Δεν κρύβουν την ανησυχία τους οι ειδικοί για το επιδημιολογικό αποτύπωμα και τη διασπορά της μετάλλαξης Όμικρον του κορονοϊού. Την ίδια ώρα που Ολλανδία αποφάσισε σκληρό lockdown, οι επιστήμονες αναφέρουν πως βρισκόμαστε ενώπιον 5ου κύματος πανδημίας, ο Θάνος Πλεύρης, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων μέτρων, αποκλείοντας ένα γενικευμένο lockdown.
Μιλώντας στο Open, ο Νίκος Θωμαΐδης τόνισε πως: «στη χώρα μας έχουν ταυτοποιηθεί 17 νέα κρούσματα της Όμικρον, 11 στην Κρήτη. Είδαμε μια αύξηση στο ιικό φορτίο στα λύματα της Αττικής, ίσως να συσχετίζεται με την εμφάνιση κρουσμάτων της Όμικρον. Πολύ σύντομα, ίσως και στις επόμενες 2-3 εβδομάδες ίσως να έχουμε εξάπλωση και στη χώρα μας και μέσα στον Ιανουάριο θα έχουμε ένα νέο κύμα που θα οδηγείται προφανώς από αυτό το στέλεχος».
Στο μεταξύ, ο Αθανάσιος Δημόπουλος, αναλύοντας την κατάσταση στη Δανία, ανέφερε πως μέσα σε μια εβδομάδα το ποσοστό των κρουσμάτων της Όμικρον πήγε από 4,9% σε 26,8%.
Ο πρύτανης του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, τόνισε: «Η Δανία, βρίσκεται μπροστά στο πέμπτο κύμα της πανδημίας που έχει ως αποτέλεσμα τη μεγάλη πίεση στα νοσοκομεία που αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες. Η Ομικρον είναι πολύ πιο μεταδοτική, ίσως να είναι λιγότερο νοσογόνος, αλλά θα πρέπει να περιμένουμε 2-3 εβδομάδες να το διαπιστώσουμε και σίγουρα δεν αρκούν οι 2 δόσεις εμβολίου».
Πρόσθεσε δε: «Θα υποστούμε πολύ μεγαλύτερη πίεση στο ΕΣΥ, μιλάμε για πέμπτο κύμα, αυτό που βλέπουμε στη Δανία και την Ολλανδία, πολύ δύσκολα δεν θα το δούμε και εδώ».
Γώγος: Η κατάσταση μπορεί να γίνει δραματική
Από την πλευρά τους, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, τόσο ο Χαράλαμπος Γώγος όσο και ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος τόνισαν την ανάγκη εμβολιασμού και τήρησης των υγειονομικών μέτρων.
Συγκεκριμένα, ο καθηγητής Παθολογίας στο πανεπιστήμιο Πατρών τόνισε: «Ο εμβολιασμός είναι η αιχμή του δόρατος για να αντιμετωπίσουμε τη μετάλλαξη Όμικρον. Και τη Δέλτα φυσικά, γιατί η Δέλτα είναι παρούσα και μας βασανίζει αυτή τη στιγμή και πιέζει το σύστημα υγείας. Αλλά δυστυχώς η ανησυχία μας πολλαπλασιάζεται, επειδή εμφανίζεται ένα στέλεχος που ξέρουμε ότι είναι πάρα πολύ μεταδοτικό και πρέπει να προετοιμαστούμε πολύ καλά για την έλευσή του. Όλους μας φοβίζει η Όμικρον και στην Επιτροπή το συζητάμε, γιατί είναι ιδιαίτερα μεταδοτική κι έχει μικρό κύκλο πολλαπλασιασμού ο ιός, δηλαδή μέσα σε 2-3 μέρες μπορεί να πολλαπλασιαστεί. Επομένως, αυτή τη στιγμή υπάρχει κίνδυνος μεγάλης διασποράς της συγκεκριμένης νόσου».
Όπως ανέφερε η κατάσταση μπορεί να είναι δραματική, όπως συμβαίνει στην Αγγλία και μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο αν έχουμε υψηλό επίπεδο ανοσίας στον πληθυσμό με τον εμβολιασμό είτε με την πρώτη είτε με την τρίτη δόση προκειμένου να αποφευχθούν οι εισαγωγές στα νοσοκομεία.
Ο καθηγητής πρόσθεσε ότι με την τρίτη δόση η αύξηση των αντισωμάτων που προκαλείται, περίπου 20-25 φορές παραπάνω από αυτά που είχαμε, δημιουργεί ένα ικανοποιητικό τείχος προστασίας για τη μόλυνση, αλλά πάρα πολύ υψηλό, πάνω από 80% έναντι της βαριάς νόσου, της διασωλήνωσης και του θανάτου. «Άρα αυτή τη στιγμή είναι μονόδρομος το εμβόλιο και πρέπει όσοι δεν έχουν κάνει, να κάνουν την πρώτη και δεύτερη δόση φυσικά γιατί υπάρχουν περίπου 300.000-400.000 πολίτες μεγάλης ηλικίας που δεν έχουν εμβολιαστεί. Και φυσικά την τρίτη δόση για όσους δεν έχουν ολοκληρώσει», υπογράμμισε.
