Κώστας Τασούλας: Αβερωφικός πρόεδρος για το μαντρί του Μητσοτάκη

Την περασμένη Τετάρτη (15/1) o Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε επίσημα την απόφασή του για το πρόσωπο που θα διαδεχτεί την Κατερίνα Σακελλαροπούλου στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Επέλεξε για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα τον αβερωφικό Κώστα Τασούλα με σκοπό να διαχειριστεί τις εσωκομματικές αντιθέσεις και την ακροδεξιά πτέρυγα της ΝΔ. Αλλη μια φορά ο πρωθυπουργός έδειξε ότι η μοναδική του προτεραιότητά σε όλη την πολιτική πορεία του είναι η πολιτική του διάσωση, καθώς ακόμη και έναν τόσο σημαντικό θεσμό όπως η Προεδρία της Δημοκρατίας τον εργαλειοποίησε για αμιγώς μικροκομματικούς σκοπούς, σπάζοντας έτσι μια παράδοση 30 ετών, κατά την οποία το εκάστοτε κυβερνών κόμμα επέλεγε μια προσωπικότητα ευρύτερης απήχησης ακόμη και από την αντίπαλη πολιτική παράταξη. Ο Κυρ. Μητσοτάκης όπως φάνηκε δεν αναστοχαζόταν στα βουνά της Κρήτης, της Ηπείρου ή στο πρωτοχρονιάτικο Μιλάνο για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Αντιθέτως, κορόιδευε όλο το πολιτικό σύστημα και τους πολίτες, θέλοντας να «κάψει» μέσω διαρροών πρόσωπα όπως η Κ. Σακελλαροπούλου, ο Ευάγγελος Βενιζέλος κ.ά.

Οι κυβιστήσεις του πρωθυπουργού με επίκεντρο τη στενά κομματική επιλογή για το ύπατο αξίωμα αποτυπώνονται με σαφήνεια στα δικά του λεγόμενα μετά το πέρας της τελευταίας συνταγματικής αναθεώρησης. Συγκεκριμένα, τον Νοέμβριο του 2019 είχε ισχυριστεί μετά την απάλειψη της προκήρυξης πρόωρων εκλογών λόγω της αδυναμίας εκλογής ΠτΔ ότι το πνεύμα του συντάγματος παραμένει και πρέπει να εργαζόμαστε για τις μεγαλύτερες δυνατές συναινέσεις στην επιλογή του προέδρου.

Ο κυνικός τρόπος με τον οποίο ο Κυρ. Μητσοτάκης αντιλαμβάνεται την πολιτική και τους θεσμούς φάνηκε καθαρά και από το «άδειασμα» προς την πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ενώ τόσο καιρό μιλούσε για την ανάγκη σεβασμού προς τον θεσμό της Προεδρίας της Δημοκρατίας, δεν έκανε τίποτε εδώ και πολλούς μήνες για να κλείσει αυτήν τη συζήτηση, η οποία πάντως άνοιξε από στελέχη του κυβερνώντος κόμματος. Στελέχη της ΝΔ έβγαιναν συστηματικά και αποδομούσαν την Κ. Σακελλαροπούλου, με το Μαξίμου να εργαλειοποιεί τα πρόσωπα που ακούγονταν στη δημόσια σφαίρα για να μετρήσει δημοσκοπικά οφέλη και κόστη. Μάλιστα, όπως αποκάλυψε το Documento, την περασμένη Τρίτη (14/1) στην επικοινωνία του πρωθυπουργού με τη νυν πρόεδρο επικρατούσε ένα κλίμα έντονης αμηχανίας και σύγχυσης, διότι στην Ηρώδου Αττικού υπήρχε μεγάλη ενόχληση για την τυχοδιωκτική τακτική του Κυρ. Μητσοτάκη που υποβάθμιζε τον θεσμό της προέδρου και την ίδια την Κ. Σακελλαροπούλου. Καθόλου τυχαία δεν είναι και η ακύρωση της προγραμματισμένης συνάντησης του πρωθυπουργού με την πρόεδρο της Δημοκρατίας μία ώρα προτού πραγματοποιηθεί την περασμένη Τετάρτη. Στο Μαξίμου φοβήθηκαν ένα κλίμα μεγάλης αμηχανίας και σύγχυσης, το οποίο θα έπληττε την επικοινωνιακή εικόνα του Κυρ. Μητσοτάκη. Αλλωστε το αγαπημένο μότο του πρωθυπουργού που είχε αναφέρει μάλιστα στη ΔΕΘ του 2017 είναι: «Η επικοινωνία είναι η ουσία». Σε αυτό πλαίσιο και για να σταματήσει ο θόρυβος που του προκαλεί φθορά ο Κυρ. Μητσοτάκης θα συναντηθεί αύριο, Δευτέρα 20/1, με την Κ. Σακελλαροπούλου. Στην ίδια λογική προβλήθηκε και το γεύμα μεταξύ του Κ. Τασούλα και της νυν προέδρου (16/1) στο Παγκράτι, ώστε να περάσει ένα μήνυμα ότι η πρόταση του πρωθυπουργού έγινε σε συναινετικό πλαίσιο και για να παρασχεθεί νομιμοποίηση στην επιλογή Τασούλα.

