Καμπάνιες «δεύτερης ευκαιρίας» σε δανειολήπτες που δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν τα στεγαστικά τους ετοιμάζουν οι τράπεζες. Μεταξύ άλλων θα προσφέρουν ακόμη και άτοκες δόσεις στα στεγαστικά δάνεια, μέχρι και κούρεμα τμήματος των δανείων υπό προϋποθέσεις.
Το επόμενο διάστημα με καμπάνιες και διαφημιστική εκστρατεία οι τράπεζες θα προσπαθήσουν να πείσουν τους πελάτες τους που εμφανίζουν αδυναμία αποπληρωμής των δανείων τους να προχωρήσουν σε νέες συμφωνίες.
Και βεβαίως προς τούτο βοηθούν οι νέες αντικειμενικές αξίες, από τις οποίες προέκυψε υποχώρηση των τιμών σε μεσαίες και υποτίθεται ακριβές γειτονιές, για παράδειγμα στο κέντρο της Αθήνας και στα βόρεια προάστια, και αύξηση των τιμών στις φτηνότερες γειτονιές της δυτικής Αθήνας και του Πειραιά. Πάντως σε όλες τις γειτονιές οι δανειολήπτες αδυνατούν να αποπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, ειδικά αν πρόκειται για πρώτη κατοικία και κατά το παρελθόν έκαναν το… λάθος να πάρουν δάνειο για να αγοράσουν σπίτι.
Οπως εξηγούν τραπεζικές πηγές, ο δανειολήπτης που αγόρασε σπίτι στο Κερατσίνι, σε μια από τις περιοχές του λεκανοπεδίου που πλήττονται από την ανεργία και την κρίση, βρίσκεται στην ίδια μοίρα με εκείνον που αγόρασε σπίτι στο Χαλάνδρι διότι, είτε ανέβηκαν οι αντικειμενικές αξίες είτε όχι, η δόση του δανείου και για τον έναν και για τον άλλο εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό δυβάσταχτη, ειδικά αν και οι δύο έχουν δει δραματική μείωση του εισοδήματός τους σχεδόν κατά 30% στα οκτώ αυτά δύσκολα χρόνια των μνημονίων (όσο υποχώρησε το ΑΕΠ της χώρας όλα αυτά τα χρόνια).
Περίπτωση 1η
Η δεύτερη ευκαιρία που δίνουν οι τράπεζες είναι το σπάσιμο ενός στεγαστικού δανείου στα δύο και άτοκα. Χαρακτηριστικά, εάν η σημερινή οφειλή είναι 100.000 ευρώ και η αξία του ακινήτου 70.000, η τράπεζα «παγώνει» τις 30.000 και ο οφειλέτης βαρύνεται να αποπληρώνει τις 70.000. Εάν είναι συνεπής στην υποχρέωσή του και καταβάλλει κανονικά τις δόσεις, η τράπεζα τον επιβραβεύει κάθε χρόνο με διαγραφή μέρους της «παγωμένης» οφειλής των 30.000, βάσει ενός συγκεκριμένου ποσοστού που μπορεί να είναι από 4% έως και 10%. Στην ουσία πρόκειται για τους επιπλέον τόκους και τα… πανωτόκια της συνολικής οφειλής, όπως εξηγούν τραπεζίτες. Στη συνέχεια η αποπληρωμή της βασικής οφειλής μπορεί να ρυθμιστεί εκ νέου κι αυτό μπορεί να γίνει με επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου.
Περίπτωση 2η
Εκτός από την αξία του ακινήτου, που είναι ένα από τα κριτήρια βάσει του οποίου διαχωρίζεται η οφειλή, η τράπεζα μπορεί να διαχωρίζει την οφειλή με βάση την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη. Αν και στην περίπτωση αυτή το δεύτερο μέρος της οφειλής αναβιώνει έπειτα από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, δηλαδή τα τέσσερα πέντε χρόνια, ο δανειολήπτης ωφελείται σε αυτή την περίπτωση όχι μόνο από τη μειωμένη δόση που καταβάλλει κάθε μήνα αλλά και από τους τόκους που δεν πληρώνει για το μέρος του δανείου που «πάγωσε». Ετσι, για δάνειο 100.000 ευρώ που θα διαχωριστεί σε δύο μέρη των 40.000 και 60.000, το όφελος εάν οι 60.000 «παγώσουν» για τέσσερα χρόνια αποτιμάται στις 11.000 ευρώ στην εν λόγω περίοδο.
Περίπτωση 3η
Αλλο παράδειγμα: αν ένας ιδιώτης είχε πάρει δάνειο 300 χιλιάδων ευρώ για να αγοράσει σπίτι στο Χαλάνδρι και η οφειλή σήμερα έχει φτάσει στις 500 χιλιάδες ενώ η αντικειμενική αξία έχει μειωθεί κατά 10%, ο ιδιώτης θα πληρώσει για κάποια χρόνια, κατόπιν συνεννόησης με την τράπεζα, τις 270 χιλιάδες ευρώ και τα υπόλοιπα μέχρι τις 500 χιλιάδες ευρώ θα τα καταβάλει άτοκα. Απαραίτητη προϋπόθεση γι’ αυτό είναι ο δανειολήπτης να είναι συνεπής στην πληρωμή των μηνιαίων δόσεων το λιγότερο για ένα διάστημα ενός χρόνου, αν και από τις τράπεζες τονίζεται ότι αυτό είναι συνάρτηση του ύψους του δανείου που είχε ληφθεί κατά το παρελθόν.
Αγκάθι για τους επενδυτές
Οπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Documento, στο roadshow που πραγματοποίησε το χρηματιστήριο στη Νέα Υόρκη προ δεκαημέρου με τη συμμετοχή πάνω από 20 εταιρειών, μεταξύ των οποίων και οι συστημικές τράπεζες, οι ξένοι θεσμικοί που στάθηκαν στο αγκάθι των 21 δισ. ευρώ στεγαστικών δανείων, τα οποία αποτελούν βραδυφλεγή βόμβα για τους ισολογισμούς τους, έδειξαν να συμφωνούν με το συγκεκριμένο μέτρο. Οι δε τραπεζίτες εκτιμούν ότι με αυτήν τη λύση θα αποφευχθεί η οδυνηρή κατάληξη των πλειστηριασμών και πως είναι απόλυτα εφικτό μέχρι το τέλος του 2022 –που λήγει η προθεσμία των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων του 3,5%– τουλάχιστον το 40% των στεγαστικών δανείων να έχει δρομολογηθεί προς τακτοποίηση.
Με αυτό τον τρόπο, όπως εξηγούν τα ίδια τραπεζικά στελέχη, αποφεύγεται το ενδεχόμενο οι τράπεζες να προχωρήσουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, δεδομένου ότι υπάρχει μια δεξαμενή εσόδων, αυτή της τακτοποίησης των στεγαστικών, που μπορεί να δώσει στα πιστωτικά ιδρύματα φρέσκο χρήμα, τη στιγμή που το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αναμένεται να ανακάμψει από τις κυοφορούμενες φορολογικές παρεμβάσεις.