Την ανησυχία τους για τη μετάλλαξη Όμικρον, αλλά και τις αντοχές του Εθνικού Συστήματος Υγείας εξέφρασαν , Χαράλαμπος Γώγος και ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος μιλώντας στον ΣΚΑΪ και την εκπομπή «Καλημέρα» και τόνισαν την ανάγκη εμβολιασμού και τήρησης των υγειονομικών μέτρων.
Εν παραλλήλω, ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου υπογράμμισε πως τα πράγματα θα είναι δύσκολα τον Ιανουάριο με μεγαλύτερη πίεση στα νοσοκομεία και στο πλαίσιο αυτό ως κοινωνία θα πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να μην υπάρχει διασπορά.
Περιγράφοντας την κατάσταση ο κ. Εξαδάκτυλος ανέφερε πως: «δυστυχώς για τους αντιεμβολιαστές δεν επιτρέπεται να τους κάνουμε ξενάγηση κάθε Κυριακή πρωί, όπως στα μουσεία, μέσα στις εντατικές μήπως και καταλάβουν ποια είναι η πραγματικότητα γιατί ζουν σε ένα παράλληλο σύμπαν εδώ και 1,5-2 χρόνια».
Μανωλόπουλος: Ανά πάσα στιγμή μπορεί να ληφθούν νέα μέτρα
Προειδοποίηση πως «ανά πάσα στιγμή μπορεί να ακούσουμε για νέα μέτρα», απηύθυνε ο Ευάγγελος Μανωλόπουλος, με αφορμή την επέλαση της μετάλλαξης Όμικρον.
Συγκεκριμένα, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ο καθηγητής Φαρμακολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, τόνισε: «Έχουμε ήδη την ανησυχία λόγω της μετάλλαξης Δέλτα, που καταγράφονται 4.500-5.000 κρούσματα την ημέρα, και ιδιαίτερα ενόψει των εορτών. Παράλληλα, προκύπτουν και οι καταιγιστικές εξελίξεις με την Όμικρον, που ναι μεν ακόμα δεν έχουμε πολλά κρούσματα, ωστόσο είναι θέμα χρόνου να έρθει και στην Ελλάδα. Η Όμικρον μπορεί να κάνει πολύ χειρότερα τα πράγματα και αυτό μας κάνει διπλά ανήσυχους για το τι θα συμβεί μετά τις γιορτές. Γι΄ αυτό ανά πάσα στιγμή μπορεί να ακούσουμε για νέα μέτρα».
Ακόμα, όπως είπε, το στέλεχος Όμικρον ξεπερνά σε αρκετά μεγάλο ποσοστό τον εμβολιασμό, μειώνει δηλαδή την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, ωστόσο παραμένει αρκετά αυξημένη για τα άτομα που έχουν κάνει και την τρίτη δόση.
Όσον αφορά το χειρότερο σενάριο της μετάλλαξης Δέλτα, ο καθηγητής σχολίασε πως μπορεί να είναι να είναι πολύ επιθετική, να μολύνει περισσότερο κόσμο, να είναι το ίδιο επιβαρυντική στον οργανισμό με τη Δέλτα και άρα να καταγράφονται περισσότερα κρούσματα και να εκτιναχθούν οι διασωληνωμένοι και οι θάνατοι.
Πλεύρης: «Έχουμε αποκλείσει το γενικό lockdown, αλλά θα πάρουμε όποια μέτρα χρειαστούν»
Την ίδια στιγμή, μιλώντας στο Mega, o Θάνος Πλεύρης υποστήριξε πως: «Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας κυριαρχεί η Δέλτα, είμαστε σε ύφεση, μειώνονται τα κρούσματα και οι νοσηλείες, και θα επέλθει μείωση και στους θανάτους. Από την άλλη, πράγματι, η Όμικρον μας προβληματίζει για αυτό υποχρεωθήκαμε να πάρουμε μέτρα ως προς τους ταξιδιώτες γιατί ο βασικός μας στόχος είναι η επικράτηση της Όμικρον – που θα γίνει και στη χώρα μας – να καθυστερήσει ώστε να έχουμε κερδίσει τους εμβολιασμούς που γίνονται τώρα, και να έχουμε και περισσότερα δεδομένα».
