Κρίση κόστους λυγίζει τα νοικοκυριά και το 2023

Κρίση κόστους λυγίζει τα νοικοκυριά και το 2023

Νέο πανηγυράκι επικοινωνίας στήνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη για να κρύψει κάτω από το χαλί την ακρίβεια –που εκφράζεται ως «πληθωριστικές πιέσεις»–, την ώρα που τον Ιανουάριο αναμένεται να καταγραφεί νέο κύμα αυξήσεων έως και 40% σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2022 σε προϊόντα άμεσης κατανάλωσης. Ο πρωθυπουργός ήδη από το πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του μας προϊδέασε για το κρεσέντο ψεμάτων, με αιχμή την αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου 2023. Μια αύξηση προεκλογικής χροιάς. Γι’ αυτό άλλωστε τη μετατόπισε ένα μήνα νωρίτερα από την 1η Μαΐου. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε μια έκρηξη ψευδολογίας και εμπορίου ελπίδας έκανε λόγο για «καλύτερους μισθούς» επιδιώκοντας, όπως ο ίδιος τόνισε, να ενσταλάξει αισιοδοξία για το 2023.

Το χρονοδιάγραμμα

Με βάση τον επαίσχυντο νόμο Βρούτση ήδη από το 2013 ο κατώτατος μισθός προκύπτει από μια διαδικασία συλλογής εκθέσεων από διάφορους επιστημονικούς και συνδικαλιστικούς φορείς και τελικά είναι απόφαση του εκάστοτε υπουργού Απασχόλησης. Υπό αυτά τα δεδομένα η διαδικασία θα εκκινήσει εντός του τρέχοντος μηνός. Ωστόσο φαίνεται ότι θα είναι προσχηματική. Η προεκλογική στρατηγική που έχει χτίσει ο Κυρ. Μητσοτάκης θέλει ως αφήγημα το «αποκαθιστούμε τον κατώτατο μισθό στα προ μνημονίου επίπεδα». Αρα θεωρείται κλειδωμένο ότι ο κατώτατος μισθός θα αυξηθεί στα 752 ευρώ (από 713 ευρώ που είναι σήμερα μετά τις αυξήσεις του 2022).

Υπό αυτά τα δεδομένα ο κατώτατος μισθός από την 1η Απριλίου θα διαμορφωθεί ως εξής:

• Εισαγωγικός κατώτατος μισθός: Αύξηση στα 752 ευρώ από 713 (αύξηση 39 ευρώ).

• Κατώτατος με μία τριετία: Αύξηση στα 827 ευρώ από 784 (αύξηση 43 ευρώ).

• Κατώτατος με δύο τριετίες: Αύξηση στα 903 ευρώ από 856 (αύξηση 47 ευρώ).

• Κατώτατος με τρεις τριετίες: Αύξηση στα 978 ευρώ από 927 (αύξηση 51 ευρώ).

Ωστόσο υφίστανται δύο ζητούμενα που, όπως όλα δείχνουν, θα είναι αρνητικά για τους μισθωτούς. Αναλυτικότερα:

• Αν θα ξεπαγώσουν τελικά οι τριετίες για όσους έχουν κατοχυρώσει προϋπηρεσία τουλάχιστον τριών ετών μετά τον Φεβρουάριο του 2012. Σύμφωνα με το δεύτερο μνημόνιο (ν. 4093/2012) υφίσταται όρος ότι αυτές οι τριετίες θα ξεπαγώσουν όταν ο δείκτης ανεργίας της ΕΛΣΤΑΤ μειωθεί σε επίπεδα κάτω του 10%. Με βάση λοιπόν τις εκτιμήσεις του προσφάτως ψηφισμένου προϋπολογισμού η ανεργία και το 2023 θα κυμανθεί σε διψήφια ποσοστά, συνεπώς δύσκολα θα υπάρξει αύξηση γι’ αυτή την κατηγορία των μισθωτών (είναι και η πολυπληθέστερη μετά τις εκτεταμένες απολύσεις της περιόδου 2010-14, όταν ο δείκτης ανεργίας ανήλθε ακόμη και στο 27%!).