Η συναίνεση έμεινε στα λόγια

Σε πολιτικό επίπεδο η απόφαση του πρωθυπουργού να επιλέξει για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα τον Κ. Τασούλα δείχνει την πλήρη υποταγή του Κυρ. Μητσοτάκη στους εσωκομματικούς συσχετισμούς και το άνοιγμα προς τη δεξιά πτέρυγα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι και για την αντικατάσταση του Κ. Τασούλα στην προεδρία της Βουλής προτάθηκε ο Νικήτας Κακλαμάνης, που τοποθετείται στη λαϊκή Δεξιά, ενώ πρόσφατα ο υπερδεξιός Απόστολος Τζιτζικώστας προτάθηκε για τη θέση του Ελληνα επιτρόπου στην ΕΕ.

Το Μαξίμου θέλει να μαζέψει την εσωτερική γκρίνια, ώστε ο κομματικός μηχανισμός να πάρει θέση για τις επόμενες εθνικές εκλογές, στις οποίες ο Κυρ. Μητσοτάκης επιδιώκει την –ακατόρθωτη από πολιτικό έως τώρα– τρίτη πρωθυπουργική θητεία του. Πλέον, η μάσκα του «κεντρώου» και μετριοπαθούς πολιτικού που φιλοτεχνούσε τόσο καιρό ο πρωθυπουργός καταρρέει, καθώς θα στηρίξουν τον Κ. Τασούλα στις ψηφοφορίες βουλευτές, πέραν από αυτούς της ΝΔ, και των Σπαρτιατών και λίγοι (δεξιοί) ανεξάρτητοι. Με λίγα λόγια η συναίνεση που τόσο καιρό διαφήμιζε το Μαξίμου στο επίπεδο της πραγματικότητας και των κοινοβουλευτικών συσχετισμών επιτυγχάνεται με τους ακροδεξιούς Σπαρτιάτες, όσο και εάν τα κυβερνητικά στελέχη σημειώνουν ότι «δεν είναι ευπρόσδεκτες αυτές οι ψήφοι». Μάλιστα, σε ερώτηση του Documento για το πώς η κυβέρνηση μιλάει για «συναινετικό πρόσωπο» ενώ η επιλογή της έχει κομματικά χαρακτηριστικά, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης απάντησε: «Σας παραπέμπω αρχικά στην Ιστορία, τη μεταπολιτευτική Ιστορία. Νομίζω ήταν ενωτικό πρόσωπο ο εθνάρχης Κωνσταντίνος Καραμανλής. Ο άνθρωπος ο οποίος ήρθε στη χώρα, σε μια ταραγμένη χώρα το 1974, δυστυχώς, τότε δεν ψηφίστηκε από μια ευρύτερη πλειοψηφία».

