Μνημείο αδιαφάνειας και αποφυγής λογοδοσίας, με πολλές συμβάσεις ή πρακτικά συνεδριάσεων να μένουν στο σκοτάδι
Τις ημέρες που μεσουρανούσε ο σικελικός κώδικας σιωπής θυμίζει η συστηματική αποστροφή της κυβέρνησης προς τον δημόσιο έλεγχο, τη λογοδοσία και τη διαφάνεια. Πέραν και εκτός κάθε πλαισίου λειτουργίας μιας δημοκρατίας του σύγχρονου δυτικού κόσμου, η κυβέρνηση αποφεύγει όπως ο διάολος το λιβάνι την ενημέρωση της Βουλής και της κοινωνίας για κρίσιμα ζητήματα που άπτονται της διαχείρισης του δημόσιου χρήματος, της πανδημίας και της τηλεκπαίδευσης.
Προπομπός της εν κρυπτώ διαχείρισης ήταν η περίπτωση της διαβόητης λίστας Πέτσα. Παρά την πίεση του αντιπολιτευόμενου Τύπου και της αξιωματικής αντιπολίτευσης, χρειάστηκαν εβδομάδες προκειμένου να φέρει στη δημοσιότητα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τον «μαγειρεμένο» κατάλογο με τα ΜΜΕ και τα ποσά για την καμπάνια που έπρεπε να προβληθεί δωρεάν.
Αντίστοιχα έπραξε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη με το πόρισμα-κόλαφο της επιτροπής Αλιβιζάτου για την αστυνομική βία. Επί έξι μήνες ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης αρνιόταν να καταθέσει στη Βουλή τα συμπεράσματα της επιτροπής για το εύρος της συγκάλυψης της αστυνομικής αυθαιρεσίας, απορρίπτοντας το ένα μετά το άλλο τα αιτήματα βουλευτών της αντιπολίτευσης μέσω κοινοβουλευτικού ελέγχου. Τελικά, έπρεπε οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και του ΜέΡΑ25 Κωνσταντίνος Μάρκου και Κρίτων Αρσένης αντίστοιχα να καταθέσουν επίκαιρες ερωτήσεις για να δεήσει ο υπουργός να πράξει το καθήκον του.
Στο μεσοδιάστημα προέκυψαν συμβάσεις και πρακτικά που η κυβέρνηση επιμένει να κρατά επτασφράγιστο μυστικό. Τελευταίο κρούσμα δυσανεξίας στη διαφάνεια ήταν η απόρριψη της επιστολής του Αλέξη Τσίπρα στον πρόεδρο της Βουλής, με την οποία ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αιτήθηκε τη συνεργασία κοινοβουλίου και Ελεγκτικού Συνεδρίου για την ενδελεχή διερεύνηση των σκανδαλωδών επικοινωνιακών εκστρατειών για τον κορονοϊό, των απευθείας αναθέσεων της γενικής γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής Σοφίας Νικολάου αλλά και της απευθείας ανάθεσης για τις μάσκες μαθητών και καθηγητών που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και ως… αλεξίπτωτα.
«Διπλά βιβλία», μητρώο ΗΔΙΚΑ και Palantir
Τα υπουργεία Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης μπορεί να αρνήθηκαν να δώσουν απαντήσεις σε σχέση με την αποκάλυψη του Documento την προηγούμενη Κυριακή για τις κραυγαλέες αποκλίσεις μεταξύ του Εθνικού Μητρώου Ασθενών Covid-19 της ΗΔΙΚΑ και των ανακοινώσεων του ΕΟΔΥ, φρόντισαν όμως να εξαφανίσουν από το σύστημα της ΗΔΙΚΑ τα στατιστικά στοιχεία της ντροπής που αποδείκνυαν το σοκαριστικό έλλειμμα στην καταγραφή νεκρών, διασωληνωμένων και εργαστηριακών ελέγχων. Η αποκάλυψη της εφημερίδας ήρθε σαν… τρέιλερ μετά τα δημοσιεύματα του «Βήματος» και –κυρίως– της «Δημοκρατίας» για τα «διπλά βιβλία». Παρόλο που ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ Παναγιώτης Αρκουμανέας σήκωσε επιδεικτικά μπροστά στις κάμερες την επίμαχη σύμβαση του οργανισμού για το σύστημα παράλληλης καταγραφής, αυτή παρέμενε αδημοσίευτη στη Διαύγεια. Εντέλει, η «Δημοκρατία» έφερε στην επιφάνεια δύο «κρυφές» συμβάσεις που μετατράπηκαν σε ακόμη ένα αγκάθι στα πλευρά της κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Σήμερα το Documento ερευνά την εν κρυπτώ συνεργασία κυβέρνησης και Palantir Technologies με πρόσχημα την αντιμετώπιση της πανδημίας. Πρόκειται για τη σκιώδη αμερικανική εταιρεία που ασχολείται με την ανάλυση, επεξεργασία, αποθήκευση και εξόρυξη δεδομένων (data mining) σε όλο τον κόσμο. Πέρα από το γεγονός ότι καμία σύμβαση με τον αμερικανικό κολοσσό δεν εντοπίζεται ούτε στη Διαύγεια ούτε και στον Προμηθέα, εντύπωση προκάλεσε ότι η κοινή γνώμη ενημερώθηκε μέσω ενός δελτίου Τύπου της Palantir για την τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου μεταξύ του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκου Πιερρακάκη, του συνιδρυτή-διευθύνοντα συμβούλου της διαβόητης εταιρείας κι ενός ακόμη στελέχους της.
Silver alert για τα πρακτικά της επιτροπής
Η έξη της κυβέρνησης στην αδιαφάνεια αποτυπώνεται πλήρως και με την επαναλαμβανόμενη δυσθυμία για κατάθεση των πρακτικών της επιτροπής των εμπειρογνωμόνων για την αντιμετώπιση της Covid-19. Εδώ και μήνες ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία έχει χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα κοινοβουλευτικού ελέγχου προκειμένου να αναγκάσει τη συμπολίτευση να φέρει στη δημοσιότητα τα πρακτικά της επιτροπής. Εκτός από τις ερωτήσεις και τις αιτήσεις κατάθεσης εγγράφων που μένουν αναπάντητες, η αξιωματική αντιπολίτευση έχει καταθέσει ούτε μία ούτε δύο αλλά τρεις σχετικές τροπολογίες, οι οποίες απορρίφθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς καμία εξήγηση. Ισως σε αυτό να συντέλεσε και η απροθυμία του αρμόδιου τομεάρχη του ΣΥΡΙΖΑ να «σηκώσει» πολιτικά το θέμα. Λόγου χάρη, στις 17 Νοεμβρίου, ενώ αναμενόταν η παρουσία του υπουργού Υγείας στην ολομέλεια για να παρουσιάσει τροπολογία του σε νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και με την ευκαιρία θα ξεκαθάριζε –όπως είχε ζητήσει ο Αλέξης Χαρίτσης– τους λόγους που απορρίπτεται η τροπολογία, ο Ανδρέας Ξανθός δεν παρευρέθηκε την ώρα που έπρεπε στην αίθουσα. Ετσι ο Βασίλης Κικίλιας ήρθε στην ολομέλεια, παρουσίασε την τροπολογία του, απάντησε σε μία ερώτηση του βουλευτή του ΚΙΝΑΛ Μιχάλη Κατρίνη και αποχώρησε άρον άρον. Για να μην αδικήσουμε τον Ανδρ. Ξανθό, πήρε τον λόγο και έθεσε το ζήτημα. Απλώς το έκανε αφού είχαν μεσολαβήσει άλλοι έντεκα ομιλητές από την τοποθέτηση του Β. Κικίλια.
Από την εξίσωση των πρακτικών της επιτροπής δεν μπορεί να εξαιρεθεί η υπουργός Παιδείας. Ο συνεχής εμπαιγμός των βουλευτών της αξιωματικής αντιπολίτευσης από τη Νίκη Κεραμέως για την κατάθεση των πρακτικών της επιτροπής αναφορικά με το άνοιγμα των σχολείων οδήγησε τον Χριστόφορο Βερναρδάκη να αποστείλει επιστολή στον πρόεδρο της Βουλής ζητώντας την παραπομπή της υπουργού στην Επιτροπή Δεοντολογίας. Μετά την αναπάντητη αίτηση κατάθεσης εγγράφων (ΑΚΕ) τον περασμένο Αύγουστο, η Ν. Κεραμέως αναγκάστηκε να δώσει το παρών στην ολομέλεια για το συγκεκριμένο ζήτημα. Αφού ανέγνωσε απόσπασμα από τα πρακτικά της επιτροπής δεν δέχτηκε να τα καταθέσει, προκαλώντας μεγαλύτερες αντιδράσεις. Ακολούθησε και νέα αίτηση κατάθεσης εγγράφων από τον κ. Βερναρδάκη, η οποία είχε την ίδια κατάληξη με την προηγούμενη. Ως εκ τούτου, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ απηύδησε και απέστειλε την προαναφερθείσα επιστολή, με τον Κωνσταντίνο Τασούλα να παριστάνει ότι δεν τη διάβασε ποτέ.
