Εκατοντάδες είναι οι πολίτες που ταλαιπωρήθηκαν από την κακοκαιρία «Ελπίδα» και απευθύνονται σε δικηγορικά γραφεία αποφασισμένοι να στραφούν κατά παντός υπευθύνου, κρατικού ή ιδιωτικού φορέα, για την ψυχική οδύνη που υπέστησαν εγκλωβισμένοι και εγκαταλελειμμένοι για ώρες μες στα αυτοκίνητά τους. Ενα ανύπαρκτο κράτος, το οποίο ήταν ενημερωμένο εδώ και μέρες για το τι πρόκειται να συμβεί, τους άφησε εν γνώσει του στο έλεος του χιονιά.
Και δεν έφτανε το φιάσκο της Αττικής Οδού, στην ανήκουστη ταλαιπωρία των πολιτών ήρθαν να προστεθούν και οι διακοπές ηλεκτροδότησης σε περισσότερα από 200.000 σπίτια, μερικά από τα οποία έμειναν χωρίς ρεύμα για περισσότερες από 50 ώρες, μη μπορώντας να εξυπηρετήσουν και αυξημένες ανάγκες κατάκοιτων ασθενών με μηχανική υποστήριξη αλλά και μικρών παιδιών.
Μαζικές αγωγές
Εξαιρετικά μεγάλης σημασίας είναι η μηνυτήρια αναφορά που κατέθεσε ο δήμαρχος Σαρωνικού Πέτρος Φιλίππου κατά του ΔΕΔΔΗΕ για τις πολυήμερες διακοπές ρεύματος, στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρει ότι οι διακοπές ρεύματος επηρέασαν ακόμα και το Κέντρο Υγείας Καλυβίων. Οι αγωγές που αναμένεται να κατατεθούν κατά της ΔΕΗ και του ΔΕΔΔΗΕ είναι μαζικές αφού κάτοικοι από πολλές περιοχές της Αττικής που επλήγησαν έχουν απευθυνθεί σε δικηγόρους, ενώ ήδη εισαγγελέας διερευνά και τυχόν ποινικές ευθύνες.
Οσον αφορά την Αττική Οδό, η οποία ομολογεί συνυπαιτιότητα με την αποζημίωση των 2.000 ευρώ που αναγκάστηκε να εξαγγείλει ο πρωθυπουργός, αυτή θα έπρεπε να είναι κλειστή από το πρωί της Δευτέρας εξαιτίας των ακραίων καιρικών φαινομένων που είχε ήδη ανακοινώσει εδώ και μέρες η ΕΜΥ.
Σε βάρος της Αττικής Οδού έχει ήδη κατατεθεί η πρώτη αγωγή από μία γυναίκα που ήταν εγκλωβισμένη για πάνω από 16 ώρες. Διεκδικεί να της επιδικαστεί χρηματική ικανοποίηση για την ηθική της βλάβη ποσού 10.000 ευρώ, επικαλούμενη μεταξύ άλλων την απίστευτη ταλαιπωρία της, αλλά και το γεγονός ότι χρησιμοποιεί σε καθημερινή βάση αυτό τον δρόμο καταβάλλοντας όλα αυτά τα χρόνια υπέρογκα ποσά για διόδια και ανέμενε από τις αρμόδιες εταιρείες να είναι έτοιμες να της παρέχουν εξίσου υψηλές υπηρεσίες υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
«Πέραν των πολιτικών ευθυνών των αρμόδιων φορέων, οι πληγέντες δικαιούνται πραγματικής και πλήρους αποζημίωσης και ικανοποίησης της ηθικής τους βλάβης. Η οριζόντια και συμβολική παροχή ποσών, στο πλαίσιο προφανώς της πολιτικής διαχείρισης του προβλήματος, δεν μπορεί να υποκαταστήσει την αποζημιωτική ευθύνη που υπέχουν τόσο το δημόσιο και οι ΟΤΑ όσο και οι ιδιωτικές εταιρείες (π.χ. παραχωρησιούχοι, ΔΕΔΔΗΕ)» σημειώνει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών αναφερόμενος στο οριζόντιο ποσό των 2.000 ευρώ που η εταιρεία δεσμεύτηκε ότι θα καταβάλει ανά ΙΧ που εγκλωβίστηκε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Γιάννης Χατζηθεοδοσίου δήλωσε μιλώντας στον Σκάι πως κάθε εγκλωβισμένος οδηγός μπορεί να διεκδικήσει ακόμη και 100.000 ευρώ λόγω ψυχικής οδύνης.
