Επιστρέφει την Πέμπτη στη Διάσκεψη για το κυπριακό ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, μία είδηση που σχολιάστηκε από τους επικεφαλής όλων των εμπλεκόμενων μερών. “Είναι καλό που έρχεται ο Γκουτέρες”, δήλωσε εξερχόμενος από τον χώρο της Διάσκεψης ο Νίκος Κοτζιάς.
“Θέλω να ελπίζω ότι θα υπάρξει τέτοια πρόοδος που να δικαιολογεί την παρουσία του ώστε να αποφευχθούν άσκοπες και πάλι προσδοκίες χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα” τόνισε σχολιάζοντας την επιστροφή του κ. Γκουτέρες ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.
“Έχουμε συμφωνήσει να ακολουθήσουμε μια μεθοδολογία με καθαρές τις εισηγήσεις του ΓΓ” πρόσθεσε επισημαίνοντας ότι “εάν όλοι συνεργαστούν, και αντιλαμβάνεστε τι εννοώ, προς την κατεύθυνση και μέσα στα πλαίσια όπως έχουν καθοριστεί, μπορεί να υπάρξει πρόοδος. Εάν δεν υπάρξει συνεργασία, δεν γνωρίζω» επισήμανε.
Ερωτηθείς αν δικαιολογείται σήμερα η παρουσία του ΓΓ του ΟΗΕ στη Διάσκεψη, ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι «θα διαφανεί τις επόμενες μέρες η πρόοδος, τις επόμενες ώρες μάλλον. Και μιλούμε για πρόοδο απτή, όχι θεωρίες, όχι λόγια».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών μίλησε για τελική Διάσκεψη, ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι «εγώ γνωρίζω ένα, ότι είμαστε εδώ για να πετύχουμε πρόοδο έτσι ώστε να μας επιτρέπεται να αισιοδοξούμε για λύση. Το τι ο καθένας θεωρεί τη Διάσκεψη είναι θέμα δικό του».
Σε ερώτηση αν υπάρχει αλλαγή στη στάση της Τουρκίας, ο Πρόεδρος είπε ότι «υπάρχει ουσιαστική διαφορά από την εισήγηση του ΓΓ με τις θέσεις της τουρκικής πλευράς».
Ερωτηθείς στη συνέχεια κατά την έξοδό του από τον χώρο της Διάσκεψης ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς τι άλλαξε και έρχεται ο κύριος Γκουτέρες στη διάσκεψη απάντησε: “Αν ρωτάτε εμένα, τίποτα. Αλλά είναι καλό που έρχεται”.
Και πρόσθεσε: “Σήμερα κάναμε μια συζήτηση γύρω από τη Συνθήκη των Εγγυήσεων, αποδείξαμε ότι πρέπει να τερματιστεί η παρουσία της και υποβάλαμε δέκα ερωτήματα όσον αφορά τη συνθήκη Συμμαχίας και την παρουσία των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων, στα οποία ερωτήματα αναμένουμε κάποιος να μας απαντήσει. Τα ερωτήματα αυτά από την πλειοψηφία των πλευρών θεωρήθηκαν ορθά, σωστά και ως ο μόνος τρόπος για να προχωρήσουμε” υπογράμμισε ο κ. Κοτζιάς.
Στο πλαίσιο αυτό σχολίασε δηκτικά ότι “κάποιοι κάνουν γύρω-γύρω από τα ζητήματα και δεν καταλήγουμε”. Όσο δε γι αυτούς που θέλουν να έρθουν οι πρωθυπουργοί, ο κ. Κοτζιάς εξήγησε πως τους απάντησε ξανά ότι: “για να έρθουν οι πρωθυπουργοί πρέπει να έχουμε προχωρήσει. Διότι αν λένε ότι πέρασαν οι ημέρες και πρέπει να έρθουν οι πρωθυπουργοί, τους λέω ότι θα έρθουν οι πρωθυπουργοί με αυτή τη νοοτροπία, θα ξαναπεράσουν οι ημέρες και θα λένε ότι θα πρέπει να έρθουν οι πρόεδροι”.
