Ο διάλογος ξεκίνησε σε δύο επίπεδα: Πρώτον, με κατάθεση χάρτη όσον αφορά τις εδαφικές αναπροσαρμογές «έστω και αν διαφωνούμε, αλλά είναι η πρώτη φορά που γίνεται κάτι ανάλογο» – και δεύτερον με τη συμμετοχή της Τουρκίας για πρώτη φορά σε έναν διάλογο για κατάργηση των εγγυήσεων και αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων.
Την απόλυτη ικανοποίησή του για την παρουσία, αλλά και τις παρεμβάσεις της Ε.Ε. στη Διάσκεψη για το Κυπριακό στη Γενεύη, εξέφρασε ο Πρόεδρος της Κύπρου, Ν. Αναστασιάδης, σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό κανάλι Euronews. Ο κ. Αναστασιάδης υπογράμμισε το γεγονός, ότι η Ε.Ε. δεν παρέστη απλά στη Διάσκεψη, αλλά θέλησε «να έχει λόγο» για το αν η δομή του κράτους, ή ορισμένες πτυχές της εσωτερικής του διακυβέρνησης, είναι συμβατά όσον αφορά τα θέματα ασφάλειας, με το πλαίσιο και τις πολιτικές ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ερωτηθείς πάντως σχετικά με τη λογομαχία που σημειώθηκε μεταξύ του Προέδρου της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μελβούτ Τσαβούσογλου, ο κ. Αναστασιάδης εκτίμησε πως «δεν θα πρέπει να δώσουμε μεγάλη σημασία σε αυτό», καθώς «το επεισόδιο δεν έγινε επί της ουσίας, έγινε επί θεμάτων διαδικασίας, κατά πόσο θα πρέπει η Ε.Ε. να είναι παρούσα, συμμετέχουσα, ως ενδιαφερόμενη, ως παρατηρητής».
Γενικότερα, ερωτηθείς για τη διάσταση μεταξύ των «πολύ υψηλών προσδοκιών» που είχαν καλλιεργηθεί για τη Διάσκεψη και του τελικού της αποτελέσματος, ο Κύπριος Πρόεδρος διευκρίνισε πως «δεν ήρθαμε με τις υψηλότερες των προσδοκιών. Αυτό που επιδιώκαμε είναι να ξεκινήσει ο διάλογος και αυτό έχει επιτευχθεί» σημείωσε ο κ. Αναστασιάδης.
Ο διάλογος ξεκίνησε σε δύο επίπεδα: Πρώτον, με κατάθεση χάρτη όσον αφορά τις εδαφικές αναπροσαρμογές «έστω και αν διαφωνούμε, αλλά είναι η πρώτη φορά που γίνεται κάτι ανάλογο» – και δεύτερον με τη συμμετοχή της Τουρκίας για πρώτη φορά σε έναν διάλογο για κατάργηση των εγγυήσεων και αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων.
Σε κάθε περίπτωση, «μιλάμε για ένα διάλογο» τόνισε ο Πρόεδρος της Κύπρου.Ερωτηθείς για τις δηλώσεις Ερντογάν, σύμφωνα με τις οποίες τα τουρκικά στρατεύματα δεν πρόκειται ποτέ να αποχωρήσουν από την Κύπρο και η Τουρκία θα παραμείνει εγγυήτρια δύναμη, ο κ. Αναστασιάδης εκτίμησε πως «δεν θα πρέπει να κρίνουμε από τις δηλώσεις, όσο αρνητικές και αν είναι, αλλά από το αποτέλεσμα, το τελικό αποτέλεσμα. Αν θα παραμείνει η τουρκική θέση ως έχει, σημαίνει ότι δεν επιθυμούν τη λύση, δεν επιδιώκουν τη λύση».
Τέλος, ερωτηθείς εάν η τελική λύση του Κυπριακού είναι θέμα μηνών ή ετών, ο Πρόεδρος της Κύπρου απάντησε λέγοντας: «Για μένα θα ήταν ημερών, αλλά δεν παραγνωρίζω τις δυσκολίες και συνεπώς αυτό που θα ‘θελα να πω, είναι «το συντομότερο δυνατό, το ευτυχέστερο και το καλύτερο για τον Κυπριακό λαό γενικότερα»».
Επικρίσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης
Ο Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗΣΥ), που στηρίζει την κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη και το μεγάλο κόμμα της αντιπολίτευσης, το αριστερό ΑΚΕΛ, τοποθετήθηκαν θετικά στο αποτέλεσμα της διάσκεψης της Γενεύης για το Κυπριακό. Τα άλλα ελληνοκυπριακά κόμματα της αντιπολίτευσης, επικρίνουν έντονα τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη για την πολιτική και τους χειρισμούς του.
Ο Κύπριος πρόεδρος, σχολιάζοντας τις σε βάρος του επικρίσεις και κατηγορίες, δήλωσε: «Δεν μπήκα ποτέ σε διαδικασία αντιπαράθεσης με τα πολιτικά κόμματα, η όποια κριτική ασκείται είναι καλοδεχούμενη, εναπόκειται στο λαό να κρίνει».
Ο αναπληρωτής πρόεδρος και ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ (ο πρόεδρος του κόμματος Αβέρωφ Νεοφύτου επιστρέφει αργά απόψε από την Γενεύη), Λευτέρης Χριστοφόρου, εκτίμησε ότι στην διάσκεψη έγινε «ένα θετικό βήμα».
Ο Νίκος Αναστασιάδης, υποστήριξε, «πέτυχε τους στόχους του, δηλαδή να κατατεθούν για πρώτη φορά, εδώ και 43 χρόνια, οι θέσεις της Τουρκίας στο εδαφικό και στα θέματα εγγυήσεων και ασφάλειας». Σημείωσε ότι ο Δημοκρατικός Συναγερμός στηρίζει τον Κύπριο πρόεδρο και αξιοποιεί «κάθε χαραμάδα, για να απαλλαγούμε από την κατοχή, τα τουρκικά στρατεύματα και τις εγγυήσεις». Ο Λευτέρης Χριστοφόρου κάλεσε όλες τις πολιτικές δυνάμεις να στηρίξουν τον Νίκο Αναστασιάδη για το συμφέρον της Κύπρου. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες, δήλωσε, στήριξαν τις προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού.
Ο εκπρόσωπος Τύπου και βουλευτής του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου, (ο γ.γ. ήταν επίσης στην Γενεύη), δήλωσε ότι «είναι θετικό το γεγονός ότι στη διάσκεψη για πρώτη φορά οι δύο πλευρές κατέθεσαν ταυτόχρονα χάρτες, που δημιουργεί τις προϋποθέσεις για συγκεκριμένη διαπραγμάτευση και επίτευξη συμφωνίας στο εδαφικό».
Είναι, πρόσθεσε, θετικό το γεγονός ότι «για πρώτη φορά άρχισε η συζήτηση για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις».
Σημείωσε και ως ενθαρρυντικό το γεγονός ότι στις συζητήσεις στη Γενεύη επιτεύχθηκε περαιτέρω πρόοδος, κυρίως στο κεφάλαιο της διακυβέρνησης. Ωστόσο, ο Στέφανος Στεφάνου επισήμανε ότι θα χρειαστεί πολλή δουλειά και προσπάθεια για επίλυση διαφορών, που εξακολουθούν να υπάρχουν σε ζητήματα της εσωτερικής πτυχής.
Ο εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ τόνισε ότι το κόμμα της Αριστεράς «θα συνεχίσει με υπευθυνότητα, σοβαρότητα και πατριωτισμό να στηρίζει τις διαπραγματεύσεις και την προσπάθεια για επίτευξη λύσης».
Το ΔΗΚΟ αναφέρει ότι η διάσκεψη της Γενεύης εξελίχθηκε σε «αποτυχία και φιάσκο, με δυσμενέστατες συνέπειες για την ελληνοκυπριακή πλευρά».
Η τουρκική πλευρά, προσθέτει, πέτυχε να διασφαλίσει τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων με πενταμερή σύνθεση, «χωρίς την Κυπριακή Δημοκρατία».
Επίσης, το ΔΗΚΟ υποστηρίζει ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά έκανε «επιπρόσθετες υποχωρήσεις, στην πτυχή της διακυβέρνησης, υποκύπτοντας στον εκβιασμό της τουρκικής πλευράς», που προσήλθε με εξαιρετικά αδιάλλακτες αξιώσεις στη διακυβέρνηση και στο περιουσιακό».