Σχετικά με το αν έχει εκπονηθεί κάποιο έκτακτο σχέδιο για την αντιμετώπιση της κατάστασης, ισχυρίστηκε: «Το έκτακτο σχέδιο είναι να καθυστερήσει η Όμικρον, να έχουμε περισσότερα δεδομένα, και θα πάρουμε ό,τι μέτρο χρειάζεται να πάρουμε. Έχουμε αποκλείσει το γενικό lockdown. Η κατεύθυνσή μας είναι οι περιορισμοί να αφορούν κατά βάση στους ανεμβολίαστους. Προσπαθούμε να διατηρήσουμε την κατεύθυνση που έχουμε. Η βασική αρχή είναι να έχουμε πολλούς εμβολιασμούς. Η Όμικρον αλλάζει τα δεδομένα στα σκεπτικά όλων των χωρών».
Πλεύρης για μελέτη: «Δεν προκύπτει ότι θα αλλάζαμε κάποια πράγματα»
Μιλώντας για τον πολιτικό «σεισμό» που έχει ξεσπάσει σχετικά με τη μελέτη Τσιόδρα – Λύτρα και κατά πόσο η κυβέρνηση είχε γνώση της, ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι «Η μελέτη αυτή δεν έχει φτάσει στο Μέγαρο Μαξίμου, και στο υπουργείο Υγείας δεν υπάρχει επίσημη κατάθεσή της. Αν έχει γίνει οποιαδήποτε συζήτηση σε οποιοδήποτε επίπεδο, αυτός που το είπε να πει με ποιον έχει γίνει».
«Δεν προκύπτει ότι θα αλλάζαμε κάποια πράγματα. Η μελέτη αναφέρει ότι αν είναι πάνω από 400 διασωληνωμένοι υπάρχει αυτόματα μεγαλύτερη πίεση στο σύστημα υγείας. Άρα το ζητούμενο είναι να μη φτάνει κάποιος στη ΜΕΘ. Τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση είχαν αυτή τη στόχευση. Επίσης προκύπτει ότι όσοι βρισκόταν εκτός ΜΕΘ είχαν μεγαλύτερο ποσοστό θνητότητας, για αυτό αυξήσαμε τις κλίνες ΜΕΘ από τις 550 στις 1300. Δεν μπορούσαμε να τις αυξήσουμε παραπάνω, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό είναι συγκεκριμένο. Το τρίτο είναι ότι θα έπρεπε να έχουμε περισσότερους εμβολιασμούς, που έχει κάνει η κυβέρνηση ό,τι μπορεί προς αυτή την κατεύθυνση και με την υποχρεωτικότητα», υποστήριξε ο Θάνος Πλεύρης.
Μόσιαλος: Όσοι έχουν κάνει και την τρίτη δόση, δεν θα πρέπει να ανησυχούν ιδιαίτερα
Η εξάπλωση της νέας παραλλαγής Όμικρον του κορονοϊού σημαίνει ότι πρέπει να “κάνουμε άμεσα την τρίτη δόση γιατί όπως φαίνεται από αρκετές μελέτες, θα έχουμε αρκετή προστασία έναντι της όμικρον εάν έχουμε κάνει και τις τρεις δόσεις. Όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί, πρέπει να σκεφτούν πλέον σοβαρά το τι θα κάνουν. Το πρόβλημα της χώρας μας είναι το σχετικά υψηλό ποσοστό ανεμβολίαστων (σε σύγκριση με άλλες χώρες) στις ηλικίες των άνω των 50. Όσοι όμως έχουν κάνει και την τρίτη δόση, δεν θα πρέπει να έχουν ιδιαίτερους λόγους ανησυχίας”. Αυτό επισημαίνει σε νέα ανάρτηση του στο Facebook ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας Ηλίας Μόσιαλος του Κολλεγίου Imperial και της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου (LSE).
Αναφερόμενος σε μια νέα μελέτη από το Imperial College, αναφέρει πως “επιβεβαίωσε ό,τι ήδη ξέρουμε για την μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και την μεγαλύτερη δυνατότητα επαναλοίμωξης της παραλλαγής όμικρον έναντι της παραλλαγής δέλτα” και ότι “όσον αφορά την κλινική εικόνα όσων κόλλησαν, οι ερευνητές ανακοίνωσαν πως δεν βρέθηκε διαφορά μεταξύ των δυο παραλλαγών”. Ακόμη, προσθέτει ότι “οι συγγραφείς της μελέτης επισημαίνουν στη συζήτηση των δεδομένων που ανέλυσαν, πως δεν βρέθηκαν ενδείξεις ότι τα κρούσματα της όμικρον είχαν διαφορετική κλινική εικόνα (καλύτερη ή χειρότερη) από την δέλτα, με βάση το ποσοστό των θετικά διαγνωσμένων που είχαν συμπτώματα ή πήγαν στο νοσοκομείο. Eπί του παρόντος δεν έχουν επαρκή δεδομένα για την κλινική εικόνα που προκαλεί η όμικρον σε σχέση με την δέλτα”.
