«Σημαντικό πρώτο βήμα» χαρακτηρίζει ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Ηλίας Κουσκουβέλης, τις εξαγγελίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ό,τι αφορά την Τουρκία, μετά τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, στην οποία οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξέφρασαν την αλληλεγγύη και την πλήρη στήριξή τους προς την Κύπρο, χαρακτήρισαν παράνομη την τουρκική δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και τάχθηκαν υπέρ της λήψης των κατάλληλων, στοχευμένων μέτρων.
«Είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα καθώς υπάρχουν πολλά μέσα σ’ αυτή την παράγραφο της απόφασης της Συνόδου Κορυφής. Τρεις φορές αναφέρεται το κείμενο σε παράνομες ενέργειες ή παράνομες δραστηριότητες γεώτρησης της Τουρκίας και αυτό, στο νομικό επίπεδο, έχει την αξία του καθώς οι παράνομες δραστηριότητες δεν δημιουργούν τετελεσμένο, αυτό που σε κάθε περίπτωση ήθελαν να αποφύγουν η Κυπριακή Δημοκρατία κι εμείς, από τη δική μας την πλευρά», τόνισε ο κ. Κουσκουβέλης, μιλώντας στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
«Η πρόσκληση προς την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, να απέχει από τέτοιες ενέργειες και να ληφθούν και να υιοθετηθούν, χωρίς καθυστέρηση, κατάλληλα στοχευμένα μέτρα, είναι μια καλή αρχή. Είναι το θεσμικό επίπεδο ισχύος των δύο κρατών και σιγά-σιγά, όταν θα υιοθετηθούν τα συγκεκριμένα μέτρα θεωρώ, ότι θα περάσουμε και στο οικονομικό και στο πολιτικό. Βεβαίως, η εκτίμησή μου είναι ότι δεν έχουν τελειώσει τα πράγματα και θα πρέπει οι εκπρόσωποί μας, Ελλαδίτες και Κύπριοι, να δραστηριοποιηθούν στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε τα μέτρα να είναι αυτά που πρέπει», επισήμανε ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Σχολή Κοινωνικών, Ανθρωπιστικών Επιστημών και Τεχνών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Κοσμήτορας της Σχολής ΚΑΕΤ του ΠΑΜΑΚ και κάτοχος της «Επώνυμης Έδρας ΓΕΕΘΑ στις Στρατηγικές Σπουδές “Θουκυδίδης”».
Υπογράμμισε, δε, ότι «μία διαπραγμάτευση δεν τελειώνει ποτέ μέχρι να βγει η απόφαση, συνεπώς η προσοχή μας τώρα πρέπει να στραφεί στο τι μέτρα -και μάλιστα στοχευμένα- θα ληφθούν».
«Το μήνυμα έχει σταλεί και θεωρώ ότι είναι ξεκάθαρο», σημείωσε ο κ. Κουσκουβέλης και πρόσθεσε: « Από την άλλη πλευρά, εναπόκειται σε εμάς, στους υπηρεσιακούς παράγοντες κατά κύριο λόγο -και βέβαια στους πολιτικούς παράγοντες που θα δώσουν τις εντολές- να δουλέψουν εντός της ΕΕ, ώστε να επιταχυνθούν. Θα έλεγα ότι εμάς, θα μας συνέφερε, να γίνει πριν από την 1η Ιουλίου διότι η διαπραγματευτική ισχύς, τη στιγμή που γίνεται όλη αυτή η διαδικασία για την επιλογή των προσώπων που θα είναι οι επικεφαλής των διαφόρων φορέων της ΕΕ πρέπει να ολοκληρωθεί τότε (1η Ιουλίου). Εκεί θεωρώ πως έχουμε το μέγιστο της δυνατότητας πίεσης και από πλευράς Κύπρου και από πλευράς Ελλάδας. Διότι υπάρχουν δύο αρχηγοί κρατών που συμμετέχουν στο Συμβούλιο, υπάρχουν και πολλοί ευρωβουλευτές, οι οποίοι στη συνέχεια θα είναι μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο. Πρέπει να δουλέψουν οι υπηρεσίες μας».
Νηφαλιότητα και αποφασιστικότητα
Ο κ. Κουσκουβέλης, μιλώντας λίγο νωρίτερα στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού – Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM» κι ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες, είχε τονίσει την ανάγκη να επικρατήσει το δίπτυχο «νηφαλιότητα – αποφασιστικότητα» στον χειρισμό της όλης υπόθεσης.
«Νηφαλιότητα σημαίνει ότι δεν παρασυρόμαστε στο “παιχνίδι” που θέλει να κάνει ο Ερντογάν. Δεν αναπαράγουμε την κάθε δήλωση, το “βήξιμο” του Ερντογάν, στην Ελλάδα ώστε ο κόσμος να αντιλαμβάνεται ότι συμβαίνουν φοβερά και τρομερά πράγματα και αύριο το πρωί ξεκινούν οι επιχειρήσεις. Γιατί έχει δημιουργηθεί ένα τέτοιο κλίμα. Η νηφαλιότητα είναι να βλέπουμε τι συμβαίνει, να αντιλαμβανόμαστε την πραγματική διάσταση και το “παιχνίδι” της Τουρκίας, τις στρατηγικές της στοχεύσεις. Αυτό που συμβαίνει στην Ανατολική Μεσόγειο είχε εξαγγελθεί από τον γαμπρό του Ερντογάν όταν ήταν υπουργός Ενέργειας. Ωστόσο δεν θα πρέπει να τρέξουμε εμείς πίσω από τις εξελίξεις. Εμείς πρέπει να πάμε μπροστά και να εργαστεί ο καθένας από το πόστο του».
Σε ό,τι αφορά την πτυχή της αποφασιστικότητας που πρέπει να επιδειχθεί, εξήγησε: «Αποφασιστικότητα είναι αυτό που βλέπουμε σιγά σιγά να γίνεται. Την Κυπριακή Δημοκρατία να εκδίδει τα εντάλματα σύλληψης μέσω της Ιντερπόλ προς όσους εργάζονται στα καράβια αυτά και την προσπάθεια από την πλευρά της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας να επιβληθούν κυρώσεις».
Ερωτηθείς κατά πόσο η Τουρκία θα είχε τη δυνατότητα να πιέσει ακόμα περισσότερο, σε περίπτωση που -επί παραδείγματι- χάσει ο κ. Ερντογάν τη «μάχη» της Κωνσταντινούπολης και θέλει να στρέψει αλλού τα φώτα της δημοσιότητας, ο καθηγητής εκτίμησε πως «δεν έχει αυτή τη δυνατότητα διότι αμέσως μετά πλησιάζει το ζήτημα των S400 και των σχέσεών του με τις Ηνωμένες Πολιτείες ή με τη Ρωσία».
«το θέμα του Ιντλίμπ είναι ανοιχτό, η οικονομία θα συνεχίσει την κατηφορική της πορεία και από την άλλη πλευρά οι ένοπλες δυνάμεις της Ελλάδας δεν είναι τα άτακτα σώματα που αντιμετώπισε ο τουρκικός στρατός, όταν εισέβαλε στη Συρία. Τα πράγματα είναι διαφορετικά. Θεωρώ, λοιπόν, ότι άλλα θα είναι τα ζητήματα του προέδρου της Τουρκίας και όχι τα θέματά του με την Ελλάδα. Στην Κύπρο ενδεχομένως θα συνεχίσει αλλά ο χαρακτηρισμός ως παρανόμων των συγκεκριμένων ενεργειών, θεωρώ, ότι δίνει ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα στο θεσμικό επίπεδο», τόνισε ο κ. Κουσκουβέλης.
Σημείωσε, δε, ότι στην ατζέντα των προτεραιοτήτων της Τουρκίας το πρώτο πρόβλημα είναι η σχέση της με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία «κι εκεί τα πράγματα είναι δύσκολα». Το δεύτερο είναι η Συρία, όπου «οι τουρκικές δυνάμεις και οι φίλιες προς αυτή τζιχαντιστικές δυνάμεις δέχονται επίθεση από τον Άσαντ και από τους συμμάχους του, τους Ρώσους». Το τρίτο είναι η οικονομία, με την υποβάθμιση 28 τουρκικών τραπεζών από τον οίκο Moody’s και την πτώση της τουρκικής λίρας και το τέταρτο οι εξελίξεις στη ΝΑ Μεσόγειο και, μάλιστα, «σε ένα διεθνές πλαίσιο που το Ιράν είναι το πιο φλέγον ζήτημα (κατάρριψη αμερικανικού drone)». Κατά συνέπεια, εξήγησε ο καθηγητής, «οι μηχανές της διπλωματίας των μεγάλων κρατών και των κρατών μελών ασχολούνται με πολλά άλλα σημαντικά ζητήματα και η ίδια η Τουρκία έχει άλλες προτεραιότητες».
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της Αμμοχώστου, ο κ. Κουσκουβέλης εκτίμησε πως «προσπαθούν να πιέσουν κατ’ αυτόν τον τρόπο» και «στον βαθμό που δεν βρίσκουν αντιδράσεις -θα βρουν γιατί έχει ενεργοποιηθεί η διπλωματική μηχανή της Κυπριακής Δημοκρατίας- θα συνεχίσουν σ’ αυτό το modus operandi».
«Είναι γνωστό το modus operandi της Τουρκίας. Έως εκεί που δεν βρίσκει αντίδραση προχωράει, εκεί που βρίσκει αντίδραση αναδιπλώνεται. Είναι μια κίνηση που δεν λειτουργεί θετικά, πολώνει τα πράγματα», υπογράμμισε ο καθηγητής.
