Κρις Κριστόφερσον: Ο γόης της κάντρι και του σινεμά

Ο Κρις Κριστόφερσον με τον Μπομπ Ντίλαν στο «Pat Garrett and Billy the Kid»

O «Άρχοντας» της κάντρι ήταν επίσης ένα συνεπέστατος ηθοποιός που έδωσε σπουδαίες ερμηνείες ειδικά σε φιλμ του Μάρτιν Σκορσέζε, του Μάικλ Τσιμίνο και του Σαμ Πέκινπα.

Ο γεννημένος στις 22 Ιουνίου 1936 στο Μπράουνσβιλ του Τέξας Κρις  Κριστόφερσον είχε σουηδικές ρίζες από την πλευρά του πατέρα του Λαρς Χένρι Κριστόφερσον, ο οποίος έχοντας διαγράψει ο ίδιος λαμπρή στρατιωτική στην Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ, ώθησε τον γιο του να ακολουθήσει τα βήματα του. Εκείνος παρότι είχε κλίση στην λογοτεχνία – μάλιστα κέρδισε και υποτροφία για να σπουδάσει λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης- αναγκάστηκε να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις του πατέρα του και μπήκε στον στρατό, λαμβάνοντας τον βαθμό του λοχαγού ενώ έγινε και πιλότος ελικοπτέρου.   

Το 1965 όμως τα παράτησε και αποφάσισε να ασχοληθεί με τη σύνθεση τραγουδιών, βγάζοντας τα προς το ζην σκουπίζοντας πατώματα στα μουσικά στούντιο του Νάσβιλ. Μια μέρα σε ένα από αυτά συνάντησε τον Τζόνι Κας και του έδωσε μερικά από τα τραγούδια του αλλά εκείνος τα αγνόησε. Ο Κας που ήταν ήδη μεγάλο όνομα αποφάσισε να ρίξει μια δεύτερη ματιά στη δουλειά του, όταν ο Κριστόφερσον επέμεινε και νοίκιασε ένα ελικόπτερο, προσγειώνοντας το στην αυλή του σπιτιού του διάσημου μουσικού, δίνοντας του ακόμη μερικά τραγούδια ηχογραφημένα σε κασέτες αυτή τη φορά. Τότε αποφάσισε ο Κας να ηχογραφήσει το «Sunday Morning Coming Down» του Κριστόφερσον, το οποίο ψηφίστηκε το 1970 ως το τραγούδι της χρονιάς από την Country Music Association. Την ίδια σχεδόν εποχή θα γνωρίσει επιτυχία και με άλλα δύο κάντρι κομμάτια, το «For the Good Times» του Ρέι Πράις και το «Help Me Make It Through the Night» της Σάμι Σμιθ. Από τα κορυφαία τραγούδια του που άφησαν εποχή ήταν το σπουδαίο «Me and Bobby McGee» καθώς και το εμβληματικό «Why me» του 1973.

Οι επιτυχίες αυτές σε συνδυασμό με την ακαταμάχητη γοητεία του, δεν άργησαν να του χαρίσουν και το βάπτισμα του πυρός στο σινεμά. Το πρώτο του φιλμ ήταν στο ιδιότυπο και καταραμένο φιλμ «Τελευταία ταινία» του Ντένις Χόπερ το 1971, για να ακολουθήσει το «Cisco Pike» του Μπιλ Νόρτον το 1972. Τα φιλμ στα οποία έδωσε εξαιρετικά δείγματα υποκριτικής ήταν πλάι στην Ελεν Μπέρστιν στο «Alice Doesn’t Live Here Anymore» (1974) του Μάρτιν Σκορσέζε και τρία χρόνια μετά με το θρυλικό «Ενα Αστέρι Γεννιέται» όπου συνέθεσε ακαταμάχητο ζευγάρι με την Μπάρμπρα Στρέιζαντ ως παρηκμασμένος ροκ σταρ, κερδίζοντας μάλιστα το βραβείο Χρυσής Σφαίρας.

Ξεχωριστό κεφάλαιο στο κινηματογραφικό κομμάτι της καριέρας του αποτελεί η συνεργασία του με τον Σαμ Πέκινπα. Όντας γερά ποτήρια και οι δύο – λέγεται ότι ο Κριστόφερσον  κατανάλωνε καθημερινά ενάμιση μπουκάλι Τζακ Ντάνιελς- έγιναν κολλητοί με το σκηνοθέτη. Η πρώτη τους συνεργασία είναι το αριστουργηματικό γουέστερν του 1973 «Pat Garrett and Billy the Kid» του Σαμ Πέκινπα, όπου εμφανίζεται ως ο διαβόητος παράνομος του τίτλου, ενώ τον Πατ Γκάρετ ερμηνεύει ο Τζέιμς Κόμπερν. Η ταινία αρχικά δεν γνώρισε επιτυχία επειδή το στούντιο της MGM πήρε από τα χέρια του σκηνοθέτη το τελικό μοντάζ και κυριολεκτικά την πετσόκοψε. Μετά από πολλά χρόνια κυκλοφόρησε στην πλήρη μορφή της όπως την είχε φανταστεί ο σκηνοθέτης και άρχισε να αναγνωρίζεται η αξία της. Οι άλλες δύο συνεργασίες του με τον Πέκινπα ήταν το «Φέρτε μου το κεφάλι του Αλφρέντο Γκαρσία» (εδώ είχε όμως ένα πολύ μικρό ρόλο) και το «Κονβόι» του 1978. Δύο χρόνια μετά πρωταγωνιστεί στο θρυλικό επικό γουέστερν του 1980 του Μάικλ Τσιμίνο «Η Πύλη της Δύσεως» της United Artists που γνώρισε ολέθρια για το στούντιο οικονομική αποτυχία οδηγώντας το στο λουκέτο. Άλλες γνωστές ταινίες του ήταν το «Μοναχικό αστέρι» του Τζον Σέιλς, το «Blade» του Στίβεν Νόρινγκτον, το «Payback» του Μπράιαν Χέγκελαντ, ο «Πλανήτης των πιθήκων» του Τιμ Μπάρτον κ.α. Με το «Songwriter» του Αλαν Ρούντολφ το 1984 όπου συμπρωταγωνιστεί με τον αγαπημένο του φίλο Γουίλι Νέλσον, κερδίζει την μοναδική του υποψηφιότητα στα Οσκαρ στην κατηγορία του καλύτερου τραγουδιού αλλά το χάνει από το «Purple rain» του Πρινς. Η τελευταία του κινηματογραφική εμφάνιση ήταν το 2018 στο βιογραφικό μουσικό δράμα για τον Blaze Foley που υπέγραψε ο Ίθαν Χοκ με τίτλο «Blaze». Με τον Χοκ ο Κριστόφερρσον είχε ξαναδουλέψει μαζί σε μια ταινία που σκηνοθέτησε ο διάσημος σταρ το 2001, το «Chelsea Walls».

Όσον αφορά το αποτύπωμα του στην ιστορία της κάντρι, νομίζω ότι η φράση του Μπομπ Ντίλαν που λάτρευε τη μουσική του Κριστόφερσον αλλά και τον ίδιο (μνημειώδης η συνεργασία τους στο «Pat Garrett and Billy the Kid») τα λέει όλα: «Μπορείς να χωρίσεις την ιστορία του Νάσβιλ σε δύο περιόδους: στο Νάσβιλ της προ του Κρις εποχή και στο Νάσβιλ της μετά του Κρις εποχή…»