Η εμβάθυνση της διμερούς συνεργασίας στους τομείς της οικονομίας, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού, αλλά και μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών, καθώς επίσης και περιφερειακά θέματα όπως τα Βαλκάνια, το Κυπριακό, οι σχέσεις της Ρωσίας με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, η κατάσταση στην Νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας Νίκου Κοτζιά και Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, που πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα.
Κατά την έναρξη της συνάντησης με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, ο κ. Κοτζιάς τόνισε πως φέτος είναι μια σημαντική χρονιά γιατί έχουμε τα 190 χρόνια των διπλωματικών σχέσεων και σημείωσε: «Μην ξεχνάμε ότι ο πρώτος πρωθυπουργός της χώρας μας, ο Καποδίστριας, ήταν υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, και η επίσκεψή μου είναι στα πλαίσια του Συμφώνου Φιλίας που έχουμε και που συμπληρώνει τα 25 χρόνια».
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο κ. Κοτζιάς ευχαρίστησε τη Ρωσία για τη στάση της στο Κυπριακό, με τον κ. Λαβρόφ να σημειώνει ότι η χώρα του τάσσεται υπέρ της καθολικής λύσης που θα συναντά τα συμφέροντα όλων των πλευρών.
Αναφορικά με τις σχέσεις Ρωσίας με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, ο κ. Κοτζιάς ανέφερε ότι «κάναμε σκέψεις και πρέπει να κάνουμε περισσότερες για το πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε τα υφιστάμενα προβλήματα, να ξεπεράσουμε στερεότυπα και προκαταλήψεις που υπάρχουν σε σειρά περιφερειακών και διεθνών οργανισμών».
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της Ουκρανίας, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών έκανε ιδιαίτερη μνεία στους Έλληνες της Μαριούπολης. «Ξέρετε ότι στην Ουκρανία και ιδιαίτερα στην περιοχή της Μαριούπολης υπάρχουν 160.000 ελληνικής καταγωγής πολίτες που έχουν αιώνες παρουσία εκεί, και άρα μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα» διαμήνυσε ο κ. Κοτζιάς.
Αναφερόμενος στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, τη Συρία και το Ιράκ, ο κ. Κοτζιάς κατέστησε σαφές ότι η Ελλάδα δεν είναι μέρος του προβλήματος, αλλά είναι μια χώρα που νιώθει τις επιπτώσεις των γεγονότων στην περιοχή, και υπογράμμισε την ανάγκη σταθεροποίησής της για ένα καλύτερο μέλλον. Στη διάρκεια της συνάντησης αναφέρθηκε μάλιστα στις σχετικές με την περιοχή πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η ελληνική διπλωματία.
Τέλος, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσων τουριστών που θα επισκεφτούν την Ελλάδα μετά από το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Ευχήθηκε ένα επιτυχημένο παγκόσμιο πρωτάθλημα και συμπλήρωσε πως «αφού η Ελλάδα δεν είναι στους τελικούς, εύχομαι να πάρετε εσείς το πρωτάθλημα».
Περαιτέρω, ανακοινώθηκε ότι ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών θα επισκεφτεί τον Σεπτέμβριο την Ελλάδα για την προετοιμασία της συνάντησης στη Μόσχα των πρωθυπουργών των δύο χωρών Αλέξη Τσίπρα και Βλάντιμιρ Πούτιν.
«Η Ρωσία πάντα τασσόταν υπέρ της εξεύρεσης συμφωνίας Ελλάδας-ΠΓΔΜ, χωρίς έξωθεν παρέμβαση»
Αναφερόμενος στην επίτευξη συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ, με αφορμή ερώτηση δημοσιογράφου που τέθηκε στον ΥΠΕΞ της Ελλάδας, Νίκο Κοτζιά, ο Ρώσος υπουργός είπε ότι η Ρωσία πάντα τασσόταν «υπέρ της εξεύρεσης συμφωνίας για το ζήτημα αυτό χωρίς έξωθεν παρέμβαση, χωρίς καθορισμό τεχνιτών χρονοδιαγραμμάτων και όρων» και συμπλήρωσε: «Είπαμε ότι θα στηρίξουμε εκείνη την λύση, η οποία θα ανταποκρίνεται στα συμφέροντα της Ελλάδας και της “Μακεδονίας” και η οποία θα βασίζεται σε ευρεία κοινωνική υποστήριξη. Ελπίζω ότι η ανακοινωθείσα χθες συμφωνία θα είναι μια τέτοια».
