Κληρονομικά ακίνητα χωρίς να υπάρχει διαθήκη, χωράφια που έχουν δοθεί «διά λόγου», καταπατημένες ιδιοκτησίες, εξοχικά με υποθήκη, κτίρια στα οποία έχει παραχωρηθεί η ψιλή κυριότητα με γονική παροχή, ακόμη και δικαιώματα μεταφοράς συντελεστή δόμησης έχουν προκαλέσει πονοκέφαλο στους ιδιοκτήτες τους που θέλουν να υποβάλουν δηλώσεις στο Κτηματολόγιο.
1. Τι ισχύει για κληρονομιά
Απαραίτητη είναι η υποβολή δήλωσης από κάθε κληρονόμο σε περίπτωση κληρονομιάς. Λύση υπάρχει ακόμη και για τις περιπτώσεις που δεν υφίσταται διαθήκη. Τα ακίνητα για τα οποία δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας ο ενδιαφερόμενος μπορεί να τα δηλώσει επισυνάπτοντας συγκεκριμένα έγγραφα που αποδεικνύουν την επί 20ετία νομή του. Κάθε κληρονόμος πρέπει να δηλώσει το μερίδιό του (ποσοστό δικαιώματος επί τοις εκατό ή σε κλάσμα) στο ακίνητο που έχει κληρονομήσει. Δικαίωμα που έχει αποκτηθεί με κληρονομιά μπορεί να δηλωθεί ακόμη και αν δεν έχει γίνει αποδοχή κληρονομιάς (ή άλλη ισοδύναμη πράξη, π.χ. κληρονομητήριο).
Σε αυτή την περίπτωση, όμως, θα πρέπει να προσκομιστούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, ανάλογα με την ύπαρξη ή όχι διαθήκης. Ετσι, εάν υπάρχει διαθήκη υποβάλλονται υποχρεωτικά ο τίτλος του κληρονομούμενου, η ληξιαρχική πράξη θανάτου, το αντίγραφο της δημοσιευμένης διαθήκης, το πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως άλλης διαθήκης και το πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς. Σε περίπτωση που ο κληρονομούμενος δεν είχε τίτλους γιατί είχε το ακίνητο με χρησικτησία πρέπει να προ- σκομίσει δύο έγγραφα από τα οποία να προκύπτει πως ασκούσε πράξεις νομής επί 20ετία. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη υποβάλλονται υποχρεωτικά ο τίτλος του κληρονομούμενου, η ληξιαρχική πράξη θανάτου, το πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, το πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης και το πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς.
2. Πώς δηλώνεται η χρησικτησία και ποια είναι τα απαιτούμενα δικαιολογητικά
Σε περίπτωση που κάποιος έχει αποκτήσει δικαίωμα με έκτακτη χρησικτησία πρέπει να καταθέσει τη σχετική τελεσίδικη δικαστική απόφαση εφόσον υπάρχει. Εάν δεν υπάρχει, θα πρέπει να υποβάλει έγγραφα από τον συνδυασμό των οποίων αποδεικνύεται η 20ετής νομή και κατοχή του ακινήτου (π.χ. λογαριασμοί ΔΕΗ, ΟΤΕ, εταιρειών ύδρευσης κ.λπ., μισθωτήρια, αποδεικτικά επιδότησης, συμβολαιογραφική πράξη αναγνώρισης ορίων, έγγραφα υποθηκών και λοιπών βαρών επί του ακινήτου, συμβόλαια γειτονικών ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του ακινήτου, Ε9 κ.λπ.).
Στην περίπτωση χρησικτησίας είναι απαραίτητη και η επισύναψη τοπογραφικού διαγράμματος, εκτός εάν η θέση και τα όρια του γεωτεμαχίου μπορεί να προσδιοριστούν επακριβώς στον ψηφιακό χάρτη της περιοχής, ενώ οπωσδήποτε ένα από τα προσκομιζόμενα έγγραφα πρέπει να είναι το Ε9 που θα περιλαμβάνει το δηλούμενο ακίνητο.
Μετά την ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων δεν επιτρέπεται να υποβληθεί δήλωση δικαιώματος με αιτία κτήσης τη χρησικτησία για ακίνητο το οποίο έχει καταχωριστεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη», αλλά υποβάλλεται ένσταση με κοινοποίηση στο ελληνικό δημόσιο.