Ναρκοθέτηση Σαμαρά και Καραμανλή

Με την επιλογή Τασούλα ο Κυρ. Μητσοτάκης είχε στόχο να φέρει σε δύσκολη θέση τους πρώην πρωθυπουργούς και πρώην προέδρους της ΝΔ Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά, οι οποίοι στην πρώτη τους κοινή εκδήλωση στο Πολεμικό Μουσείο (1/7) μετά τις ευρωεκλογές έβαλαν τις βάσεις για την επιλογή στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα προσώπου από την «ευρύτερη κεντροδεξιά». Ο Κυρ. Μητσοτάκης το πήγε ένα βήμα παραπέρα, καθώς δεν επέλεξε καν προσωπικότητα από την «ευρύτερη κεντροδεξιά», αλλά στέλεχος που ανήκει στη δεξιά πτέρυγα του κόμματος. Με αυτόν τον τρόπο ο Αντ. Σαμαράς, που διαγράφηκε από τη ΝΔ με πρωτοβουλία του Κυρ. Μητσοτάκη, αναγκάστηκε να δηλώσει ότι θα στηρίξει την επιλογή Τασούλα, τονίζοντας όμως ότι «οι διαφωνίες του ισχύουν στο ακέραιο». Από την πλευρά του Κ. Καραμανλή δεν έχει γίνει κάποιο σχόλιο μέχρι αργά το βράδυ της Παρασκευής.

Από την αποθέωση Σημίτη στη δεξιά στροφή

Ο πρωθυπουργός λίγες μέρες μετά τον επικήδειο λόγο στην κηδεία του Κώστα Σημίτη (9/1), με τον οποίο εκθείασε τον «κεντρώο εκσυγχρονισμό», έκανε ριζική στροφή προς την (ακρο)Δεξιά, με σκοπό να σταματήσει τις διαρροές στα εκ δεξιών κόμματα. Στο Μαξίμου θεωρούν ότι η επιρροή της κυβέρνησης προς τα «κεντρώα ακροατήρια» έχει πιάσει ταβάνι, ενώ προς τα δεξιά ακροατήρια εκτιμάται ότι υπάρχουν περιθώρια συσπείρωσης με ορίζοντα τις επόμενες εθνικές εκλογές. Ουσιαστικά, ο Κυρ. Μητσοτάκης διαμορφώνει τις προϋποθέσεις για να είναι έτοιμος ο «γαλάζιος» μηχανισμός για την επόμενη εθνική κάλπη, εκμεταλλευόμενος τον κατακερματισμό των κομμάτων στον προοδευτικό χώρο. Επίσης, με την επιλογή Τασούλα στο Μαξίμου θεωρούν ότι φρενάρουν τη ρευστοποίηση στην οποία έχει βυθιστεί η «γαλάζια» παράταξη μετά τις ευρωεκλογές και τη διαγραφή του Αντ. Σαμαρά. Τους τελευταίους μήνες άλλωστε λόγω των έντονων εσωκομματικών συγκρούσεων παρατηρείται μεγάλη αδράνεια σε όλο τον «γαλάζιο» μηχανισμό, καθώς ένα κομμάτι της βάσης είναι απογοητευμένο από τις κινήσεις της ηγεσίας.

Ο διεθνής παράγοντας και η ακροδεξιά

Ταυτόχρονα, η επιλογή του Κυρ. Μητσοτάκη να στραφεί για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα σε ένα πρόσωπο με σκληρά δεξιές, αβερωφικές αναφορές δεν είναι αποκομμένη από τη διεθνή συγκυρία και τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις μετά την επάνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Οι ωμές παρεμβάσεις του υπερυπουργού δισεκατομμυριούχου Ιλον Μασκ υπέρ ακροδεξιών κομμάτων στις πολιτικές εξελίξεις των ευρωπαϊκών χωρών έχουν θορυβήσει το Μαξίμου, με αποτέλεσμα να φοβούνται ότι, εάν δεν γίνει άμεσα άνοιγμα προς τα δεξιά ακροατήρια, η πολιτική φθορά της κυβέρνησης θα είναι τεράστια μακροπρόθεσμα.

Στο Μαξίμου έχουν τεράστιο ζήτημα σε ό,τι αφορά την οργανική επαφή με το σύστημα του Τραμπ, όπως έχει αποκαλύψει το Documento, και ειδικά το τελευταίο διάστημα υπάρχει ένα κλίμα αναμονής και ανησυχίας όχι μόνο για τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις αλλά και για το τραμπικό ρεύμα που επηρεάζει τις ευρωπαϊκές χώρες.