Ο κ. Κοτζιάς, από τη δική του πλευρά, επισήμανε ότι μπαίνει ένα τέλος σε μια διαμάχη που ταλανίζει τα Βαλκάνια εδώ και 70 χρόνια, δίνοντας επίσης ένα τέλος στον αλυτρωτισμό. Επισήμανε πως καθήκον της διπλωματίας είναι η επίλυση προβλημάτων, σημειώνοντας ότι η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης είναι ενεργητική, δημοκρατική και πολυδιάστατη. «Επιλύσαμε ένα ζήτημα που υπάρχει τυπικά εδώ και 25 χρόνια και τουλάχιστον 70 χρόνια πραγματικά: να σταματήσει η διαμάχη γύρω από το πρόβλημα του ονόματος για τη Βόρεια Μακεδονία. Είναι και λίγο κομμάτι της κουλτούρας της περιοχής να μαλώνουμε για ονόματα. Υπήρχαν ωστόσο και ζητήματα αλυτρωτισμού, τα οποία βέβαια με αυτή την συμφωνία έληξαν» προσέθεσε.
Προσέθεσε πως πριν πάει για διακοπές θα δοθεί λύση και στα ζητήματα που εκκρεμούν με την Αλβανία, ενώ επανήλθε στο Κυπριακό ζήτημα, σημειώνοντας: «Ελπίζω να ανοίξουμε εκ νέου -με το σωστό τρόπο- και το Κυπριακό και να το κλείσουμε και αυτό. Αυτό είναι ένα πιο δύσκολο πρόβλημα σε σχέση με τα δύο προηγούμενα, διότι σε εκείνα το μεγάλο κράτος ήμασταν εμείς και ήμασταν αποφασισμένοι να το λύσουμε».
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών παρατήρησε πως η περιοχή μας θα γίνει πιο φιλειρηνική και έστειλε το μήνυμα ότι τώρα που η Ελλάδα βγαίνει από την οικονομική κρίση, η σταθερότητα στα Βαλκάνια μπορεί να βοηθήσει στην ταυτόχρονη ανάπτυξη όλης της περιοχής. «Όπως γράφει και ο πολύ αγαπημένος ποιητής μας ο Καβάφης στο ποίημά του “Περιμένοντας τους Βαρβάρους”, όταν ακούστηκε στην αγορά ότι οι βάρβαροι δεν θα έρθουν, μερικοί ανησύχησαν για το τι θα κάνουν αν δεν έρθουν οι βάρβαροι. Εγώ είμαι ευχαριστημένος που λύνουμε προβλήματα, αλλά ξέρω ότι υπάρχουν κάποιοι που λένε, “τώρα τι θα κάνουμε χωρίς προβλήματα”. Αυτοί είναι οι “επαγγελματίες” των προβλημάτων» ανέφερε ο κ. Κοτζιάς.
Σεργκέι Λαβρόφ: «Πλούσιες και ουσιαστικές» οι συνομιλίες με τον Έλληνα ΥΠΕΞ
«Πλούσιες και ουσιαστικές» χαρακτήρισε ο Ρώσος ΥΠΕΞ τις συνομιλίες με τον Έλληνα ομόλογό του, συνομιλίες που διέπονται από την κοινή θέληση «διατήρησης της κοινής μας κληρονομιάς την οποία επιδιώκουμε να εμπλουτίσουμε», όπως είπε.
Ο Σεργκέι Λαβρόφ αναφέρθηκε στη δυναμική που παρουσιάζεται στην διμερή εμπορική οικονομική συνεργασία, η οποία το 2017 σημείωσε αύξηση της τάξης του 30% και ανήλθε στα 3,7 δισ. δολάρια.
Ανέφερε, επίσης, πως Μόσχα και Αθήνα συμφώνησαν να κρατάνε στενή επαφή στους διεθνείς Οργανισμούς, τον ΟΗΕ , ΟΑΣΕ , Οργανισμό Παρευξείνιας Συνεργασίας, Συμβούλιο Ευρώπης.
