Οι οικονομικές επιπτώσεις του κορονοϊού αυξάνονται μέρα με τη μέρα σε μια έτσι κι αλλιώς εξαιρετικά εύθραυστη παγκόσμια οικονομία. Ο καθηγητής Πρακτικών Διαχείρισης στο Χάρβαρντ Γουίλι Σι μιλά στο Documento για τις επιπτώσεις της νόσου.
Τους τελευταίους δύο μήνες η Κίνα είναι αντιμέτωπη με δύο μεγάλα μέτωπα: τους χιλιάδες προσβεβλημένους από τον κορονοϊό ασθενείς που συρρέουν καθημερινά στα νοσοκομεία και φυσικά τις οικονομικές επιπτώσεις της νόσου σε ένα έτσι κι αλλιώς ασταθές περιβάλλον.
Με τους νεκρούς να ξεπερνούν τους 2.000 και τα επιβεβαιωμένα κρούσματα να υπερβαίνουν τα 70.000 παγκοσμίως σε σχεδόν 30 χώρες, η ραγδαία εξάπλωση του Covid-19 εγείρει το ερώτημα κατά πόσο ο κορονοϊός μπορεί να αποδειχθεί «μαύρος κύκνος» (αναπάντεχο γεγονός με απρόβλεπτες συνέπειες) για την παγκόσμια οικονομία.
Διαβάστε επίσης: Κορονοιός: Φτωχότεροι κατά 139 δισ. δολάρια μέσα σε μία μέρα οι 500 πιο πλούσιοι του πλανήτη
Τα πρώτα προειδοποιητικά καμπανάκια για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως έχουν σημάνει, καθώς η επιδημία πλήττει ήδη τις κινεζικές εξαγωγές. Η Κίνα αναγκάστηκε να προχωρήσει σε άρση πρόσθετων τελωνειακών δασμών που έχει επιβάλει για ευρύ φάσμα αμερικανικών προϊόντων τα οποία εισάγει με στόχο να σώσει την οικονομία της.
«Νομίζω ότι ο κορονοϊός θα αποτελέσει μεγάλο χτύπημα για την οικονομία της Κίνας. Βλέπουμε ήδη τις επιπτώσεις σε μεγάλο αριθμό μικρών επιχειρήσεων που έχουν κλείσει. Ισως να μην έχουν την ταμειακή ροή για να επιβιώσουν. Οι μεγάλοι περιορισμοί στις μετακινήσεις εμποδίζουν τα εργοστάσια να ξεκινήσουν πάλι τη λειτουργία τους μετά την Κινεζική Πρωτοχρονιά. Οι εργαζόμενοι, ιδίως από τις επαρχίες της ενδοχώρας, δυσκολεύονται να επιστρέψουν σε αυτές. Ορισμένες πόλεις συνεχίζουν να επιβάλλουν περιορισμούς στους πολίτες όταν επιστρέφουν, πράγμα που σημαίνει μεγαλύτερη καθυστέρηση» επισημαίνει μιλώντας στο Documento ο καθηγητής Πρακτικών Διαχείρισης στο Χάρβαρντ Γουίλι Σι.
Ο οίκος Fitch προβλέπει μείωση περίπου 4% στον ρυθμό ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας το πρώτο
τρίμηνο του 2020, ενώ για να αποφευχθεί η ρευστοποίηση στα χρηματιστήρια η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας (PBOC) ανακοίνωσε ότι προχωράει σε μείωση των επιτοκίων δανεισμού και σε αύξηση της διάθεσης πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις.
Τα θύματα
Θύματα του Covid-19 είναι τόσο οι κινεζικές επιχειρήσεις όσο και πολυεθνικές εταιρείες. Η Apple είναι από τους πρώτους κολοσσούς που παραδέχτηκαν ότι αναμένουν μείωση εσόδων το επόμενο διάστημα λόγω του κορονοϊού.
«Έχει επηρεάσει μεγάλες επιχειρήσεις όπως η Starbucks (είχε κλείσει πολλά από τα καταστήματά της στην Κίνα), η Disney (κλειστή στο Χονγκ Κονγκ όπως και το πάρκο στη Σανγκάη) και οι αυτοκινητοβιομηχανίες (γερμανικές, ιαπωνικές, κορεατικές, αμερικανικές) που βασίζονται τόσο στην κινεζική αγορά για τις πωλήσεις και τα κέρδη τους όσο και στα δίκτυα προμηθευτών για διάφορα εξαρτήματα» αναφέρει ο Γουίλι Σι και επισημαίνει ότι «επιχειρήσεις όπως η Walmart και η Amazon στις ΗΠΑ βασίζονται στην Κίνα για πολλές εισαγωγές».