Επόμενος σταθμός ο ανασχηματισμός

Μετά τις ψηφοφορίες για την εκλογή ΠτΔ στο Μαξίμου έχουν στόχο να προχωρήσουν σε ανασχηματισμό, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές που θέλει ο πρωθυπουργός με ορίζοντα την επόμενη εθνική κάλπη. Ο Κυρ. Μητσοτάκης θα δώσει δεξιό στίγμα και σε αυτές, που αναμένονται το επόμενο διάστημα, κρατώντας μάλιστα για επικοινωνιακούς λόγους και την ισορροπία με συγκεκριμένα εκσυγχρονιστικά στελέχη. Αλλωστε εδώ και πολλούς μήνες δεκάδες «γαλάζιοι» βουλευτές έχουν εκφράσει τη δυσαρέσκειά τους για ορισμένους υπουργούς, οι οποίοι –όπως υποστηρίζουν– όχι μόνο δεν παράγουν κοινωνικό αποτέλεσμα, αλλά ακολουθούν και πρακτικές αλαζονείας.

Το κόμμα πάνω από τους θεσμούς, ο Μητσοτάκης πάνω από το κόμμα

Από τις αρχές του 2016, που ο Κυρ. Μητσοτάκης εκλέχθηκε πρόεδρος της ΝΔ, προσπαθούσε να συγκροτήσει μια εικόνα ενός σύγχρονου και «κεντρώου» πολιτικού, που δεν είναι αγκυλωμένος σε δόγματα και σέβεται τους θεσμούς. Η πορεία του από τότε που ανέλαβε την πρωθυπουργία δείχνει ότι έχει ένα δόγμα πάνω στο οποίο χαράζει κάθε τακτική ή στρατηγική επιλογή για την πολιτική του επιβίωση. Χαρακτηριστικά, από την πρώτη εβδομάδα που ανέλαβε το τιμόνι της χώρας τον Ιούλιο του 2019 πήρε υπό τη δική του πολιτική εποπτεία τον έλεγχο της ΕΥΠ, ενώ, όταν αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο των υποκλοπών, καθαίρεσε διά της παραίτησης τον ανιψιό του Γρηγόρη Δημητριάδη από τη θέση του γενικού γραμματέα του πρωθυπουργού. Παράλληλα, τον Μάρτιο του 2024 «παραίτησε» τον τότε υπουργό Επικρατείας Σταύρο Παπασταύρου και τον τότε υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ Γιάννη Μπρατάκο από το Μαξίμου διότι, ενόσω κατηγορούσε πολιτικούς αντιπάλους ως «φερέφωνα οικονομικών συμφερόντων», αυτοί, οι πιο στενοί συνεργάτες του, συνάντησαν τον ιδιοκτήτη της εφημερίδας που αποκάλυψε την παραποίηση συνομιλιών στην υπόθεση των Τεμπών. Το τελευταίο παράδειγμα αποτελεί η διαχείριση που επιφύλαξε στην Κ. Σακελλαροπούλου. Για τον Κυρ. Μητσοτάκη οι θεσμοί χρησιμοποιούνται ως εργαλεία για τη δική του πολιτική επιβίωση, γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πολλές πληγές στο κράτος δικαίου στην Ελλάδα. Από τις υποκλοπές μέχρι τη συγκάλυψη στο έγκλημα των Τεμπών, το Μαξίμου επιδεικνύει έναν αδιανόητο κυνισμό. Για τον πρωθυπουργό η ΝΔ είναι πάνω από τον θεσμό του προέδρου της Δημοκρατίας, γι’ αυτό και επέλεξε για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα κομματικό στέλεχος για τις προσωπικές του πολιτικές σκοπιμότητες. Ομως πάνω και από το κόμμα ο πρωθυπουργός έχει τη δική του πολιτική επιβίωση. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη σε «γαλάζια» πηγαδάκια μιλούν για την «καμένη γη» που θα αφήσει ο Κυρ. Μητσοτάκης πίσω του όταν θα αποχωρήσει από την ηγεσία της ΝΔ.