«Συζητήσαμε την κατάσταση στον στρατιωτικό τομέα και την πολιτική κατάσταση», είπε ο Ρώσος ΥΠΕΞ. Εστιάζοντας στις σχέσεις της Ρωσίας με την ΕΕ, ο κ. Λαβρόφ εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο διάλογος τους χρήζει εξυγίανσης και τόνισε πως «θα βρούμε τρόπους να τον πάμε σε πιο υψηλό επίπεδο».
Επίσης, εξέφρασε την ανησυχία της Μόσχας από τη αύξηση της στρατιωτικής παρουσίας του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ κοντά στα ρωσικά σύνορα. Η Ρωσία, τόνισε, θεωρεί απαράδεκτη τη δημιουργία διαχωριστικών γραμμών και ξεκαθάρισε ότι «κανένας δεν μπορεί να ενισχύει την ασφάλεια του σε βάρος της ασφαλείας του άλλου».
Όσον αφορά στην ενεργειακή συνεργασία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων με τη Ρωσία, ο κ. Λαβρόφ υπογράμμισε πως η υλοποίηση των σχεδίων εξαρτάται από τα κράτη που κάνουν τις συμφωνίες «και όταν το ενδιαφέρον για κοινή δράση συνεχίζει να υπάρχει εμείς σίγουρα θα απαντάμε θετικά. Όταν υπάρχει η πολιτική βούληση τις οικονομικές παραμέτρους θα τις βρούμε…». Ωστόσο, διευκρίνισε, δεν θα πρέπει να γίνονται τεχνητές παρεμβάσεις αναφορικά με το ένα ή το άλλο σχέδιο, όπως έγινε -και το γνωρίζετε- με το σχέδιο μεταφοράς φυσικού αερίου “Νότια Ροή”… Τώρα, θύμισε, έχει ενδιαφέρον για τα δυτικά Βαλκάνια ένα άλλο σχέδιο, ο αγωγός μεταφοράς φ.α. μέσω Τουρκίας- και η Μόσχα είναι διατεθειμένη ξανά να συνεργαστεί. Για να γίνει όμως το έργο αυτό «πρέπει να έχει το 100% των εγγυήσεων της ευρωπαϊκής επιτροπής ενέργειας , συνολικά της ΕΕ».
Τέλος , σε ερώτηση αναφορικά με τη συνάντηση Τραμπ-Κιμ, ο Ρώσος αξιωματούχος τόνισε πως η Μόσχα χαιρέτησε αυτό κάθε αυτό το γεγονός της συνάντησης . Ανέφερε πως «απ΄ ό,τι φαίνεται ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας εκτιμά ως επαρκείς τις διαβεβαιώσεις του Προέδρου Τραμπ για τις εγγυήσεις ασφαλείας που θέλει η χώρα του …». Ωστόσο ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας διευκρίνισε πως πάντα στις συζητήσεις για την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή «γινόταν λόγος για την αποπυρηνικοποίηση συνολικά της χερσονήσου της Κορέας…» και όχι όπως λαθεμένα αναφέρουν κάποιοι αναλυτές στη Δύση ότι επιτεύχθηκε συμφωνία αποπυρηνικοποίησης μόνο της Βόρειας Κορέας. «Αποπυρηνικοποίηση και εγγυήσεις ασφαλείας πρέπει να είναι μια διαδικασία ταυτόχρονη και αμοιβαία» προσέθεσε ο Σεργκέι Λαβρόφ.
Συναντήσεις Κοτζιά με τον Πατριάρχη Κύριλλο και εκπροσώπους “think tank”
Μετά τη συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, ο κ. Κοτζιάς είχε συναντήσεις με εκπροσώπους σημαντικών «think tank».
Όπως μετέδωσε με προηγούμενο τηλεγράφημα το ΑΠΕ-ΜΠΕ, στις 16:00 ο κ. Κοτζιάς θα αναγορευτεί επίτιμος διδάκτορας του Κρατικού Πανεπιστημίου Διεθνών Σχέσεων Μόσχας (MGIMO) και θα δώσει διάλεξη με θέμα την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας, ενώ στις 18:30 θα έχει συνάντηση με τον Πατριάρχη Μόσχας και Πασών Ρωσιών Κύριλλο.
Η επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών στη Ρωσία πραγματοποιείται σε συνέχεια του πρόσφατου κύκλου υψηλών επαφών που πραγματοποίησε σε ΗΠΑ και Βερολίνο, ενώ εντός του Ιουνίου αναμένεται να επισκεφθεί την Ελλάδα ο Γάλλος ομόλογός του.