• Αν θα υπάρξουν αυξήσεις για τους δημόσιους υπαλλήλους. Με δεδομένη τη σφιχτή οικονομική πολιτική σε δημοσιονομικό επίπεδο, δύσκολα θα δοθούν αυξήσεις στους δημόσιους υπαλλήλους, παρότι έχουν καθηλωμένες αμοιβές για περισσότερο από δέκα έτη. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το 20% των 850.000 δημόσιων υπαλλήλων (170.000 σε απόλυτους αριθμούς) λαμβάνει καθαρό μισθό κάτω από 900 ευρώ.

Στης ακρίβειας τον καιρό

Οπως θα έχετε διαβάσει ήδη, οι ανατιμήσεις σε προϊόντα διατροφής και άλλα βασικής ανάγκης, σύμφωνα με τιμοκαταλόγους που στέλνουν οι επιχειρήσεις-προμηθευτές στα σουπερμάρκετ, θα αγγίξουν ακόμη και το 40% τον Ιανουάριο. Αυτό προκύπτει και από την ΕΛΣΤΑΤ, η οποία έχει ήδη προεξοφλήσει αυξήσεις, αφού σύμφωνα με τον δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία του Οκτωβρίου προκύπτει αύξηση της τάξης του 35,4%.

Από την άλλη, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ η καθαρή πραγματική μηνιαία ατομική κατανάλωση στην Ελλάδα είναι 950 ευρώ (προ των νέων αυξήσεων), ενώ οι αυξήσεις θα δοθούν τον Απρίλιο σύμφωνα με τις προεκλογικές υποσχέσεις του Μητσοτάκη.

Στην πράξη, όταν δοθεί η αύξηση και μόνο στο 25% του κόσμου της μισθωτής εργασίας (υπολογίζεται ότι οι αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς αφορούν έναν στους τέσσερις μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή 650.000-700.000 μισθωτούς σε σύνολο 2,2 εκατομμυρίων) θα έχει ήδη απορροφηθεί από το κύμα ακρίβειας που θα χτυπήσει τη χώρα λόγω των πολιτικών ενίσχυσης των καρτέλ που έχει εφαρμόσει στην τριετία η κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Η ΤτΕ «δίνει» Μητσοτάκη

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος η έντονα ανοδική πορεία του εναρμονισμένου πληθωρισμού το 2022 οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ενεργειακή συνιστώσα. Οι αυξητικοί ετήσιοι ρυθμοί των ενεργειακών αγαθών εντοπίζονται αρχικά στον Απρίλιο του 2021, όταν άρχισε να αποδίδει καρπούς υπέρ του καρτέλ φυσικού αερίου το target model στις τιμές ηλεκτρικού ρεύματος που έστησαν τον Νοέμβριο του 2020 οι Μητσοτάκης – Χατζηδάκης. Αυτό το συμπέρασμα αναφέρουν φίλιες στον Κυρ. Μητσοτάκη δυνάμεις όπως η Τράπεζα της Ελλάδος.

Στην ενδιάμεση έκθεση για την ελληνική οικονομία αναγράφεται επί λέξει στη σελίδα 78: «Ο υπερβάλλων ενεργειακός πληθωρισμός της Ελλάδος το 2022 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο της ζώνης του ευρώ αποδίδεται στις επιμέρους συνιστώσες του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος. Κατά το πρώτο ενδεκάμηνο του τρέχοντος έτους ο μέσος ετήσιος ρυθμός του υποδείκτη “φυσικό αέριο” στην Ελλάδα ήταν 137,9%, ενώ εκείνος της ζώνης του ευρώ στο 59,7%.

Για το ηλεκτρικό ρεύμα τα μεγέθη για την Ελλάδα και την ευρωζώνη είναι 49,6% και 36,5% αντίστοιχα. Οι σημαντικές αποκλίσεις στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Ελλάδας και ευρωζώνης αποδίδονται στη δομή της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπου η διαμόρφωση της τιμής δεν βασίζεται σε συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures) αλλά κυρίως στις τρέχουσες ημερήσιες τιμές (spot)».

Documento Newsletter