Kινητοποιήσεις κτηνοτρόφων μετά τη μείωση τιμών που τους επέβαλαν δύο βιομηχανίες
Με την έλευση του νέου έτους ξέσπασε σκληρός πόλεμος ανάμεσα στην εγχώρια γαλακτοβιομηχανία –ή τουλάχιστον ένα μεγάλο τμήμα της– και τους κτηνοτρόφους παραγωγούς. Αφετηρία ήταν η απόφαση της γαλακτοβιομηχανίας να επιβάλει μονομερώς μειώσεις στις τιμές του γάλακτος που πληρώνει στους παραγωγούς, παρότι τα παραγωγικά τους κόστη παραμένουν στα ύψη.
Συγκεκριμένα, όπως γνωστοποίησαν οι παραγωγοί, οι γαλακτοβιομηχανίες ΔΕΛΤΑ και Ολυμπος, που έχουν τα μεγαλύτερα μερίδια στην αγορά φρέσκου αγελαδινού γάλακτος, πλήρωσαν τους κτηνοτρόφους για τις παραλαβές Δεκεμβρίου σε μειωμένες τιμές με το επιχείρημα ότι υπάρχει μείωση της κατανάλωσης και ότι σε διεθνές επίπεδο άρχισε η μείωση στις τιμές των ζωοτροφών και της ενέργειας.
Η αυθαίρετη αυτή κίνηση των ΔΕΛΤΑ και Ολυμπος προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, τις έντονες αντιδράσεις των κτηνοτρόφων, αρχής γενομένης από την Ενωση Φυλής Χολστάιν (φυλή αγελάδων υψηλής γαλακτοπαραγωγής) που αντιπροσωπεύει το 30% του συνόλου της ελληνικής παραγωγής φρέσκου αγελαδινού γάλακτος, με τους παραγωγούς να απαντούν ότι δεν δέχονται μειώσεις στις τιμές καθώς οι ίδιοι έχουν φτιάξει αποθέματα ζωοτροφών με τις παλαιές τιμές, ενώ ούτε οι εγχώριες τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του ντίζελ κίνησης έχουν μειωθεί.
Η ανοιχτή σύγκρουση θα μπορούσε ενδεχομένως να αποφευχθεί αν οι δύο γαλακτοβιομηχανίες έκαναν πίσω. Εδώ και μήνες όμως η εγχώρια γαλακτοβιομηχανία διαμαρτύρεται ότι παρά τις αυξήσεις στο ράφι, που έχουν φτάσει το 26% μέσα σε ένα χρόνο, αδυνατεί να διαχειριστεί τις υπερβάλλουσες κοστολογικές επιβαρύνσεις, με αποτέλεσμα το προϊόν αυτό να έχει πολύ χαμηλά περιθώρια κέρδους ή να καταλήγει ζημιογόνο.
Γάλα ιδιωτικής ετικέτας
Μεγάλο μέρος του προβλήματος φαίνεται να οφείλεται στο γεγονός ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ανάλυσης δεδομένων IRI, ενδεχομένως και με τη συνδρομή από το «καλάθι του νοικοκυριού», έχει αυξηθεί πάρα πολύ το μερίδιο της ιδιωτικής ετικέτας στο φρέσκο γάλα –το οποίο πωλείται 30% φτηνότερα από τα επώνυμα–, αντιπροσωπεύοντας πια το ένα τέταρτο της αγοράς. Ομως η ενίσχυση των πωλήσεων της ιδιωτικής ετικέτας έχει περιορίσει δραστικά τις πωλήσεις των επώνυμων προϊόντων της Δέλτα και της Ολυμπος, που έχουν τα μεγαλύτερα μερίδια στην αγορά φρέσκου γάλακτος, και κατά συνέπεια τα κέρδη τους. Πρόβλημα επίσης υπάρχει με την κατανάλωση του φρέσκου γάλακτος, που το 2022, έτος μεγάλης αύξησης των τιμών, μειώθηκε κατά 10%.
Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν ΔΕΛΤΑ και Ολυμπος αρνήθηκαν να κάνουν πίσω, αντίθετα μάλιστα, όπως ανέφεραν παραγωγοί, έριξαν λάδι στη φωτιά ενημερώνοντάς τους ότι μέσα στους επόμενους μήνες σκοπεύουν να μειώσουν περαιτέρω τις τιμές που δίνουν για το γάλα. Και καθώς τις ίδιες περίπου μέρες έγινε γνωστό ότι η Δέλτα προχωρά σε νέες αυξήσεις 2% ως 7% στα προϊόντα της, άνοιξε ο ασκός του Αιόλου, με την κτηνοτροφική ένωση παραγωγών της φυλής Χολστάιν να συγκαλεί πανελλήνια συνάντηση κτηνοτρόφων της γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας και να βγάζει μια ανακοίνωση-καταπέλτη με την οποία μεταξύ άλλων:
Καταγγέλλει επώνυμα τις γαλακτοβιομηχανίες Δέλτα και Ολυμπος για τις μειώσεις στην τιμή του γάλακτος που επέβαλαν με το έτσι θέλω στους παραγωγούς. Μειώσεις τις οποίες μάλιστα επέβαλαν με σπουδή και βιασύνη, με αφορμή την πτώση των διεθνών τιμών ζωοτροφών και ενέργειας, σε αντιδιαστολή με την καθυστέρηση που είχαν επιδείξει πριν από δύο χρόνια, όταν είχαν αυξηθεί τα κόστη και αντισταθμιστικά είχαν αυξηθεί ανάλογα και οι διεθνείς τιμές γάλακτος, χωρίς όμως να αυξηθούν εγκαίρως και οι ελληνικές, με αποτέλεσμα την πτώση του παραγόμενου στη χώρα μας αγελαδινού γάλακτος κατά 10% μέσα στο 2022, επειδή οι κτηνοτρόφοι, μην έχοντας βιώσιμες τιμές για να καλύψουν επαρκώς τις ανάγκες σίτισης των ζώων τους, έσφαξαν μαζικά κοπάδια.
Νοθεία και αδράνεια
Η κτηνοτροφική ένωση παραγωγών της φυλής Χολστάιν επίσης: • Καταγγέλλει ανοιχτά την εγχώρια γαλακτοβιομηχανία για νοθεία και παραπλάνηση του καταναλωτικού κοινού, επισημαίνοντας το στοιχειώδες: αφού η ελληνική παραγωγή αγελαδινού γάλακτος καλύπτει μόνο το ένα τρίτο των καταναλωτικών αναγκών της χώρας σε γαλακτοκομικά, πώς γίνεται και σε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα στο ράφι αναγράφεται ότι παράγονται «αποκλειστικά από ελληνικό φρέσκο γάλα»; Εύκολα προκύπτει το συμπέρασμα ότι τα προϊόντα δεν παράγονται πράγματι από ελληνικό γάλα και ότι η γαλακτοβιομηχανία χρησιμοποιεί εισαγόμενα συμπυκνώματα υψηλής θερμικής επεξεργασίας τα οποία, απουσία ελέγχων, βαφτίζει ελληνικά. • Καταγγέλλει την ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για απουσία σχεδιασμού και έλλειψη ουσιαστικού ενδιαφέροντος.
Τα αιτήματα του κλάδου
Να διευκρινίσουμε ότι δεν μείωσαν όλες οι γαλακτοβιομηχανίες τις τιμές που έδωσαν για το γάλα στους παραγωγούς: για παράδειγμα η Κρι Κρι και η ΜΕΒΓΑΛ δεν το έκαναν. Ωστόσο οι μειώσεις στις οποίες προχώρησαν οι δύο μεγαλύτερες γαλακτοβιομηχανίες της χώρας έχουν προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στους παραγωγούς, ενώ από τον Σύνδεσμο Ελληνικής Κτηνοτροφίας εκφράζεται ο φόβος ότι η ίδια τάση αργά ή γρήγορα θα εμφανιστεί και στο αιγοπρόβειο γάλα.
Ο αναβρασμός του κλάδου είναι κατά συνέπεια μεγάλος και φαίνεται από το γεγονός ότι ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας, «κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου αφανισμού της ελληνικής κτηνοτροφίας, με μείωση του ζωικού κεφαλαίου και παύση δραστηριότητας», έχει καλέσει τα σωματεία-μέλη του να αρχίσουν κινητοποιήσεις για τη διάσωση του κλάδου, με αιτήματα μεταξύ των άλλων την κατάργηση του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο και τη μείωση της τιμής του ρεύματος για την παραγωγή, τον μηδενισμό του ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής, την προστασία της πρώτης κατοικίας και των σταβλικών εγκαταστάσεων για τα δάνεια των κτηνοτρόφων αλλά και την ενίσχυση των ελέγχων κατά της κερδοσκοπίας και των παράνομων ελληνοποιήσεων αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων.