Συναγερμό έχει σημάνει στους ειδικούς το βαρύ επιδημιολογικό αποτύπωμα του κορονοϊού, οι οποίοι δεν κρύβουν την ανησυχία τους, ενώ ήδη τις τελευταίες ημέρες έχει μπει στο «κάδρο», στον δημόσιο λόγο, το ενδεχόμενο επιβολής νέων περιοριστικών μέτρων προκειμένου να αναχαιτιστεί η διασπορά στην κοινότητα. Όλα αυτά τη στιγμή που τα κυβερνητικά χείλη ξορκίζουν ένα ενδεχόμενο lockdown -κάτι που θα ήταν καταστροφικό για την οικονομία και την κοινωνία-, οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, οι εισαγωγές έχουν αυξηθεί δραματικά, η πίεση στα νοσοκομεία είναι ασφυκτική ενώ καθημερινά χάνουν τη ζωή τους δεκάδες άνθρωποι νικημένοι από τον ιό.
Χαρακτηριστικά, μόνο την Πέμπτη 6.565 νέα κρούσματα, 78 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι έφτασε τους 621.
Παρά το γεγονός πως εδώ και καιρό ακούγονται φωνές υπέρ των μονοκλωνικών αντισωμάτων, με πιο ηχηρό το αίτημα του Παύλου Πολάκη εδώ και καιρό, μόλις την Πέμπτη η υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα, ανακοίνωσε το άνοιγμα της πλατφόρμας, για τη θεραπεία με μονοκλωνικά αντισώματα.
Συγκεκριμένα η κα. Γκάγκα ανέφερε ότι ξεκινάει η διάθεση της θεραπείας με μονοκλωνικά αντισώματα σε 10 νοσοκομεία της χώρας, τα οποία έχουν και τη μεγαλύτερη εμπειρία.
Παράλληλα πρόσθεσε ότι «θα υπάρχει πενταμελής ομάδα γιατρών που θα ελέγχει όλα τα αιτήματα της πλατφόρμας με βάση την προτεραιοποίηση που έχει δοθεί».
Επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι έχουν εντοπίσει στην Αφρική μια νέα παραλλαγή του κορονοϊού, τη B.1.1.529, η οποία προκαλεί ανησυχία επειδή φέρει υπερβολικά μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων. Έως τώρα έχουν επιβεβαιωθεί δέκα κρούσματα, τρία στη Μποτσουάνα, όπου αρχικά βρέθηκε το νέο στέλεχος του ιού, έξι στη Νότια Αφρική και ένα στο Χονγκ Κονγκ (σε ταξιδιώτη που επέστρεφε από τη Ν. Αφρική).
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον ιολόγο δρα Τομ Πίκοκ του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου, οι οποίοι έκαναν τη σχετική ανακοίνωση, σύμφωνα με τις βρετανικές “Guardian” και “Independent”, ανησυχούν μήπως η νέα παραλλαγή επεκταθεί και πυροδοτήσει νέα κύματα της πανδημίας, που μάλιστα θα διαφεύγουν από τις άμυνες του οργανισμού.
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου (LSE), ΗλίαςΜόσιαλος, με ανάρτησή του στο Facebook τόνισε ότι χρειάζεται συνεχής επιδημιολογική επιτήρηση και απαγόρευση των πτήσεων από ορισμένες χώρες της Αφρικής, μέχρι να έχουμε καλύτερη εικόνα της εξελισσόμενης κατάστασης.
Γράφει χαρακτηριστικά:
«Υπάρχει ανησυχία διεθνώς για τη νέα παραλλαγή του κορωνοϊού, που την αποκαλούν παραλλαγή Μποτσουάνα μέχρι να μετονομαστεί και να της αποδοθεί ελληνικό γράμμα. Είναι λάθος βέβαια να την αποκαλούμε παραλλαγή Μποτσουάνα, γιατί ναι μεν η ύπαρξή της ταυτοποιήθηκε στην Μποτσουάνα, αλλά η παραλλαγή μπορεί να ξεκίνησε σε άλλη αφρικανική χώρα.
Είχα επισημάνει ήδη από τις αρχές της πανδημίας, ότι αν δεν έχουμε μαζικό εμβολιασμό της μεγάλης πλειοψηφίας των κατοίκων του πλανήτη, η πιθανότητα εμφάνισης νέων παραλλαγών ιδιαίτερα σε περιοχές με χαμηλά ποσοστά εμβολιασθέντων θα είναι μεγάλη. Δυστυχώς, στην Αφρική μόνο το 6.5% του πληθυσμού είναι πλήρως εμβολιασμένο.
Τι ξέρουμε μέχρι στιγμής για αυτή την παραλλαγή;
Είχαμε αρχικά 4 περιπτώσεις στην Μποτσουάνα σε εμβολιασμένους. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περισσότερες περιπτώσεις και σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους.
