Εκείνο που θα περίμενε κάποιος από μια κυβέρνηση που μόλις έχει κερδίσει τη μάχη της ψήφου εμπιστοσύνης στη Βουλή θα ήταν πράγματι να εκπέμπει τον αέρα «ισχυρής κυβέρνησης» που συνεχίζει αδιατάραχτα την πορεία της. Αντί αυτού, μία εβδομάδα μετά την αναμενόμενη καταψήφιση της πρότασης δυσπιστίας της αξιωματικής αντιπολίτευσης τα μέτωπα για την κυβέρνηση Μητσοτάκη αυξάνουν, καθώς η ίδια εξαναγκάζεται σε ραγδαίες αλλαγές στους πολιτικούς της σχεδιασμούς και όχι μόνο.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη –όπως αναμενόταν– εξασφάλισε εύκολα τις ψήφους των μελών της κοινοβουλευτικής της ομάδας απέναντι στην πρόταση δυσπιστίας που υπερψήφισε σύσσωμη η αντιπολίτευση. Από τα σενάρια για ανασχηματισμό που επιμένουν, τις ανακοινώσεις με έντονο άρωμα εκλογών και την αλλαγή στρατηγικής έναντι του Κινήματος Αλλαγής έως την έντονη εσωστρέφεια και τα σενάρια για «τεχνοκρατική κυβέρνηση» εκ Βρυξελλών, η επόμενη ημέρα μετά την ψήφο εμπιστοσύνης που εξασφάλισαν στη Βουλή δεν αποτελεί την επιτομή της σταθερότητας για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την κυβέρνησή του.
Η καταστροφική διαχείριση της πανδημίας συνεχίζεται να αποτυπώνεται στις καθημερινές εκατοντάδες θανάτων. Οι συνεχείς διαψεύσεις των προβλέψεων για την πορεία της ενεργειακής κρίσης αναγκάζουν πλέον τον πρωθυπουργό να αναθεωρεί εβδομαδιαίως τη στρατηγική του, ενώ όσα μέτρα έχουν μέχρι στιγμής ανακοινωθεί για την οικονομική κρίση δεν μοιάζουν ακόμη ικανά να φτάσουν στο «καλάθι της νοικοκυράς». Η κακοκαιρία υπενθύμισε πως οι προεκλογικές διακηρύξεις περί Πολιτικής Προστασίας μένουν ακόμη ένας μεσότιτλος στο προεκλογικό πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας.
Παράλληλα, στις έντονες και διευρυνόμενες διεθνείς και εγχώριες επικρίσεις για τις διώξεις των Κώστα Βαξεβάνη, Γιάννας Παπαδάκου και άλλων δημοσιογράφων προστέθηκε και η παρέμβαση στη Δικαιοσύνη που διέπραξε από το βήμα της Βουλής ο πρωθυπουργός. Μετά και την αρχειοθέτηση των υποθέσεων Γεωργιάδη – Αβραμόπουλου, στην ατζέντα της κυβέρνησης μπήκε και η υπεράσπιση της «σκευωρίας Novartis» και του υπουργού Ανάπτυξης Αδωνη Γεωργιάδη, ενώ οι αποκαλύψεις Φουρθιώτη στιγματίζουν εκτός από τον υπουργό Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη και άλλα μέλη της κυβέρνησής του, πυροδοτώντας έντονη εσωκομματική αναστάτωση.
Μήνυμα από τις Βρυξέλλες
Τελευταίο δείγμα της ρευστότητας του εδάφους κάτω από το Μέγαρο Μαξίμου ήταν το… διαβόητο δημοσίευμα του ιστότοπου Euractiv για «κύκλους» της Κομισιόν που φέρεται να πιέζουν για τεχνοκρατική κυβέρνηση στην Αθήνα. Η ηχηρή διάψευση των Βρυξελλών στο δημοσίευμα του Euractiv, αν και πρωτοφανούς σκληρότητας, ήταν αναμενόμενη. Γιατί θα ήταν παράλογο η Κομισιόν να επιβεβαίωνε ένα σενάριο που τη θέλει να παρεμβαίνει στα εσωτερικά μιας χώρας, ακόμη και εάν η ιστορία έχει αποδείξει πως δεν διστάζει να το πράξει.
Ομως παρά τη διάψευση των αναφορών σε τεχνοκρατική κυβέρνηση, οι πληροφορίες για τον προβληματισμό που προκαλεί στην καρδιά της Ευρώπης ο τρόπος που «κάνει δουλειές» η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιμένουν. Αλλωστε, τόσο ευρωπαϊκά όργανα όσο και ο διεθνής Τύπος έχουν ασχοληθεί στο πρόσφατο παρελθόν με το «πάρτι» των απευθείας αναθέσεων, ενώ δεν κρύβονται οι εκλεκτικές σχέσεις της κυβέρνησης με συγκεκριμένους επιχειρηματικούς κύκλους ούτε η απολύτως συγκεντρωτική διαχείριση των όποιων κονδυλίων από τον στενό πυρήνα του Μεγάρου Μαξίμου. Τα χρήματα του Ταμείου Ανασυγκρότησης προορίζονται σε μεγάλο βαθμό και για επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να δανειστούν. Γι’ αυτό και η αναφορά ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι «έρμαιο ισχυρών πιέσεων και δεσμεύσεων σε μια περίκλειστη ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών» είναι κάθε άλλο παρά ανεδαφική.
