Με κίνδυνο πλήρους απαξίωσης της ακαδημαϊκής και ερευνητικής τους εργασίας απειλούνται οι υπότροφοι υποψήφιοι διδάκτορες του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ), οι οποίοι τα τελευταία δύο χρόνια αντιμετωπίζουν την πλήρη υποτίμηση του φορέα.
Με ανοιχτή επιστολή τους προς τα υπουργεία Παιδείας και Ανάπτυξης, το ΙΚΥ και την αρμόδια Ειδική Υπηρεσία ΕΣΠΑ, 181 υπότροφοι διαμαρτύρονται πως ενώ η ολοκλήρωση των διδακτορικών τους διατριβών ήταν σχεδόν αδύνατη μέσα στην πρωτοφανή συνθήκη της πανδημίας και των πολύμηνων λοκντάουν, το ΙΚΥ όχι μόνο δεν ανταποκρίνεται στο αίτημά τους για μια εύλογη παράταση της προθεσμίας υποβολής των εργασιών, αλλά οι ίδιοι απειλούνται ταυτόχρονα με αναγκαστική επιστροφή του συνόλου των υποτροφιών τους αν δεν υποστηρίξουν τις διατριβές τους ώς τον Δεκέμβριο του 2022.
Οι υπότροφοι επισημαίνουν πως ήδη από τον Μάρτιο του 2020 ζητούν από το ΙΚΥ να αναγνωριστούν οι περιορισμοί της πανδημίας ως επαρκής λόγος για την παράταση της προθεσμίας υποβολής των διδακτορικών τους διατριβών, αίτημα στο οποίο το ΙΚΥ δεν ανταποκρίθηκε ποτέ ουσιαστικά.
Σύντομα επανήλθαν με νεότερη κοινή επιστολή ζητώντας επανεξέταση του αιτήματός τους, με το ΙΚΥ να απαντά πως οι υπότροφοι πρέπει να καταθέσουν ατομικά αιτήματα, κάτι που έγινε, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Οι επιστολές συνεχίστηκαν, με τις καθυστερημένες απαντήσεις του ΙΚΥ να είναι άλλες φορές προσχηματικές και άλλες κατευναστικές, όμως επί της ουσίας δεν υπήρξε ποτέ επίσημη ανακοίνωση από τον φορέα για το μέλλον και τα αιτήματα των ερευνητών.
Χρειάστηκαν περίπου 10 μήνες από την αρχική επιστολή των υποτρόφων για να εκδώσει το ΙΚΥ ανακοίνωση -τον Ιανουάριο του ’21- που έδινε παράταση ώς τον Δεκέμβριο του 2022, προθεσμία που αν δεν τηρηθεί, η αρμόδια υπηρεσία θα προβεί στην «αναζήτηση/ανάκτηση του συνολικού ποσού της καταβληθείσας υποτροφίας». Πρόκειται για συνολικά 27.060€ και 17.220€ για όσους έχουν λάβει 36μηνη και 24μηνη υποτροφία αντίστοιχα – δηλαδή 820€ κάθε μήνα, απειλή που οδηγεί τους υπότροφους σε συνθήκες ακραίας οικονομικής επισφάλειας.
Όλα αυτά συνέβησαν στην αβέβαιη και στρεσογόνο συνθήκη της πανδημίας. Όπως αφηγούνται οι ίδιοι στην κοινή επιστολή τους, τα εμπόδια περιλάμβαναν κλειστές βιβλιοθήκες, το κλείσιμο και τον περιορισμό της χρήσης εργαστηρίων και ερευνητικών μονάδων, ελλείψεις πρώτων υλών, αναβολή των επιτόπιων ερευνών (πολλές φορές και σε χώρες του εξωτερικού), ενώ οι ίδιοι ήταν κλεισμένοι σε «σπίτια-καραντίνα» προσπαθώντας να ολοκληρώσουν ερευνητικά και ακαδημαϊκά καθήκοντα – κάτι που επιβάρυνε όχι μόνο το ερευνητικό τους έργο αλλά πολλές φορές και την ψυχική και σωματική τους υγεία.
Στην επιστολή τους, οι υπότροφοι, που υποστηρίζονται από τους συλλόγους μελών ΔΕΠ των Τμημάτων Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου και του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, διεκδικούν μεταξύ άλλων:
- Παράταση καταβολής των διδακτορικών διατριβών για τουλάχιστον έναν χρόνο και με διάρκεια ίση με το διάστημα εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων.
- Κατάργηση της υποχρέωσης επιστροφής τροφείων από όλες τις συμβάσεις που εμπίπτουν στο σχετικό ΕΣΠΑ και όλες τις μελλοντικές προκηρύξεις και συμβάσεις διδακτορικών υποτροφιών.
- Οικονομική ενίσχυση που θα καλύπτει τις ανάγκες των υποτρόφων.
Αναλυτικά η επιστολή των υποτρόφων:
