Αριθμητικά λιγότεροι σε σχέση με δύο μήνες πριν αλλά με τις συνθήκες να παραμένουν οι ίδιες είναι η κατάσταση που επικρατεί στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης Μεταναστών στη Μόρια της Λέσβου, όπως προκύπτει από νεότερα δεδομένα.
Υπερπληθυσμός, συνθήκες ακατάλληλες για χειμώνα, ευάλωτες ομάδες εκτεθειμένες σε κινδύνους είναι μόνο μερικές από τις λέξεις που περιγράφουν την κατάσταση όχι μόνο στη Μόρια αλλά συνολικά στα πέντε hot spots στα νησιά του Αιγαίου.
Στα μέσα του περασμένου Σεπτεμβρίου το Documento είχε πραγματοποιήσει αναλυτικό ρεπορτάζ αναφορικά με τις άθλιες συνθήκες φιλοξενίας των προσφύγων στη Μόρια της Λέσβου. Είχε προηγηθεί κοινό δελτίο τύπου 12 οργανώσεων οι οποίες κατήγγειλαν τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης στο συγκεκριμένο hot spot. Υπερπληθυσμός, απελπισία, συνωστισμός, φόβος, βία και αδιέξοδο για τους περίπου 9.000 ανθρώπους οι οποίοι διέμεναν στο συγκεκριμένο hot spot το οποίο έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενήσει όχι παραπάνω από 3.100 άτομα. Δύο μήνες μετά ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών στο συγκεκριμένο hot spot έχει σαφώς μειωθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Υγείας ο αριθμός των όσων διαμένουν στο hot spot της Μόρια ανέρχονται σε 5.686, μέχρι και τις 6 Δεκεμβρίου 2018, ενώ η δυνατότητα φιλοξενίας του είναι τα 3.100 άτομα. Αντίστοιχα στο hot spot της Χίου ο αριθμός των όσων φιλοξενούνται ανέρχεται σε 1.279, ενώ η δυνατότητα φιλοξενίας σε 1.014 άτομα, στη Σάμο διαμένουν 3.982 άτομα ενώ οι δυνατότητες φιλοξενίας δεν ξεπερνούν τους 648, στη Λέρο διαμένουν 805 άτομα, με δυνατότητα φιλοξενίας τους 860, ενώ στην Κω διαμένουν 961 άτομα με δυνατότητα φιλοξενίας τα 816. Ωστόσο παρά το γεγονός ότι οι ο αριθμός των όσων διαμένουν στο hot spot της Μόρια έχει μειωθεί οι συνθήκες δεν φαίνεται να έχουν καλυτερεύσει.
12.500 άνθρωποι σε συνθήκες ανθυγιεινές
Τις γενικότερες συνθήκες διαμονής των προσφύγων και μεταναστών στα νησιά καταγγέλλουν όμως εκ νέου 20 οργανώσεις σε κοινή δήλωση που εξέδωσαν χθες 6 Δεκεμβρίου, στην οποία γίνεται λόγος για «εξαχρειωμένους και επικίνδυνους» καταυλισμούς. Συγκεκριμένα όπως αναφέρουν
«Παρά τις πρόσφατες προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να μεταφέρει τους αιτούντες/ούσες άσυλο από τα νησιά σε καταλληλότερους χώρους διαμονής στην ηπειρωτική χώρα, μέχρι τις 3 Δεκεμβρίου 2018, πάνω από 12,500 χιλιάδες άνθρωποι διαμένουν ακόμα σε σκηνές και κοντέινερ, ακατάλληλα για τον χειμώνα, σε πέντε χώρους διαμονής προσφύγων, γνωστά και ως hotspots, που επιδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Λέσβο, τη Σάμο, την Χίο, την Κω και την Λέρο – δηλαδή περίπου τριπλάσιος αριθμός πάνω από την χωρητικότητά τους. Επιπρόσθετα του σοβαρού υπερπληθυσμού, οι αιτούντες και οι αιτούσες άσυλο εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ανθυγιεινές συνθήκες και φυσική βία, συμπεριλαμβανομένης της έμφυλης βίας».
Στην ίδια δήλωση επισημαίνεται επίσης ότι «η έλλειψη βασικών μέτρων προστασίας, αφήνει τις γυναίκες και τα κορίτσια, καθώς και τις λεσβίες, τους ομοφυλόφιλους, τους αμφιφυλόφιλους και τα τρανς άτομα (ΛΟΑΤΚΙ), ιδιαίτερα ευάλωτα σε σεξουαλικές παρενοχλήσεις και επιθέσεις, και υπό τον φόβο να χρησιμοποιήσουν τις εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων της τουαλέτας και του μπάνιου. Η ιατρική περίθαλψη, η συμβουλευτική τραύματος και η ψυχοκοινωνική υποστήριξη – ή ψυχική υγεία – είναι ανεπαρκής, όπως και η παροχή νομικών συμβουλών και η νομική υποστήριξη στα διάφορα στάδια της διαδικασίας αίτησης ασύλου. Η ψυχική υγεία μεταξύ των αιτούντων/ουσών άσυλο έχει επιδεινωθεί λόγω των σκληρών συνθηκών διαμονής και της συναισθηματικής φόρτισης».
Να μεταφερθούν οι αιτούντες άσυλο
Οι 20 οργανώσεις απευθύνουν έκκληση από την ελληνική πολιτεία και την ΕΕ να διασφαλίσουν πως όλοι και όλες οι αιτούντες και οι αιτούσες άσυλο που βρίσκονται στα νησιά του Αιγαίου, θα μεταφερθούν σε κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους διαμονής στην ηπειρωτική χώρα ή θα μετεγκατασταθούν σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς πλησιάζει ο χειμώνας.
«Η Ελλάδα, με την υποστήριξη των θεσμών και των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να τερματίσει την απάνθρωπη περιοριστική πολιτική και να διευκολύνει την μεταφορά των αιτούντων/ουσών άσυλο από τα νησιά του Αιγαίου. Χρειάζεται ειδική μέριμνα στις ανάγκες των παιδιών, των γυναικών που έχουν επιβιώσει από βία, των εγκύων γυναικών και των νέων μητέρων, και των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, μεταξύ άλλων ομάδων.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα έπρεπε να είναι έτοιμες να επανεγκαταστήσουν άμεσα τους αιτούντες/ούσες άσυλο από την Ελλάδα και να διασφαλίσουν την πρόσβασή τους σε κατάλληλες συνθήκες ζωής, όσο εξετάζονται οι αιτήσεις τους για άσυλο. Η πρόσφατη συμφωνία της Πορτογαλίας να μεταφέρει 100 αιτούντες/ούσες άσυλο, και πιθανά έως 1000 μέσα στο 2019, είναι ένα θετικό βήμα που θα έπρεπε να ακολουθήσουν και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης» επισημαίνεται χαρακτηριστικά.