Από την πλευρά της η Ενωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας σημειώνει ότι «αποζημίωση (για υλικές ζημιές και ηθική βλάβη) μπορεί να αξιώσει κάθε μεμονωμένος επιβάτης ξεχωριστά και όχι μόνο ο κάτοχος του εγκλωβισμένου οχήματος. […] Eπίσης, οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να αξιώσουν οικονομική ενίσχυση για την άμβλυνση των συνεπειών της ηθικής και υλικής ταλαιπωρίας που υπέστησαν από το Δημόσιο […] Η κατάσταση του οδικού δικτύου, ο έλεγχος κυκλοφορίας, η επιβολή περιορισμών ή απαγορεύσεων κυκλοφορίας σε όλο το οδικό δίκτυο αποτελεί αρμοδιότητα των κατά τόπους αρμόδιων υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Αντίστοιχα, η Πυροσβεστική Υπηρεσία είναι αρμόδια για τον απεγκλωβισμό των χρηστών των οδών που βρίσκονται σε κίνδυνο. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εποπτεύει τις συμβάσεις παραχώρησης κατά την περίοδο λειτουργίας».
«Κάποια στιγμή πρέπει να γίνουμε κράτος»
Ο γιατρός και μέλος του ΔΣ του ΙΣΑ Γιάννης Νάσιος εγκλωβίστηκε 13 ώρες με το αυτοκίνητό του στην Αττική Οδό και ήδη έχει απευθυνθεί σε δικηγόρο για να κινηθεί νομικά. Μιλώντας στο Documento τονίζει την πλήρη αδιαφορία από τον κρατικό μηχανισμό που όχι μόνο δεν λειτούργησε, αλλά δεν έκανε ούτε καν τα τυπικά.
«Δεν είχε περάσει τίποτα. Ούτε αστυνομία ούτε πυροσβεστική, ένα βανάκι της Αττικής Οδού πέρασε μόνο, το οποίο μας κοίταξε και μας είπε “καλά, δεν έχετε αλυσίδες;”. Ο κόσμος τότε αντέδρασε έντονα. Εμείς όταν μπήκαμε στην Αττική Οδό δεν χρειαζόμασταν αλυσίδες! Εγώ μπήκα στις 11 το πρωί. Θα κινηθώ νομικά οπωσδήποτε. Δεν είναι τα λεφτά το θέμα. Δεν είναι τα 2.000 ευρώ, τα αντίστοιχα 30 αργύρια για να ξεχαστεί αυτό που έγινε. Το θέμα είναι ότι πρέπει να υπάρξει νομικά μια τιμωρία στους υπευθύνους και να είναι παραδειγματική. Κάποια στιγμή πρέπει να γίνουμε κράτος» είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι υπήρχαν άνθρωποι που αντιμετώπιζαν προβλήματα υγείας και η ζωή τους κινδύνευε.
Συμπλήρωσε επίσης πως έπειτα από πολλή προσπάθεια κατάφερε να βοηθήσει στον απεγκλωβισμό ενός πατέρα και του γιου του που μόλις είχε πάρει εξιτήριο από το Παίδων: «Το παιδί ήταν άρρωστο, έπρεπε να φύγει. Επειτα από πολλή προσπάθεια και πολλές ώρες τα καταφέραμε. Μόνοι μας. Μίλησα με την Αττική Οδό, μου είπαν ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι. Μάλιστα με προέτρεψαν να πάω μέχρι τα διόδια με τα πόδια να πάρω αλάτι να βάλω μόνος μου κάτω από τις ρόδες. Καμία βοήθεια. Κατά τις 23.30 πέρασαν άντρες της ΟΠΚΕ και μας ρώτησε τι κάνουμε εδώ; Τι να κάναμε δηλαδή; Εκδρομή; Κάναμε 13 ώρες να απεγκλωβιστούμε μόνοι μας».
«Δεν μπορούσαν ούτε να ζεστάνουν γάλα»
Μέχρι και το μεσημέρι της Παρασκευής πολίτες σε Μαραθώνα, Κορωπί, Χαλάνδρι, Παλλήνη, Βριλήσσια, Παιανία και Νέα Μάκρη ήταν ακόμη χωρίς ρεύμα. Οπως σημειώνει η δικηγόρος Κατερίνα Φραγκάκη «φαίνεται ότι θα είναι πολλοί οι πολίτες που θα κινηθούν νομικά. Σε εμένα έχουν απευθυνθεί ήδη αρκετοί. Είναι εξαιρετικά σημαντικό το ότι η εισαγγελία κινητοποιήθηκε άμεσα. Πρέπει να τονίσουμε ότι οι άνθρωποι δεν πάνε να πλουτίσουν. Θέλουν να νιώσουν δικαιωμένοι».
Επίσης η δικηγόρος πρόσθεσε: «Το θέμα με τον ΔΕΔΔΗΕ είναι τεράστιο ζήτημα. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν είχαν ρεύμα για μέρες. Οι πιο συγκλονιστικές περιπτώσεις είναι εκείνων που έχουν μωρά παιδιά και δεν μπορούσαν ούτε να ζεστάνουν το γάλα τους. Εχω περιπτώσεις ανθρώπων που παθαίνουν άπνοιες στον ύπνο τους και χρειάζονται μηχάνημα για να κοιμηθούν. Αυτοί οι άνθρωποι έμειναν άυπνοι, γιατί αν κοιμούνταν είχαν τον κίνδυνο να πεθάνουν στον ύπνο τους. Οι περισσότεροι είναι και καρδιοπαθείς. Ταλαιπωρήθηκαν πάρα πολύ, σε ένα κρύο σπίτι χωρίς ρεύμα, χωρίς θέρμανση και ξάγρυπνοι με τον φόβο να μην πεθάνουν στον ύπνο τους».
Χωρίς ρεύμα για 78 ώρες
Δύο φόρμες, τρία πουλόβερ, μία ζακέτα και ένα κασκόλ τυλιγμένο γύρω από τα αυτιά. Αυτά φορούσε σκεπασμένος κάτω από δύο παγωμένα παπλώματα για να καταφέρει να κοιμηθεί ο 10χρονος γιος του κ. Κώστα από την Κάντζα, ο οποίος έμεινε –όπως και δεκάδες γείτονές του– 78 ολόκληρες ώρες χωρίς ρεύμα.
Από το μεσημέρι της Δευτέρας μέχρι και νωρίς το βράδυ της Πέμπτης οι κάτοικοι της Κάντζας πάλευαν αβοήθητοι με το κρύο. Καρκινοπαθείς, ηλικιωμένοι, έγκυες, παιδιά και βρέφη βρέθηκαν χωρίς κρατικό σκέπαστρο στη δίνη της κακοκαιρίας «Ελπίδα».
Ενα δέντρο έπεσε και έκοψε τα καλώδια τα οποία παρέμειναν για πολλές ώρες στον δρόμο, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη ζωή των κατοίκων. Ακόμα μία φορά η πρόληψη φαίνεται να είναι άγνωστη λέξη για τον κρατικό μηχανισμό, με την κυβέρνηση να αρκείται σε ένα «συγγνώμη» διά στόματος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, λες και απευθύνεται σε κάποιον που άθελά του έπεσε πάνω του στον δρόμο.