Κατά το ΔΗΚΟ, «το δήθεν αντάλλαγμα για όλα τα πιο πάνω, ήταν ένας χάρτης, που δεν ικανοποιεί κανένα από τα κριτήρια του εδαφικού και είναι ακριβώς ο ίδιος με εκείνο του Μον Πελερέν, για τον οποίο ο Νίκος Αναστασιάδης αποφάσισε τότε να αποχωρήσει».
Το ΔΗΚΟ χαιρετίζει την στάση της Αθήνας, έναντι των απαράδεκτων αξιώσεων της Άγκυρας για διατήρηση των τουρκικών εγγυήσεων και παραμονή του κατοχικού στρατού, μετά τη λύση του Κυπριακού.
Η ΕΔΕΚ σε ανακοίνωση αναφέρει ότι από το τετραήμερο των διαβουλεύσεων στη Γενεύη δεν υπήρξε οποιοδήποτε «ουσιαστικό όφελος για την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά αντίθετα υπήρξαν πρόσθετα οφέλη για την Τουρκοκυπριακή πλευρά».
Προσθέτει πως, στα θέματα των εγγυήσεων και της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων δεν υπήρξε καμιά πρόοδος, ενώ ο χάρτης που κατέθεσε η τουρκοκυπριακή πλευρά και δεν έγινε αποδεκτός, δεν αποτυπώνει κανένα από τα κριτήρια, τα οποία είχαν τεθεί στο Μον Πελερέν, ούτε έγινε οποιαδήποτε συζήτηση για τα θέματα του εδαφικού.
Η ΕΔΕΚ, χαιρετίζει τη ξεκάθαρη θέση της ελληνικής κυβέρνησης για αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και κατάργηση των εγγυήσεων και καλεί την κυπριακή κυβέρνηση να συμπορευτεί με την θέση αυτή.
Το αποτέλεσμα της Διάσκεψης στη Γενεύη, κατέδειξε πως ήταν «βεβιασμένη και λανθασμένη η απόφαση για σύγκληση της, χωρίς προηγούμενα να υλοποιηθούν οι ελάχιστες προϋποθέσεις», ανέφερε ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας.
Είχαμε προειδοποιήσει, συνέχισε, για την κωλυσιεργία, που θα επεδείκνυε η τουρκική πλευρά στις συνομιλίες και ότι θα οδηγούμαστε στη διάσκεψη με ανοικτά όλα τα κεφάλαια και διαφορές σε ουσιώδη ζητήματα. «Με τόσες διαφορές διερωτόμαστε, που στήριζε ο κ. Αναστασιάδης την αισιοδοξία, που καλλιεργούσε στο λαό», είπε ο κ. Λιλλήκας.
Ο Γιώργος Λιλλήκας πρόσθεσε, ότι είχε προειδοποιήσει ότι η Τουρκία θα ήταν αδιάλλακτη. Αυτό, τόνισε, απέδειξε με την εισαγωγική του ομιλία ο Μελβούτ Τσαβούσογλου, κατά την τελετή έναρξης της διάσκεψης.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Συμμαχίας Πολιτών, που ήταν στην Γενεύη, η Διάσκεψη θα οδηγείτο σε αδιέξοδο, «αν η Ελληνική κυβέρνηση δεν είχε μεριμνήσει να εξασφαλίσει από τα Ηνωμένα Έθνη ότι η διαδικασία θα είναι ανοικτού τέλους».
Η Συμμαχία Πολιτών καταδικάζει, όπως αναφέρει, «τις συντονισμένες προσπάθειες υπόσκαψης του υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκου Κοτζιά».
Η πρόεδρος του Κινήματος ″Αλληλεγγύη″, ευρωβουλευτής Ελένη Θεοχάρους, δήλωσε ότι αποχώρησε χθες από την Γενεύη, «καθώς η όλη διαδικασία νοσούσε και υπήρχε υποβάθμιση του Εθνικού Συμβουλίου, και όχι γιατί δεν συμφωνούσε με το συγκεκριμένο χάρτη». Διευκρίνισε, ότι διαφωνούσε με την όλη φιλοσοφία της κατάθεσης χαρτών από την ελληνοκυπριακή πλευρά, ενώ εκτίμησε πως ο χάρτης, που έδειξαν στο Εθνικό Συμβούλιο «δεν ήταν ο ίδιος που κατατέθηκε τελικώς».
