Τρεις οικογενειακές αυτοκτονίες σε μόλις δέκα ημέρες λόγω ανέχειας σοκάρουν την τουρκική κοινωνία
Τις τελευταίες ημέρες στην Τουρκία οι δημοφιλέστερες αναζητήσεις στο Google δεν αφορούν ούτε τους ρωσικούς S-400 ούτε τα μαχητικά F-35 ούτε τα διπλωματικά παιχνίδια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τους Ρώσους και τους Αμερικανούς. Μια λέξη είναι η δημοφιλέστερη, η οποία αποτυπώνει την υψηλή ανεργία και την οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα και έχει άμεσο κοινωνικό αντίκτυπο: «κυάνιο».
Ένα μαζικό κύμα αυτοκτονιών μέσα σε μόλις δέκα ημέρες με δηλητηρίαση από κυάνιο έχει προκαλέσει σοκ στην τουρκική κοινωνία. Τρεις οικογένειες, ανάμεσά τους και μικρά παιδιά, έβαλαν τέλος στη ζωή τους βλέποντας την αξιοπρέπειά τους να καταπατάται μαζί με τα δικαιώματα και την ελευθερία τους.
Η απελπισία τους αποτυπώνεται σε μερικές λέξεις που έγραψαν πριν αυτοκτονήσουν. «Ζητώ συγγνώμη από όλους, αλλά δεν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι άλλο. Βάζουμε τέλος στη ζωή μας». Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια ενός άνεργου αυτόχειρα πατέρα για την οικογένειά του.
«Προσοχή! Υπάρχει κυάνιο μέσα. Καλέστε την αστυνομία. Μην εισέλθετε!» έγραφε ένα άλλο σημείωμα που άφησαν τέσσερα αδέρφια, επίσης θύματα της ανεργίας.
Το καθεστώς όπλισε τους αυτόχειρες
Στην Τουρκία του Ερντογάν όμως, όπου η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ελευθερία του λόγου, η διαφορετικότητα και ο πλουραλισμός πλήττονται καθημερινά μαζί με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, δεν υπάρχουν περιθώρια για λογικές εξηγήσεις και αναλύσεις. Ο αντιπρόεδρος της χώρας Φουάτ Οκτάι έσπευσε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους ξεκαθαρίζοντας πως δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι οι «φαινομενικές», όπως τις χαρακτήρισε, αυτοκτονίες οφείλονται στη φτώχεια και την ανεργία. Το γεγονός επίσης ότι στην Τουρκία η αυτοκτονία είναι αμαρτία και αντιμετωπίζεται ως πράξη ασέβειας από την εξουσία και τον Θεό ήταν μια καλή ευκαιρία-δικαιολογία για την κυβέρνηση ώστε να αποδώσει ευθύνες κατά το δοκούν. Δεν είναι τυχαίο ότι οι φιλοκυβερνητικές εφημερίδες έσπευσαν να γράψουν ότι η αιτία θανάτου μίας εκ των οικογενειών ήταν ένα… βιβλίο που διάβαζαν το οποίο τους απομάκρυνε από τον Θεό και τους οδήγησε στην αυτοκτονία.
Η πραγματικότητα ωστόσο διαφέρει πολύ από αυτήν που προσπαθεί να παρουσιάσει το καθεστώς Ερντογάν. Οσο και αν η τουρκική κυβέρνηση νίπτει τας χείρας της, οι αυτοκτονίες είναι επακόλουθο της οικονομικής κρίσης που έπληξε τη χώρα το 2018. Από το 2012 έχουν καταγράψει δραματική άνοδο, με αποκορύφωμα πέρυσι, όταν σύμφωνα με το Τουρκικό Ινστιτούτο Στατιστικής 3.161 άνθρωποι έβαλαν τέλος στη ζωή τους. Την ίδια ώρα πολλές εταιρείες παλεύουν να ξοφλήσουν τα χρέη τους και οικογένειες στερούνται ακόμη και βασικά αγαθά. Παρά το γεγονός ότι τον περασμένο Οκτώβρη η κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους ζωής, οι τιμές των τροφίμων παραμένουν υψηλές, τα ενοίκια έχουν εκτοξευτεί και το ρεύμα είναι δέκα φορές πιο ακριβό από πέρυσι.
Όσον αφορά τα ποσοστά ανεργίας, οι αριθμοί μαρτυρούν αυτό που αρνείται να παραδεχτεί το ίδιο το κράτος. Σύμφωνα με τη στατιστική αρχή, η ανεργία αυξήθηκε κατά 2,9 ποσοστιαίες μονάδες τον περασμένο Αύγουστο σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, φτάνοντας το 14,3%, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 4,6 εκατομμύρια ανέργους. Για τους νέους ηλικίας 15-24 ετών τα στοιχεία είναι ακόμη πιο απογοητευτικά, με το ποσοστό να αγγίζει το 27,4%.
Καλπάζει η ανεργία στους νέους
Ο Σεγεφετίν Γκιουρσέλ, επικεφαλής του Κέντρου Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Μπαχτσεσεχίρ, χαρακτηρίζει το σημερινό ποσοστό ανεργίας «πραγματική απειλή για τη σταθερότητα της τουρκικής κοινωνίας».
Μελέτη που δημοσίευσε η Γενική Ενωση Εργαζομένων της Τουρκίας έδειξε ότι το πλουσιότερο 20% στην Τουρκία κερδίζει 8,7 φορές περισσότερο από το φτωχότερο 20% του πληθυσμού. Επιπλέον, 18 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας ενώ μέσα σε μόλις έναν χρόνο η κρίση προκάλεσε πάνω από ένα εκατομμύριο νέους άνεργους.
«Είναι λάθος να σκεφτόμαστε την αυτοκτονία ως καθαρά ατομική και ψυχολογική απόφαση» επισημαίνει ο Χατζέρ Φόγκο, ερευνητής στον οργανισμό Cimen Ev. «Η κοινωνία δεν βλέπει αυτούς τους ανθρώπους. Αισθάνονται αβοήθητοι και μόνοι. Οταν αυτά τα αισθήματα ενισχύονται από τον φόβο που προκαλεί η οικονομική κατάσταση και υπάρχει έλλειψη ακόμη και σε βασικά αγαθά όπως το φαγητό, το νερό και το ηλεκτρικό, τα προβλήματα χειροτερεύουν» προσθέτει.