Θα πρέπει να σημειωθεί επίσης πως τέτοιου είδους σενάρια είναι πάντα καταδικασμένα σε διάψευση κατά τη δημοσίευσή τους, αλλά δυστυχώς για όσους τα διαψεύδουν, η επιβεβαίωση έρχεται ύστερα από λίγο καιρό. Αλλωστε, οι πληροφορίες του αξιόπιστου ευρωπαϊκού ιστότοπου αναφέρονται σε έτοιμα σενάρια «σε περίπτωση πολιτικής κρίσης» που ενδέχεται να προκύψει μετά τις επερχόμενες εκλογές και έχει σημασία ότι ο συντάκτης του ρεπορτάζ επέμεινε σε αυτό και μετά τη διάψευση. Παράλληλα, αποτελεί και δείγμα του προβληματισμού που επικρατεί στο στρατηγείο της Ευρώπης για το αποτέλεσμα των εκλογών όποτε κι αν γίνουν, κάτι που δεν επιβεβαιώνει τη σιγουριά για την πολιτική ηγεμονία της κυβέρνησης την οποία εμφανίζουν τα κυβερνητικά στελέχη σε δημόσιες παρεμβάσεις τους. Μάλιστα, δεν είναι τυχαίο ότι το σενάριο της «τεχνοκρατικής κυβέρνησης με ευλογίες της Κομισιόν» έρχεται σε μια περίοδο που η κινητικότητα και η αντίστοιχη σεναριολογία γύρω από την κυβέρνηση έχουν χτυπήσει κόκκινο.
Τα εγχώρια σενάρια
Είναι γνωστό πως τους τελευταίους μήνες έχει εμφανιστεί πληθώρα δημοσιευμάτων και παρεμβάσεων που κινούνται στη λογική μιας «κυβέρνησης τύπου Παπαδήμου», ακόμη και με την αναπαραγωγή ονομάτων όπως του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα και του Ευρωπαίου επίτροπου Μαργαρίτη Σχοινά.
Παρότι ο Ευρωπαίος επίτροπος έχει τις ρίζες του στη Νέα Δημοκρατία, ένα τέτοιο σενάριο δεν έχει αυτήν τη στιγμή τουλάχιστον πολλούς υποστηρικτές στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Και δεν είναι τυχαίο ότι την ημέρα που κατατέθηκε η πρόταση δυσπιστίας από τον Αλέξη Τσίπρα ο Μαργ. Σχοινάς εθεάθη σε συνάντηση με τον Γ. Γεραπετρίτη, ο οποίος αντιμετωπίζεται ως «μουσαφίρης» από τη βάση των «γαλάζιων», επιβεβαιώνοντας ότι ο επίτροπος θα μπορούσε να αποτελέσει μια ευχάριστη εναλλακτική για ορισμένους «παρεπιδημούντες» στο Μέγαρο Μαξίμου.
Από την άλλη, εκτός του ηγετικού πυρήνα της σημερινής Νέας Δημοκρατίας η ατμόσφαιρα για τον Γ. Στουρνάρα είναι διαφορετική. Και προφανώς δεν είναι τυχαία η συνάντησή του με τον νέο πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ Νίκο Ανδρουλάκη, όπως δεν είναι συμπτωματική η ειδική αναφορά στη διαχείριση των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης από την κυβέρνηση που έκανε ο Ν. Ανδρουλάκης. Ο Γ. Στουρνάρας διατέλεσε υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Σαμαρά — Βενιζέλου, όμως οι σχέσεις του με τους σημερινούς ενοίκους του Μεγάρου Μαξίμου προκύπτουν κάθε άλλο παρά ιδανικές για ένα τέτοιο σενάριο.
Πάντως η συζήτηση που πυροδότησε το εκ Βρυξελλών δημοσίευμα δεν είναι ξένη στους ελληνικούς επιχειρηματικούς κύκλους και στον κυβερνητικό Τύπο. Αντιθέτως είναι συζήτηση υπαρκτή, που εξηγεί και την επάνοδο στο προσκήνιο δύο πολιτικών παραγόντων με διαφορετικές αφορμές ο καθένας, μαζί με έναν τρίτο που παραμένει παρών, έστω και σιωπηρά.
