχειρήσεις, ενώ τον ερχόμενο Οκτώβριο ακολουθεί η επέκταση στην εστίαση και στον ξενοδοχειακό κλάδο.
