Γράφει ο Κώστας Στρατής, πρώην υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού
Το πρώτο που οφείλουµε να κάνουµε για την πυρκαγιά στις Μυκήνες είναι να εκφράσουµε τη θλίψη µας για το γεγονός ότι ένα µνηµείο παγκόσµιας κληρονοµιάς παραδόθηκε στις φλόγες κινδυνεύοντας να υποστεί µεγάλη καταστροφή. Φθορές υπήρξαν σε µεγάλο τµήµα του αρχαιολογικού χώρου πλήττοντας το πρόσωπο της χώρας διεθνώς. Τουλάχιστον φαίνεται να µην είναι ανεπανόρθωτες σύµφωνα µε όσα δήλωσαν τα υπηρεσιακά στελέχη. Ευτυχώς δεν κινδύνευσαν άνθρωποι χάρη στα αντανακλαστικά που επέδειξαν οι εργαζόµενοι για την έγκαιρη εκκένωση του χώρου από τους ελάχιστους –λόγω κορονοϊού– επισκέπτες.
Η υπουργός Πολιτισµού όχι µόνο δεν εξέφρασε καµία λύπη αλλά έφτασε στο σηµείο να δηλώνει στη Βουλή «περήφανη» και να αναρτά στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης του υπουργείου αποσπασµατικές φωτογραφίες κρύβοντας τις καµένες περιοχές σε µια αποτυχηµένη προσπάθεια να πείσει την κοινή γνώµη πως δεν συνέβη κάτι σοβαρό. Η έπαρση και η επικοινωνιακή διαχείριση από την πλευρά της, όπως και γενικότερα η προσπάθεια υποβάθµισης τους γεγονότος και απόσεισης των κυβερνητικών ευθυνών, µας κάνουν να πιστεύουµε ότι τα χειρότερα αποφεύχθηκαν κατά τύχη.
Η πραγµατικότητα είναι ότι η πυρκαγιά στις Μυκήνες καταρρακώνει την εικόνα αποτελεσµατικότητας που θέλουν να καλλιεργούν η κυβέρνηση και η υπουργός Πολιτισµού ειδικότερα «εξαερώνοντας» τη σοβαρότητά τους. Σίγουρα υπάρχουν ευθύνες για το γεγονός ότι το «επιτελικό κράτος» απέτυχε να εκτιµήσει την επικινδυνότητα της πυρκαγιάς µε αποτέλεσµα να µπει στον αρχαιολογικό χώρο. Ενώ υπάρχουν και σηµαντικά ερωτήµατα για την εξάπλωση της φωτιάς σε τόσο µεγάλη έκταση µέσα στον χώρο µε αποτέλεσµα να καεί µεγάλο τµήµα του. Πότε εγκρίθηκαν τα κονδύλια για τον καθαρισµό του αρχαιολογικού χώρου και τη συντήρηση της πυρασφάλειας; Πότε έγινε και σε ποιον βαθµό είχε ολοκληρωθεί ο καθαρισµός του χώρου; Είχε συντηρηθεί το σύστηµα πυρόσβεσης; Γιατί δεν λειτούργησε; Γιατί χρειάστηκε η ρίψη νερού από εναέρια µέσα, που µόνο κίνηση πανικού και ύστατης καταφυγής µπορεί να θεωρηθεί όταν πρόκειται για µνηµεία; H περαιτέρω επέλαση της πυρκαγιάς ανακόπηκε από την επέµβαση της πυροσβεστικής, όπως δήλωσε η υπουργός, ή χάρη στη σωτήρια αλλαγή του ανέµου, όπως καταγράφουν δηµοσιεύµατα που παραπέµπουν σε πληροφορίες από αυτόπτες µάρτυρες; Τι θα είχε συµβεί εάν δεν υπήρχε ο κορονοϊός και ο χώρος έπρεπε να εκκενωθεί από χιλιάδες επισκέπτες;
Μετά τη φωτιά στην Ολυµπία το 2007 ο τότε υπουργός Πολιτισµού µίλησε για «κάποια δέντρα πέριξ του χώρου». Για τις Μυκήνες η σηµερινή υπουργός έκανε λόγο για «λίγο µαύρο στο χώµα». Οµως το κρύψιµο των ζητηµάτων κάτω από το χαλί προκειµένου να διασωθεί η υπουργική εικόνα δεν βοηθάει στον εντοπισµό των αιτιών, στην αντιµετώπισή τους και την καλύτερη δυνατή προετοιµασία για το µέλλον. ∆εν µπορεί στην Ελλάδα του 2020 το «σχέδιο» να είναι τα κονδύλια για τους καθαρισµούς των αρχαιολογικών χώρων και τη συντήρηση της πυρασφάλειας να έρχονται καθυστερηµένα, οι πυρκαγιές να µπαίνουν και να εξαπλώνονται στους αρχαιολογικούς χώρους, να µη λειτουργούν τα µέτρα πυρόσβεσης, να φτάνουµε στο σηµείο ρίψης νερού από εναέρια µέσα, να χρειάζεται η συνδροµή της τύχης µε την αλλαγή του ανέµου για να αποφευχθούν µεγαλύτερες καταστροφές και όµως οι υπουργοί να υποβαθµίζουν τα γεγονότα πανηγυρίζοντας από πάνω ότι όλα λειτούργησαν τέλεια.
Στην εποχή της κλιµατικής κρίσης καταστροφικά φαινόµενα όπως οι πυρκαγιές, οι ισχυροί άνεµοι, οι έντονες βροχοπτώσεις, οι πληµµύρες, οι κεραυνοί κ.λπ. είναι ήδη πιο συχνά και πιο έντονα. Μέσα σε λίγα χρόνια πυρκαγιές έκαψαν µεγάλα τµήµατα των αρχαιολογικών χώρων της Ολυµπίας και των Μυκηνών. Οφείλουµε όλοι να καταδικάσουµε την επικοινωνιακή διαχείριση αυτού του µεγάλου ζητήµατος που επιχειρούν η υπουργός Πολιτισµού και η κυβέρνηση και να συζητήσουµε σοβαρά τους τρόπους µε τους οποίους η πολιτεία υποχρεούται να θωρακίσει τα µνηµεία µας και να προστατεύσει τους επισκέπτες και τους εργαζόµενους. Οφείλουµε να κινητοποιηθούµε εγκαίρως προτού φτάσουµε στο σηµείο να θρηνήσουµε µεγάλες καταστροφές µνηµείων και ανθρώπινα θύµατα.