Ως σημαντική χαρακτήρισε την επιστροφή του ΓΓ των ΗΕ και την παρουσία του στη διάσκεψη ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επισημαίνοντας ότι την τελευταία φορά που ήρθε συμφωνήθηκε ένα πλαίσιο για την διαπραγμάτευση. Πρόσθεσε δε ότι αυτή είναι η τελευταία Διάσκεψη. Ερωτηθείς από τους δημοσιογράφους αν υπάρχει πρόοδος στη διαπραγμάτευση είπε “αργά-αργά”.
Ως ιδιαίτερα σημαντική χαρακτήρισε την αυριανή ημέρα των διαπραγματεύσεων εξερχόμενος από τον συνεδριακό χώρο ο Βρετανός υφυπουργός Εξωτερικών επί ευρωπαϊκών θεμάτων Σερ ‘Αλαν Ντάνκαν ο οποίος επέστρεψε και πάλι σήμερα στο Κραν Μοντανά ως επικεφαλής της βρετανικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη. “Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε τη διαδικασία” τόνισε.
Νωρίτερα, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου «πυρπόλησε» τις συζητήσεις.
Μιλώντας στα αγγλικά και απευθυνόμενος στους Ελληνοκύπριους δημοσιογράφους, δήλωσε ότι το «μηδέν στρατός, μηδέν εγγυήσεις δεν είναι αφετηρία συζήτησης για την Τουρκία ούτε για τους Τουρκοκύπριους», επισημαίνοντας ότι οι ανησυχίες ασφάλειας και των δύο πλευρών είναι σημαντικές και ο ίδιος υπεύθυνος να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες ασφάλειας των Τουρκοκυπρίων.
«Ήρθαμε με καλή θέληση» σημείωσε και πρόσθεσε: «Ξέρουμε τι θέλουμε. Έχουμε ανακοινώσει τις “κόκκινες γραμμές”. Πρέπει να ληφθεί η απόφαση για την τελική λύση αυτή την εβδομάδα. Δείχνουμε ευελιξία. Ωστόσο, δεν είδαμε αντίκρισμα. Ενδέχεται να υπάρχουν άλλοι λόγοι γι’ αυτό. Υπάρχουν ακόμη διαρροές. Για να επιτευχθεί λύση πρέπει η άλλη πλευρά να ανταποδώσει στα θετικά βήματα μας».
Στο πλαίσιο αυτό, σημείωσε ότι «αν θα γίνει ή δεν θα γίνει εδώ, πρέπει να ληφθεί μια απόφαση», επισημαίνοντας ότι η παρουσία εκ νέου του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες είναι αναγκαία, ώστε να συζητηθούν όλα τα θέματα σε μορφή πακέτου». Ακόμη και σε περίπτωση που η διάσκεψη οδηγηθεί σε αδιέξοδο θα ήταν καλό να δηλώσει «παρών» ο ΓΓ ΟΗΕ στην Ελβετία, εξήγησε.
Ο κ. Τσαβούσογλου, αναφερόμενος σε δηλώσεις του Νίκου Κοτζιά, δήλωσε ότι «δεν ήρθαμε εδώ για να ικανοποιήσουμε την άλλη πλευρά», ενώ ασκώντας κριτική σε δηλώσεις του Νίκου Αναστασιάδη περί ευθυγράμμισης της Τουρκίας με πλαίσιο του ΟΗΕ, είπε χαρακτηριστικά: «Όσοι έθεσαν φαιδρές προτάσεις δεν έχουν το δικαίωμα να ζητούν την ευθυγράμμιση της Τουρκίας». Και πρόσθεσε: «Μοιραστήκαμε από την πρώτη ημέρα τη συνολική πρόταση μας», αναφέροντας επίσης ότι το έγγραφο της τουρκικής πλευράς βρίσκεται σε συμφωνία με τις παραμέτρους του ΟΗΕ.
Ερωτηθείς για τη ρήτρα σχετικά με τον τερματισμό της παρουσίας του τουρκικού στρατού στην Κύπρο, είπε πως «αυτή η ρήτρα δεν υπάρχει ως ενδεχόμενο ούτε στα όνειρά μας». Δεν θα υπάρξει τέτοια ρήτρα επανέλαβε, τονίζοντας ότι τα τουρκικά στρατεύματα θα παραμείνουν στο νησί γιατί τα θέλουν οι Τουρκοκύπριοι.