«Κυανιούχο κάλιο»: Ο γολγοθάς της άμβλωσης

Το 1929 κι ενώ η Γερμανία και μαζί της όλη η Ευρώπη πάλευαν με ό,τι είχε αφήσει πίσω του ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ο πολιτικοποιημένος Γερμανοεβραίος δραματουργός και γιατρός Φρίντριχ Βολφ έγραψε το «Κυανιούχο κάλιο» περιγράφοντας την ιστορία της Χέτε. Η 20άχρονη Χέτε μένει έγκυος αλλά επιθυμεί τη διακοπή της κύησής της. Εκτοτε για την ίδια ξεκινάει ένας γολγοθάς, ο ίδιος που ανέβηκαν εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες, οι οποίες αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε παράνομες επεμβάσεις, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους.

Σχεδόν έναν αιώνα μετά η σκηνοθέτρια Μάρθα Μπουζιούρη ανεβάζει το έργο στη Σκηνή Ω του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, επιμένοντας στο θέατρο «Art is a weapon», έναν καλλιτεχνικό όρο ο οποίος καταγράφηκε για πρώτη φορά το 1942 με άρθρο στο «Literature and Art» με τίτλο «Artist Agitator». Η έρευνα της σκηνοθέτριας για τις αμβλώσεις ξεκίνησε το 2022 με αφορμή την παράσταση-ντοκιμαντέρ σε ένα κρατικό θέατρο της Βαρσοβίας. Λίγο καιρό αργότερα η συντηρητική κυβέρνηση της Πολωνίας καθαίρεσε την καλλιτεχνική διευθύντρια του θεάτρου με την έωλη δικαιολογία ότι προωθεί μια αριστερή φεμινιστική ατζέντα. Η παράσταση δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Την ίδια χρονιά το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ανέτρεψε την ιστορική απόφαση της υπόθεσης Roe εναντίον Wade, καταργώντας το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση που ίσχυε από το 1973. Μπορεί η Δημοκρατία της Βαϊμάρης, που αντιτίθετο στις αμβλώσεις οδηγώντας γυναίκες στον θάνατο εξαιτίας κατάποσης κυανιούχου καλίου, να μας φαίνεται μακρινή, όμως μια ματιά στο δικό μας σύστημα υγείας αρκεί. Μπορεί στη χώρα μας –ακόμη– η διακοπή κύησης να είναι νομιμοποιημένη, με τον ΕΟΠΥΥ να καλύπτει το κόστος της επέμβασης, σύμφωνα όμως με τη σκηνοθέτρια δεν υπάρχουν επίσημα καταγεγραμμένα στοιχεία έτσι ώστε να σχηματίζεται αντικειμενική εικόνα για τις αμβλώσεις στην Ελλάδα. Οπως επισημαίνει η Μάρθα Μπουζιούρη, την ίδια στιγμή πληθαίνουν οι αναφορές πως υπάρχουν γιατροί που αρνούνται, με ιδιαίτερα επικριτικό τρόπο, στις γυναίκες να προχωρήσουν στην επέμβαση, φορτώνοντάς τες με ενοχές για την απόφασή τους.

Το 2019 η Ιερά Σύνοδος καθιέρωσε την «Ημέρα του αγέννητου παιδιού» ακολουθώντας το παράδειγμα του πάπα Ιωάννη Παύλου Β΄. Το Βατικανό απαγορεύει τις αμβλώσεις υπερασπίζοντας τα αγέννητα παιδιά και κωφεύοντας όταν κακοποιούνται τα γεννημένα παιδιά. Εν έτει 2024 το κυνήγι μαγισσών δεν έχει τελειώσει και για ακόμη μια φορά οι γυναίκες είναι αυτές που κουβαλούν πάνω τους την αμαρτία του κόσμου.

INF0
«Κυανιούχο κάλιο». Σκηνή Ω, Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Παίζουν: Γωγώ Καρτσάνα, Νίκος Κουκάς, Μάρθα Μπουζιούρη, Κλέαρχος Παπαγεωργίου, Εύα Σαμιώτη