Η κυβέρνηση επιδεικνύει ένα δήθεν κοινωνικό πρόσωπο απέναντι στους συνταξιούχους, όταν ανάλγητα «κλέβει» τεράστια ποσά από περίπου 500.000 συνταξιούχους! Είναι ο Κωστής Χατζηδάκης που αγωνιά να επιδείξει το κοινωνικό προσωπείο της κυβέρνησης, όταν τα πεπραγμένα του ιδίου αλλά και των Μητσοτάκη – Βρούτση – Χάλαρη – Δουφεξή αποδεικνύουν το εντελώς αντίθετο. Εδώ και μέρες βιώνουμε την αγωνιώδη προσπάθεια της κυβέρνησης να πείσει τους συνταξιούχους ότι οι αυξήσεις της τάξης του 7,75% που τους δίνονται, συνεπεία του νόμου Κατρούγκαλου (όπως αυτός τροποποιήθηκε επί υπουργίας Εφης Αχτσιόγλου), είναι επαρκείς. Παραβλέπουν όμως να αναφέρουν ορισμένα κρίσιμα ζητήματα:
• Ο πληθωρισμός υπολογίστηκε για το 2022 στο 9,9%.
• Η ακρίβεια στα τρόφιμα ξεπέρασε τον Νοέμβριο του 2022 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021 το 12,8% και έπεται συνέχεια εντός του 2023.
• Με υπουργική απόφαση του Θάνου Πλεύρη (18-07-2022) εντός του 2023 αναμένεται δραματική αύξηση των συνταγογραφούμενων φαρμάκων, καθότι θεσμοθετήθηκε ενιαίος κανόνας για όλα τα φάρμακα.
Κάτω από αυτά τα δεδομένα, που συνιστούν κυβερνητικές παραδοχές, δεν μπορούμε να μιλάμε για αυξήσεις στις συντάξεις, αλλά για μερική αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος των συνταξιούχων εξαιτίας των κυβερνητικών επιλογών που αύξησαν δραματικά το κόστος ζωής μετά τον Σεπτέμβριο του 2021, όταν και έγιναν ορατά τα αποτελέσματα του target model για το κόστος ρεύματος.
Αλλωστε, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία 1.108.843 συνταξιούχοι σε σύνολο 2.465.975, που αντιστοιχεί σε ποσοστό της τάξης του 45%, λαμβάνουν κύρια σύνταξη που δεν υπερβαίνει τα 700 ευρώ μεικτές αποδοχές (658 ευρώ καθαρά). Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι 910.620 άτομα, ποσοστό 37%, δηλαδή πάνω από ένας στους τρεις, έλαβαν κύρια σύνταξη έως 600 ευρώ μεικτά (564 ευρώ καθαρά), ενώ το 26,6% των συνταξιούχων, δηλαδή ένας στους τέσσερις (657.619 άτομα), εισέπραξε ως κύρια σύνταξη ποσό έως 500 ευρώ μεικτά (470 ευρώ καθαρά). Συνολικά περί το 1,5 εκατομμύριο συνταξιούχων λαμβάνει καθαρό συντάξιμο μισθό περί τα 750 ευρώ, που σημαίνει ότι διαβιώνει σχεδόν κάτω από το όριο αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Παιδιά ενός κατώτερου θεού
Ομως ακόμη κι αν παραβλέψουμε όλα τα παραπάνω με βάση τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, περίπου 930.000 συνταξιούχοι σε σύνολο 2,4 εκατομμυρίων, περίπου το 38% δηλαδή, δεν θα διαπιστώσει αυξήσεις στον συντάξιμο μισθό, καθότι εμπίπτει στον κανόνα της προσωπικής διαφοράς στον τρόπο υπολογισμού που καθιέρωσε το 2016 ο νόμος Κατρούγκαλου (4387/2016) και συνέχισε η ΝΔ με τον νόμο Βρούτση (4670/2020). Προεκλογικά όμως ο Κυριάκος Μητσοτάκης «διερρήγνυε τα ιμάτιά του» ότι θα την καταργούσε, υφαρπάζοντας έτσι δόλια την ψήφο χιλιάδων συνταξιούχων! Επίσης περί τους 400.000 συνταξιούχων υπολογίζεται ότι θα λάβουν, πάλι εξαιτίας της προσωπικής διαφοράς, μικροποσά άνευ αξίας και σημασίας. Συνολικά το 54% περίπου των συνταξιούχων καλείται να ανταποκριθεί παραμένοντας στην ίδια βαθμίδα εισοδήματος.
Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει και από το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2023, στο οποίο η ίδια η κυβέρνηση εκτιμά ότι η καταβολή συνολικά για συντάξεις θα κυμανθεί στα 31,5 δισ. ευρώ. Δηλαδή προκύπτει αύξηση της τάξης των 909 εκατομμυρίων ευρώ σε σχέση με το 2022. Αυτό στην πράξη μάς δίνει μια αναπροσαρμογή στο εισόδημα των συνταξιούχων της τάξης του 2,86%. Βέβαια, αν συνυπολογίσουμε τις εκατοντάδες χιλιάδες εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, τότε εύκολα καταλαβαίνουμε ότι αυτό το ποσοστό μειώνεται.
Καλό είναι να επισημανθεί ότι η προσωπική διαφορά είναι το αποτέλεσμα της κύριας σύνταξης που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι μετά τον επανυπολογισμό της σε σχέση με τα ποσοστά αναπλήρωσης που θεσπίστηκαν τον Μάιο του 2016 με τον νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4387/16). Οι συνταξιούχοι συνέχισαν να λαμβάνουν τις ίδιες συντάξεις, όμως το νέο αποτέλεσμα που προέκυψε χαρακτηρίστηκε προσωπική διαφορά. Τώρα, με τις αυξήσεις που θα δοθούν σε κάποιες περιπτώσεις, η προσωπική διαφορά θα μηδενιστεί, ενώ σε άλλες απλώς θα περιοριστεί. Σε όλες τις περιπτώσεις όμως θα επιδράσει στο τελικό ποσό της αύξησης. Αυτό στην πράξη συνιστά έναν κόφτη των αυξήσεων που μειώνει λίγο λίγο τους συντάξιμους μισθούς σε όσους απονεμήθηκε η σύνταξη πριν από το 2016. Ομως είναι η πρώτη φορά από το 2016 που ενεργοποιείται και μάλιστα σε συνθήκες ασφυκτικής πληθωριστικής πίεσης αυτός ο κόφτης.
Επαναλαμβάνουν συνεχώς το ίδιο «λάθος»
Ομως, ακόμη και έτσι ο «δόλιος» επανυπολογισμός των συντάξεων των παλαιών συνταξιούχων των Βρούτση – Χάλαρη το 2020-21 (δεν υπολόγισαν τα ποσοστά της παράλληλης ασφάλισης που θα εκμηδένιζαν την προσωπική διαφορά) αποκλείει περίπου 500.000 συνταξιούχους αυτής της κατηγορίας από τη διαδικασία χορήγησης αυξήσεων ή θα λάβουν πολύ μικρό ποσοστό αύξησης. Αφού δεν έχει συμπεριληφθεί αυτός ο παράλληλος χρόνος με βάση τον νόμο Βρούτση (ν. 4670/2020), το «λάθος» επαναλαμβάνεται σε κάθε υπολογισμό. Ετσι προκύπτει και αποκλεισμός χιλιάδων συνταξιούχων (το ΕΝΔΙΣΥ τους υπολογίζει στις περίπου 500.000). Στις περισσότερες των περιπτώσεων, εάν εφαρμοστεί σωστά ο επανυπολογισμός, προκύπτει μηδενισμός της προσωπικής διαφοράς. Αυτό βέβαια είναι το αποτέλεσμα της αύξησης του 7,75% που προκύπτει από τον νόμο Κατρούγκαλου αντικειμενικά με τον υπολογισμό του πληθωρισμού και της αύξησης του ΑΕΠ. Ουσιαστικά το ποσοστό προκύπτει από το μισό φετινό ΑΕΠ (5,6%) συν τον μισό μέσο πληθωρισμό (9,9%).
Αν λοιπόν δεν είχε επιλεγεί από την κυβέρνηση Μητσοτάκη ο δόλιος αποκλεισμός της ποσόστωσης της παράλληλης ασφάλισης (το συγκεκριμένο ζήτημα βρίσκεται στο στάδιο διερεύνησης των ποινικών ευθυνών), τότε αυτή η αύξηση του 7,75% από 1-1-2023 θα καταβαλλόταν καθαρή σε περίπου 500.000 συνταξιούχους.