Δεν ισχύει επίσης αυτό που έγραψαν διαφορά διεθνή μέσα ενημέρωσης ότι οι 4 περιπτώσεις αφορούσαν ασθενείς με HΙV. Το διέψευσε αυτό με ανακοίνωση της η Εθνική Επιτροπή για την αντιμετώπιση της νόσου Κόβιντ-19 της Μποτσουάνα. Υπάρχουν επίσης αρκετές περιπτώσεις στη Νότια Αφρική και μια στο Χονγκ Κονγκ που αφορά σε ταξιδιώτη από τη Νότια Αφρική
Γιατί όμως ανησυχούν οι υγειονομικές αρχές στην Αφρική και σε άλλες χώρες;
Στη νέα παραλλαγή συνυπάρχουν 32 μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη ακίδα του ιού. Επειδή επίσης ανιχνεύθηκε και σε εμβολιασμένους υπάρχει ανησυχία ότι ίσως τα εμβόλια να μην είναι αποτελεσματικά απέναντι σε αυτή την παραλλαγή. Λοιμώξεις όμως συμβαίνουν σε εμβολιασμένους και με την παραλλαγή Δέλτα. Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Το σημαντικό είναι εάν η νέα παραλλαγή θα οδηγεί σε σημαντικό αριθμό σοβαρών λοιμώξεων.
Ξέρουμε ότι τα εμβόλια είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της Δέλτα και αποτρέπουν την σοβαρή λοίμωξη στην συντριπτική πλειοψηφία των εμβολιασθέντων. Πάρα ταύτα ένα μικρό ποσοστό εμβολιασθέντων, γύρω στο 10-20% θα νοσήσει ήπια.
Γιατί ανησυχούν επομένως οι υγειονομικές αρχές για τη νέα παραλλαγή;
Γιατί φοβούνται ότι ο συνδυασμός των 32 μεταλλάξεων ίσως καταστήσει τη νέα παραλλαγή και πιο επικίνδυνη (αύξηση των περιστατικών με βαριά λοίμωξη και αύξηση της θνητότητας) και πιο μεταδοτική.
Τι ξέρουμε μέχρι στιγμής;
Γνωρίζουμε ήδη αρκετές από τις 32 μεταλλάξεις γιατί τις βρήκαμε σε προηγούμενες παραλλαγές.
Άρα, γιατί ανησυχούμε τότε;
Γιατί υπάρχουν και νέες μεταλλάξεις που συνυπάρχουν με τις ήδη γνωστές.
Θα μάθουμε από εργαστηριακά πειράματα αν είναι επικίνδυνη η νέα παραλλαγή;
Ίσως αλλά δεν θα είμαστε απολύτως σίγουροι
Γιατί το λέω αυτό;
Γιατί και τους προηγούμενους μήνες ακούσαμε για άλλες παραλλαγές όπως αυτές
της Καλιφόρνια,
του Περού (Λάμδα)
της Νέας Υόρκης,
της Νιγηρίας,
της Βραζιλίας,
της Νότιας Αφρικής,
ακόμα και τη Δέλτα plus, και όπως βλέπετε δεν τις αναφέρω όλες.
Η εμφάνισή τους είχε ανησυχήσει τις υγειονομικές αρχές αρκετά, αλλά ευτυχώς τελικά δεν είχαν καμία σοβαρή υγειονομική επίπτωση.
Για ορισμένες από αυτές τα εργαστηριακά ευρήματα έδειχναν ότι είτε θα είναι πιο επικίνδυνες ή ότι θα είχαν πολύ μεγάλη μεταδοτικότητα.
Τι έγινε όμως τελικά;
Επικράτησε η Δέλτα γιατί μεταδίδεται πολύ πιο εύκολα από τις άλλες παραλλαγές και όχι απλά προσπέρασε, αλλά κυριολεκτικά ‘κατάπιε’ -για να το πω απλά- τους ανταγωνιστές της.
Όμως καταγράφεται αύξηση κρουσμάτων στη Νότια Αφρική. Εκεί τι γίνεται με την Δέλτα, θα αναρωτηθεί κάποιος;
Ισχύει πως υπάρχει αύξηση. Αλλά μιλάμε για αύξηση σε μια χώρα που είχε μειώσει σημαντικά τη διασπορά της πανδημίας. Όποτε η νέα παραλλαγή ίσως να βρήκε έδαφος να επεκταθεί γιατί δεν κυκλοφορούσε πολύ η Δέλτα.
Το ίδιο έγινε και με άλλες παραλλαγές για ένα διάστημα στο παρελθόν, αλλά εξαφανίστηκαν στον ανταγωνισμό με την Δέλτα.
Άρα, να μην ανησυχούμε καθόλου;
Προφανώς και δεν λέω αυτό. Χρειάζεται συνεχής επιδημιολογική επιτήρηση και πιστεύω απαγόρευση των πτήσεων από ορισμένες χώρες της Αφρικής μέχρι να έχουμε καλύτερη εικόνα της εξελισσόμενης κατάστασης.
Επισημαίνω επίσης ότι και σε πολλές άλλες περιπτώσεις είχαμε ανησυχήσει πολύ αλλά τελικά, με εξαίρεση των Άλφα και Δέλτα παραλλαγών, δεν αντιμετωπίσαμε ιδιαίτερα προβλήματα. Όποτε αν η νέα παραλλαγή είναι λίγο πιο επικίνδυνη αλλά λιγότερο μεταδοτική από τη Δέλτα, τότε ίσως να μην υπάρξει ιδιαίτερο πρόβλημα.
Να τονίσω τέλος ότι ο ρόλος των υγειονομικών αρχών και των ειδικών δημόσιας υγείας δεν είναι η δημιουργία πανικού. Ο ρόλος τους έγκειται στην έγκαιρη διαπίστωση των προβλημάτων, την ψύχραιμη ανάλυσή τους με διεπιστημονική προσέγγιση, αλλά και στην έγκαιρη λήψη μέτρων όταν χρειάζονται».
