Εγινε το πρώτο μεγάλο βήμα για την ευρεία κυκλοφορία κρέατος που παράγεται στο εργαστήριο
Τροφή του μέλλοντος ή κίνδυνος για την υγεία; Με τον πληθυσμό να αυξάνεται ταχύτατα και με τις καταναλωτικές ανάγκες συνεχώς να πληθαίνουν, δεκάδες εταιρείες σε όλο τον κόσμο επενδύουν στην τροφή του μέλλοντος, όπως οι ίδιες τη χαρακτηρίζουν, παρασκευάζοντας εργοστασιακό ή καλλιεργημένο κρέας το οποίο σχεδιάζουν να προωθήσουν σύντομα στην αγορά. Σκοπός τους είναι να μειώσουν τον αντίκτυπο της βιομηχανικής κτηνοτροφίας στις κλιματικές και φυσικές κρίσεις καθώς και να παρέχουν, όπως οι ίδιες ισχυρίζονται, ένα πιο «καθαρό» κρέας, απαλλαγμένο από ορμόνες και αντιβιοτικά. Ομως πόσο καθαρό και υγιεινό μπορεί να είναι το εργαστηριακό κρέας και πόσο έτοιμη η κοινωνία για να το δεχτεί;
Κοτόπουλο στο εργαστήριο
Η νεοσύστατη εταιρεία Eat Just με έδρα το Σαν Φρανσίσκο έκανε ήδη το βήμα και έγινε η πρώτη εταιρεία παγκοσμίως που έλαβε ρυθμιστική έγκριση από τις αρχές της Σιγκαπούρης για την κυκλοφορία τεχνητού κρέατος κοτόπουλου στην αγορά. Για την παραγωγή του δεν χρειάζεται να σφαγιαστεί κανένα κοτόπουλο. Αντίθετα, πρόκειται για κρέας που προέρχεται από κύτταρα ζώων που αναπτύσσονται σε βιοαντιδραστήρα 1.200 λίτρων και τα οποία στη συνέχεια συνδυάζονται με φυτικά συστατικά. Σύμφωνα με την εταιρεία, τα αρχικά κύτταρα που χρησιμοποιήθηκαν προέρχονταν από μια τράπεζα κυττάρων που λήφθηκαν από βιοψία ζωντανών ζώων και όχι σφαγιασμένων. Επιπλέον, τα θρεπτικά συστατικά που παρέχονται στα αναπτυσσόμενα κύτταρα προέρχονται μόνο από φυτά.
«Νομίζω ότι η έγκριση αποτελεί ορόσημο στη βιομηχανία τροφίμων τις τελευταίες δεκαετίες. Μια πόρτα έχει ανοίξει και εναπόκειται σε εμάς και άλλες εταιρείες να εκμεταλλευτούμε αυτή την ευκαιρία» επισημαίνει ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Eat Just Τζος Τέτρικ.
Η Eat Just έχει ήδη εμπειρία στην πώληση μη ζωικών προϊόντων, όπως το φυτικό αυγό και η φυτική μαγιονέζα, ωστόσο δεν είναι η μόνη που ασχολείται με τον συγκεκριμένο τομέα. Δεκάδες άλλες καινοτόμες εταιρείες, όπως η Supermeat στο Ισραήλ και η Memphis Meats στην Καλιφόρνια, στην οποία έχουν επενδύσει ο δισεκατομμυριούχος Μπιλ Γκέιτς και ο μεγαλοεπιχειρηματίας Ρίτσαρντ Μπράνσον, εργάζονται πάνω στο εργοστασιακό κρέας.
Προκλήσεις και ερωτήματα
Αν και οι εταιρείες παρέχουν διαβεβαιώσεις ως προς την ποιότητα του εργαστηριακού κρέατος, το εναλλακτικό αυτό είδος δημιουργεί αυτομάτως ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο μπορεί να χαρακτηριστεί «καθαρό» και δεν αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να υπάρχουν ενδείξεις ότι είναι επιβλαβές, ωστόσο η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) και άλλοι οργανισμοί συνεχίζουν να εξετάζουν τη νέα αυτή βιομηχανία προτού δοθεί το πράσινο φως για την ελεύθερη κατανάλωση των τροφών.