Τζετ λαγκ με τη σύμβαση για το αεροδρόμιο Ηρακλείου
Ακαρπες αποδείχτηκαν και οι τέσσερις προσπάθειες του αναπληρωτή τομεάρχη ανάπτυξης και επενδύσεων του ΣΥΡΙΖΑ Χάρη Μαμουλάκη να πείσει την κυβέρνηση για την κατάθεση της δανειακής σύμβασης που έχει υπογραφεί με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και μέσω της οποίας δεσμεύεται η έκταση του αεροδρομίου Ηρακλείου «Νίκος Καζαντζάκης» για τη χρηματοδότηση του νέου αεροδρομίου Καστελίου.
Στις 30 Νοεμβρίου συζητήθηκε στην ολομέλεια της Βουλής η τελευταία επίκαιρη ερώτηση του Χ. Μαμουλάκη για το συγκεκριμένο θέμα. «Ποιο είναι το περιεχόμενο της εν λόγω δανειακής σύμβασης χρηματοδότησης και των συνοδευτικών παραρτημάτων της;» ρώτησε ο Χ. Μαμουλάκης τον υφυπουργό Οικονομικών, με τον Απόστολο Βεσυρόπουλο να απαντά γενικόλογα ότι η ΕΤΕπ θα χορηγήσει δάνειο ύψους 180 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της κατασκευής του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου.
«Εχουμε δικαίωμα ως Ελληνες πολίτες αλλά και ως κάτοικοι του νησιού να γνωρίζουμε τους όρους αυτούς. Μήπως υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος που αυτό δεν γίνεται;» επανήλθε ο βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, χαρακτηρίζοντας αντικοινοβουλευτική και αδιανόητη τη στάση του υφυπουργού. «Τα στοιχεία που σας έδωσα είναι ακριβή» αντέτεινε ο Απ. Βεσυρόπουλος, συμπληρώνοντας, χωρίς να εξηγεί γιατί αρνείται την κατάθεση της σύμβασης, ότι η χρηματοδότηση της κατασκευής νέου αεροδρομίου έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με όλες τις ανάλογες δανειακές συμβάσεις που έχει υπογράψει έως σήμερα το ελληνικό δημόσιο με την ΕΤΕπ.
Στο συρτάρι και η σύμβαση με τη Cisco
Με πέπλο αδιαφάνειας κινήθηκε η υπουργός Παιδείας και για τη σύμβαση με τη Cisco μετά την ομοβροντία των κομμάτων της αντιπολίτευσης εξαιτίας του φιάσκου με την τηλεκπαίδευση. Κατά την απάντηση επίκαιρης ερώτησης βουλευτή του ΚΙΝΑΛ στα τέλη Νοεμβρίου η Ν. Κεραμέως προτίμησε να διατηρήσει τη σύμβαση ερμητικά κλειδωμένη στο συρτάρι της, προτρέποντας τους εκπροσώπους των κομμάτων να επισκεφτούν το γραφείο της για να τη διαβάσουν. «Πρόκειται για αποδοχή δωρεάς. Εδώ και δύο εβδομάδες έχω πει ότι η σύμβαση είναι στη διάθεση των εκπροσώπων των κομμάτων» είπε και πρόσθεσε: «Τόσος ντόρος, λοιπόν, για τη σύμβαση και ξέρετε πόσοι εκπρόσωποι κομμάτων ήρθαν να δουν τη σύμβαση; Ουδείς, κανένας δεν ήρθε».
«Η Νίκη Κεραμέως κρύβεται και ψεύδεται για άλλη μία φορά. Τι φοβάται και τι αποκρύπτει εσκεμμένα;» αναρωτήθηκε σε ανακοίνωσή της η ΕΠΕΚΕ Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ, κάνοντας λόγο για κατήφορο της υπουργού, αφού «εδώ και οκτώ μήνες, εκπαιδευτικές ομοσπονδίες, σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων, πολιτικά κόμματα, έντυπος και ηλεκτρονικός τύπος, όπως και η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων ζητούν τη δημοσιοποίηση της σύμβασης».