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες και η βιομηχανία του τουρισμού έχουν πληγεί σημαντικά από τον Covid-19. «Ο τομέας των αυτοκινήτων ήδη καταβάλλει αγώνα, αλλά σε περιόδους όπως αυτή οι άνθρωποι καθυστερούν την αγορά προϊόντων που δεν είναι απαραίτητα. Ο τομέας των ταξιδιών έχει πληγεί σημαντικά, με αποτέλεσμα όλες οι κινεζικές αεροπορικές εταιρείες να σημειώνουν απότομη πτώση» παρατηρεί ο καθηγητής. Πράγματι, αυτοκινητοβιομηχανίες όπως οι Renault, Peugeot, Volkswagen, BMW και η Jaguar Land Rover έβαλαν λουκέτο στα εργοστάσιά τους από το πρώτο ξέσπασμα του κορονοϊού. Η Hyundai έκλεισε το τεράστιο εργοστάσιό της στο Ούλσαν της Νότιας Κορέας λόγω έλλειψης εξαρτημάτων. Επιπλέον, 21 αεροπορικές εταιρείες έχουν σταματήσει να εκτελούν δρομολόγια προς την ηπειρωτική Κίνα, συμπεριλαμβανομένων των Delta, United, Qantas και Air France/KLM.
«Μόνο το ηλεκτρονικό εμπόριο και η διανομή προϊόντων κινούνται καλά, αν και οι έμποροι αντιμετωπίζουν προβλήματα και με την παράδοση προϊόντων» υπογραμμίζει ο Σι.
Έλλειψη ανταλλακτικών
Ένα από τα βασικότερα προβλήματα λόγω κορονοϊού είναι η έλλειψη ανταλλακτικών. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ανταλλακτικών και αντιπροσωπεύει το 30% των εξαγωγών παγκοσμίως. Η πόλη Ουχάν αποτελεί κομβικό σημείο για τις εξαγωγές τους και πολλά εργοστάσιά της παραμένουν κλειστά.
«Νομίζω ότι αυτό το πρόβλημα θα είναι ευρύτερο και θα επηρεάσει τους περισσότερους τομείς. Όταν κλείνεις τα εσωτερικά δίκτυα μεταφοράς, αυτό επηρεάζει σχεδόν τους πάντες. Υπάρχουν πολυάριθμες αναφορές για απότομη μείωση των αποστολών εμπορευματοκιβωτίων στο εξωτερικό. Τα ανταλλακτικά των αυτοκινήτων έχουν προφανώς επηρεαστεί. Τα ηλεκτρονικά και τα περισσότερα καταναλωτικά προϊόντα θα επηρεαστούν, αλλά να θυμάστε ότι τώρα είναι χαμηλή η ζήτηση λόγω της περιόδου των διακοπών, οπότε είναι λίγο πιο εύκολα τα πράγματα. Αυτήν τη στιγμή το πρόβλημα των εταιρειών είναι ότι δεν γνωρίζουν πότε ακριβώς θα χαλαρώσουν οι περιορισμοί και θα βελτιωθεί η κατάσταση» αναφέρει ο καθηγητής.
Κίνδυνοι
Καθώς ο Covid-19 εξαπλώνεται και το εμβόλιο χρειάζεται μήνες για να παραχθεί, ο αντίκτυπος αναμένεται μεγάλος, πιθανότατα μεγαλύτερος σε σύγκριση με τον SARS αν λάβει κανείς υπόψη ότι η κινεζική οικονομία είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη και πιο διασυνδεδεμένη με τον υπόλοιπο κόσμο σε σχέση με το 2002.
Πολλοί οικονομολόγοι αναμένουν ανάκαμψη της ανάπτυξης της χώρας κατά το δεύτερο τρίμηνο, υποθέτοντας ότι τα χειρότερα έχουν περάσει. Η Moody’s ωστόσο αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις για το παγκόσμιο ΑΕΠ το 2020 αλλά και για την ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας, ενώ βλέπει επιβράδυνση της ανάπτυξης και για την ευρύτερη περιοχή Ασίας – Ειρηνικού. Το ΔΝΤ επίσης προειδοποιεί ότι η ανάκαμψη για το 2020 θα είναι ρηχή και ότι οι κίνδυνοι παραμένουν καθοδικοί ενώ οι Ευρωπαίοι είναι ακόμη επιφυλακτικοί.