Οι τρεις πρώην
Από τη μια η απόφαση του Κυρ. Μητσοτάκη να μιλήσει από το βήμα της Βουλής «ως πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας» και μόνο για τα πρόσωπα της παράταξής του αναφορικά με τη «σκευωρία Novartis» έδωσε στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Σαμαρά Βαγγέλη Βενιζέλο το πάτημα για να εμφανιστεί στο προσκήνιο ως υπερασπιστής των εμπλεκομένων από πλευράς Κινήματος Αλλαγής. Μετά την αποσπασματική κριτική που κατά καιρούς έχει ασκήσει στην κυβέρνηση σε ζητήματα όπως τα εθνικά και η πανδημία, η επανεμφάνιση του πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ συνέπεσε με την απόφαση της Νέας Δημοκρατίας να «αλλάξει τροπάρι» έναντι της νέας ηγεσίας του ΚΙΝΑΛ.
Επειτα από αρκετές εβδομάδες που η επίσημη ανάγνωση της κυβέρνησης ήταν πως «η εκλογή Ανδρουλάκη αφορά την κεντροαριστερή πολυκατοικία», η ένταση με την οποία εμφανίζεται να αλλάζει τη στρατηγική της απέναντι στο ΚΙΝΑΛ αποκαλύπτει την έντονη αγωνία που προκαλεί η αιμορραγία της στο κεντρώο ακροατήριο. Η δε χρησιμοποίηση του Παύλου Πολάκη για να χτυπήσει και τη Χαριλάου Τρικούπη αποκαλύπτει την ένδεια που τη διακατέχει απέναντι στην επιχείρηση επαναφοράς των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ της «πρώτης φοράς Δεξιά».
Από την άλλη, η φαινομενικά αναιτιολόγητη επίθεση κατά του αναστηθέντος «τσιπροκαραμανλισμού» που έγινε την περασμένη εβδομάδα μέσω φιλοκυβερνητικού μιντιακού συγκροτήματος επαναφέρει εξ αντανακλάσεως τον Κώστα Καραμανλή στο προσκήνιο. Μπορεί οι συχνές παρεμβάσεις του Ευάγγελου Αντώναρου κατά της κυβέρνησης να αντιμετωπίζονται από την ίδια με προσπάθεια… γραφικοποίησης του εκπροσώπου της κυβέρνησης του πρώην πρωθυπουργού, όμως η δήλωση πως «εγώ δεν θα απαντούσα σε καμία περίπτωση στον Φουρθιώτη» ανήκει στον νυν βουλευτή και έτερο κυβερνητικό εκπρόσωπο της κυβέρνησης Καραμανλή Θεόδωρο Ρουσόπουλο. Και σίγουρα δεν πέρασε απαρατήρητη.
Οι αφορμές για τις παραπάνω συζητήσεις μπορεί να είναι διαφορετικές, όμως η βάση της συζήτησης ακουμπά επί της ουσίας στην «επόμενη ημέρα», βάζοντας στο παιχνίδι και τον Αντώνη Σαμαρά. Ο πρώην πρωθυπουργός παραμένει ενεργός στο παρασκήνιο, με επιρροή σε σημαντικό μέρος της κοινοβουλευτικής ομάδας σε ευρεία ατζέντα και σίγουρα δεν ξεχνά την επιλογή Σχοινά αντί του ιδίου για την Κομισιόν. Είναι προφανές, με βάση τους σχεδιασμούς του Μεγάρου Μαξίμου και των υπολοίπων, πως υπό τον φόβο της «μη κυβερνησιμότητας» που ελλοχεύει στις κάλπες άπαντες οι εγχώριοι και εξωχώριοι παίκτες θα πρέπει να ομονοήσουν απέναντι στην απειλή της «επανάληψης του 2012».
Εκλογικές σάλπιγγες
Υπό το βάρος των παραπάνω και με τον φιλικά προσκείμενο Τύπο να φτάνει στο σημείο να πιέζει ακόμη και για «δομικό ανασχηματισμό», ο Κυρ. Μητσοτάκης επιδίδεται πλέον ανοιχτά σε προεκλογικές κινήσεις. Η τελευταία του, η μείωση του ΕΝΦΙΑ, αν και με αμφίβολο τελικό αντίκτυπο στους πιο αδύναμους, προστέθηκε στο αφήγημα «το είπαμε, το κάναμε».
Το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση προχωρά συντονισμένα σε αντίστοιχες κινήσεις: η κομματική υποδοχή των Rafale και η απαλλαγή φόρου για τα επιδόματα των ενστόλων, η αναγκαστική νέα υπόσχεση για αύξηση του κατώτατου μισθού, οι παρατάσεις για την είσπραξη των επιστρεπτέων επιδοτήσεων.
Η εντεινόμενη οικονομική κρίση αναγκάζει μεν την κυβέρνηση να προχωρά σε συνεχείς αναπροσαρμογές του σχεδιασμού της, όμως μετά βεβαιότητας αυτές εντάσσονται σε μια προεκλογική βεντάλια. Ως γνωστόν, ο πρωθυπουργός γνωρίζει πότε θα την κουνήσει. Ομως κρίνοντας από τις μετρήσεις που αρέσκεται να παρακολουθεί το Μέγαρο Μαξίμου η θερμοκρασία έχει αρχίσει να ανεβαίνει επικίνδυνα.