«Το πάπλωμα ήταν παγωμένο, σαν να ήταν στο ψυγείο. Είχα κασκόλ τυλιγμένο στα αυτιά μου, φορούσα διπλή φόρμα, διπλό πουλόβερ και ζακέτα και εγώ και η γυναίκα μου και ο 10χρονος γιος μου. Το σπίτι είχε 6 βαθμούς. Δυο τρεις που έχουν τζάκι το άναβαν αλλά έπρεπε να μένουν ξάγρυπνοι όλο το βράδυ» λέει ο κ. Κώστας μιλώντας στο Documento και επισήμανε ότι τόσο αυτός όσο και πολλοί από τους γείτονές του θα κινηθούν νομικά κατά του ΔΕΔΔΗΕ: «Ο δήμαρχος μας έχει για πέταμα. Ολο αυτό που έκαναν ήταν εγκληματικό εντελώς. Μας άφησαν όλοι στην τύχη μας. Ερχονταν μόνο ιδιώτες υπεργολάβοι του ΔΕΔΔΗΕ για μετρήσεις. Μέχρι και από την Πάτρα ήρθαν. Μετρούσαν και ξαναμετρούσαν αυτά που είχαν ήδη μετρήσει άλλοι. Κανείς δεν έφτιαχνε τίποτε. Συντονιζόμαστε για να κινηθούμε νομικά».
«Το ψυχολογικό σοκ δεν αποζημιώνεται»
Η Ιωάννα Σκ. βρέθηκε στην Αττική Οδό κολλημένη επί 13 ολόκληρες ώρες καθώς επέστρεφε με τον πατέρα της από το αεροδρόμιο όπου και άφησαν την αδερφή της που ταξίδευε. Η τελευταία ήταν μία από τους εκατοντάδες που βρέθηκαν εγκλωβισμένοι στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος», ενώ οι άλλοι δύο πέρασαν 13 ώρες κολλημένοι μες στο αυτοκίνητό τους. Με επιστολή που απέστειλε στο Documento (δημοσιεύουμε αποσπάσματά της) καταγγέλλει απευθυνόμενη στον πρωθυπουργό: «Η ενημέρωση που λάβαμε ήταν να έχουμε υπομονή. Πόση πια; Κανένα εκχιονιστικό, κανένα όχημα της Τροχαίας ή της πολιτικής προστασίας για ώρες ολόκληρες. Πότε υπερίσχυε η οργή, πότε η ψυχραιμία. Μια γυναίκα ετοιμόγεννη στα κοντινά οχήματα, ένας χωρίς άλλη βενζίνη με κλειστό το αυτοκίνητο, πολλά άλλα ακινητοποιημένα αυτοκίνητα, άνθρωποι μόνοι που επέστρεφαν από τη δουλειά τους. Υστερα από κάποιες ώρες ήρθαν να προστεθούν η πείνα και η δίψα. Ζούσα έναν εφιάλτη δίχως τέλος.
Το ψυχολογικό σοκ δεν αποζημιώνεται, κύριε Μητσοτάκη, με 2.000. Πού είναι η ετοιμότητά σας; Δεν ξέρατε ότι έρχονταν ακραία φαινόμενα; Εν έτει 2022 σε μια ευρωπαϊκή χώρα δεν γίνονται τέτοια πράγματα, κύριε Μητσοτάκη. Και όμως τους δώσατε υπόσταση. Είστε ανίκανοι των καθηκόντων σας. Κανείς δεν βοήθησε. Καμία μέριμνα. Ανύπαρκτοι. Δεν υπάρχει κράτος. Βρεθήκαμε στο έλεος της κυβέρνησης και όχι του χιονιά».