3. Στεγαστικό δάνειο με υποθήκη
Ο ιδιοκτήτης του ακινήτου δηλώνει το δικαίωμα της κυριότητάς του και η δανείστρια τράπεζα δηλώνει το δικαίωμα της εμπράγματης ασφάλειας (υποθήκη, προσημείωση).
Ξεκίνησε την περασμένη Τρίτη η διαδικασία στις περιφερειακές ενότητες Μαγνησίας και Σποράδων, ενώ δόθηκε παράταση για άλλες περιοχές
4. Οι γονικές παροχές
Για τις γονικές παροχές, σε ακίνητα που έχει μεταβιβαστεί μόνο η ψιλή κυριότητα και έχει παρακρατηθεί η επικαρπία υπόχρεοι δήλωσης είναι τόσο ο ψιλός κύριος όσο και ο επικαρπωτής του ακινήτου.
5. Τα καταπατημένα ακίνητα
Ακόμη κι αν κάποιος ιδιοκτήτης ακινήτου που έχει συμβόλαιο δει ότι η περιουσία του έχει καταπατηθεί, με βάση τον τίτλο ιδιοκτησίας μπορεί να τη διεκδικήσει προσφεύγοντας στα αρμόδια δικαστήρια.
6. Εναρξη συλλογής δηλώσεων
Αυτήν τη στιγμή το μεγαλύτερο μέρος της χώρας βρίσκεται υπό κτηματογράφηση, από τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη έως την Καστοριά και τη Δράμα.
Ξεκίνησε την Τρίτη 12 Μαρτίου η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας στις περιφερειακές ενότητες Μαγνησίας και Σποράδων, ενώ δόθηκε παράταση για τις δηλώσεις ιδιοκτησίας στις ΠΕ Αρτας, Πρέβεζας, Ιωαννίνων, Λευκάδας, Αιτωλοακαρνανίας, Ροδόπης, Θάσου, Λάρισας, Θεσσαλονίκης, Γρεβενών και Δυτικής Αττικής, για τις οποίες οι αρχικές προθεσμίες έληξαν στις 12 Μαρτίου.
Στις αρχές Απριλίου θα ξεκινήσει η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας σε όσα από τα νησιά της Αττικής δεν έχουν κτηματογραφηθεί, δηλαδή τον Πόρο, την Υδρα, τις Σπέτσες, τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, επίσης σε Κεφαλονιά, Ζάκυνθο και Ιθάκη, καθώς και σε Λέσβο και Λήμνο.
Ποιες περιοχές εξυπηρετεί το γραφείο στο Γαλάτσι
Ξεκίνησε η λειτουργία του Κεντρικού Γραφείου Κτηματογράφησης, το οποίο στεγάζεται στα Ολυμπιακά Ακίνητα Γαλατσίου (λεωφόρος Βεΐκου 137, Γαλάτσι) και εξυπηρετεί 32 περιφερειακές ενότητες της χώρας και πάνω από 3.000 προκαποδιστριακούς ΟΤΑ, ενώ εκεί θα γίνει και η προανάρτηση για τον Δήμο Αθηναίων.
Εκτός από την Αθήνα, έχουν ξεκινήσει τη λειτουργία τους και δύο μεγάλα Γραφεία Κτηματογράφησης στη Θεσσαλονίκη. Το πρώτο στην Καλαμαριά εξυπηρετεί τις περιοχές Χαλκιδικής, Ξάνθης, Δράμας, Φλώρινας και Καστοριάς και το δεύτερο στο Porto Center (στα Παλαιά Σφαγεία) εξυπηρετεί τις περιοχές Θάσου, Ροδόπης, Πιερίας, Γρεβενών και το υπόλοιπο της Θεσσαλονίκης. Στο Κεντρικό Γραφείο Κτηματογράφησης εξυπηρετούνται οι υπό κτηματογράφηση περιοχές στις περιφέρειες Ηπείρου, Θεσσαλίας, Ιονίων Νήσων, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης και οι υπό κτηματογράφηση περιοχές στις περιφερειακές ενότητες Ξάνθης, Δράμας, Ροδόπης, Θάσου, Χαλκιδικής, Καστοριάς, Φλώρινας και Πιερίας.
Οι περιοχές που δεν εξυπηρετούνται από το Κεντρικό Γραφείο Κτηματογράφησης είναι το υπόλοιπο της Θεσσαλονίκης και η περιφερειακή ενότητα Γρεβενών.