Η αντίδραση των καταναλωτών είναι επίσης ένα ζήτημα που απασχολεί τη βιομηχανία. «Σίγουρα είναι διαφορετικό κρέας, ελπίζουμε όμως ότι μπορούμε να κερδίσουμε μέσω της διαφανούς επικοινωνίας μας με τους καταναλωτές» επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της Eat Just. Η επίσης καινοτόμα εταιρεία Memphis Meats ισχυρίζεται ότι το κρέας της, αν και δεν έχει τόσο έντονη γεύση όσο το συμβατικό, έχει την «ίδια υπέροχη γεύση».
Υψηλό κόστος
Το ζήτημα του κόστους επίσης προβληματίζει έντονα τις εταιρείες. Η Eat Just έκανε σαφές πως το κρέας της δεν θα πωλείται στην ίδια τιμή που πωλούνται τα συμβατικά κρέατα. Δεδομένου ότι το κόστος παραγωγής είναι υψηλό, η πώλησή του θα κοστολογηθεί σαν κοτόπουλο υψηλής ποιότητας. Αν και οι δαπάνες έχουν μειωθεί σημαντικά και από 18.000 δολάρια που ήταν το κόστος για την παραγωγή ενός κιλού καλλιεργημένου βόειου κρέατος το 2016, σήμερα έχει πέσει στα 9.000 δολάρια, το κόστος συνεχίζει να είναι πολύ υψηλό.
Καθώς όμως η εταιρεία θα επεκτείνεται, στόχος της είναι να μειώνει παράλληλα και την τιμή των προϊόντων της προκειμένου να προσελκύσει όσο το δυνατόν περισσότερους καταναλωτές. «Αν θέλουμε να εξυπηρετήσουμε ολόκληρη τη Σιγκαπούρη, πρέπει να κινηθούμε σε βιοαντιδραστήρες 10.000 ή 50.000 λίτρων συν» επισημαίνει ο Τζος Τέτρικ.
Η βελτίωση του κλίματος
Η ανάπτυξη της βιομηχανίας αναμένεται να είναι τόσο μεγάλη στο μέλλον που, σύμφωνα με έκθεση της παγκόσμιας συμβουλευτικής εταιρείας AT Kearney, μέχρι το 2040 το 60% του κρέατος που καταναλώνεται σήμερα είτε θα καλλιεργείται σε εργαστήρια είτε θα αντικατασταθεί από φυτικά προϊόντα που θα μοιάζουν με κρέας.
Επί του παρόντος επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει πως οι άνθρωποι σε πλούσιες χώρες καταναλώνουν περισσότερο κρέας απ’ όσο θεωρείται υγιές και αντέχει ο πλανήτης. Περίπου 130 εκατ. κοτόπουλα και 4 εκατ. χοίροι σφάζονται κάθε μέρα, προκαλώντας τεράστια κλιματική κρίση. Σύμφωνα με τις έρευνες η ελάττωση κατανάλωσης κρέατος αποτελεί ζήτημα ζωτικής σημασίας για την προστασία του περιβάλλοντος και η ανάπτυξη εργαστηριακού κρέατος πιθανότατα να αποτελεί την καλύτερη δυνατή λύση. Η Just Eat στην ιστοσελίδα της «δεσμεύεται να οικοδομήσει ένα καλύτερο σύστημα διατροφής», ωστόσο ορισμένοι ακτιβιστές συνεχίζουν να ανησυχούν πως, αν και το εργοστασιακό κρέας μπορεί να λύσει πολλά ηθικά και οικολογικά προβλήματα, υπάρχουν ακόμη σοβαρά ζητήματα που πρέπει να διευθετηθούν προτού φτάσει στο πιάτο μας.