Από την άλλη, επισημαίνει ότι “τα δεδομένα από τη Νότια Αφρική δείχνουν πως υπάρχει αποκλιμάκωση του πανδημικού κύματος σε αυτή τη χώρα”, αλλά “και εκεί, δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει καθυστέρηση στην επίσημη καταγραφή των κρουσμάτων, και επομένως όχι πραγματική αποκλιμάκωση. Κάτι που είχε συμβεί πριν από λίγες ημέρες. Και ενώ η ηγεσία του υπουργείου υγείας της Ν. Αφρικής εμφανίζεται αισιόδοξη, εγώ θα έλεγα να περιμένουμε λίγες ημέρες ακόμη να έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα”.
Τονίζει ότι “ανάλογα με τις ειδήσεις που δημοσιεύουν τα ΜΜΕ, κάποιος μπορεί να πει πως έχουμε μεγάλο πρόβλημα ή ότι στην ουσία το πρόβλημα είναι παροδικό. Δεν ξέρουμε όμως με ακρίβεια ακόμη. Στην Μεγάλη Βρετανία είναι σαφές ότι έχουμε σημαντική αύξηση των κρουσμάτων. Εχθές πάνω από 93.000 άνθρωποι διαγνώστηκαν θετικοί. Να πούμε εδώ πως δεν είναι σαφές το ποσοστό των κρουσμάτων που εισάγεται στο νοσοκομείο και έχει κολλήσει όμικρον. Και αυτό γιατί γίνεται τεστ αλλά όχι απαραίτητα και ταυτοποίηση της παραλλαγής που φέρει κάθε ασθενής. Είναι όμως πιθανό να υπάρξει μεγάλη πίεση στο σύστημα υγείας στις επόμενες ημέρες. Θα σύστηνα επομένως να μη βιαστούμε να βγάλουμε ακόμη συμπεράσματα”.
Σύμφωνα με τον κ.Μόσιαλο, “η μελέτη του Ιmperial επιβεβαίωσε αυτά που ξέρουμε για την μεταδοτικότητα, αλλά στην ουσία τίποτα σαφές για τη σοβαρότητα της λοίμωξης. Όπως είπα, τα στοιχεία της Ν. Αφρικής είναι ενθαρρυντικά, αλλά ίσως να υπάρχει κάποιο πρόβλημα καθυστέρησης στην καταγραφή, και να ερμηνεύουμε το κύμα της όμικρον εκεί έχοντας δεδομένα καθυστερημένης καταγραφής”.
Υπογραμμίζει επίσης ότι “οι επιπτώσεις μιας παραλλαγής μπορεί να έχουν διαφορετικό αντίκτυπο ανά χώρα” και εξηγεί ότι σε μια χώρα όπως η Ν. Αφρική με μικρό ποσοστό ηλικιωμένων και ευάλωτων στον πληθυσμό, αλλά ταυτόχρονα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού με ανοσοπροστασία, είτε γιατί είχαν κολλήσει μια άλλη παραλλαγή του ιού, είτε γιατί πολλοί έχουν εμβολιαστεί, οι επιπτώσεις θα είναι μικρές. Από την άλλη, οι επιπτώσεις θα είναι μεγαλύτερες, όταν η ανοσοπροστασία στον πληθυσμό είναι μικρή και έχουμε σχετικά μεγάλο αριθμό ευπαθών πολιτών.
Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από καλή αλλά όχι πολύ υψηλή εμβολιαστική κάλυψη και ταυτόχρονα από υψηλό ποσοστό πολιτών στην κατηγορία υψηλού κινδύνου. Επίσης υψηλότερο ποσοστό ανεμβολίαστων στις ηλικίες άνω των 50, σε σχέση με άλλες χώρες της Νότιας και Βόρειας Ευρώπης. “Επομένως”, κατά τον ίδιο, “ακόμη και εάν η όμικρον είναι πιο ήπια από την δέλτα, οι επιπτώσεις στην Ελλάδα μπορεί να είναι μεγαλύτερες σε σύγκριση με την Δανία ή την Πορτογαλία”.
Παρά την υπάρχουσα αβεβαιότητα, ο κ.Μόσιαλος αναφέρει ότι “δεν είμαστε στο 2020. Έχουμε εμβόλια που είναι επαρκή και για την Όμικρον. Αντί για πανικό επομένως ας αξιοποιήσουμε την ευκαιρία που έχουμε να αυξήσουμε τις άμυνες μας”.
Όσον αφορά το “πότε θα τελειώσει όλο αυτό;”, εκτιμά ότι “θα τελειώσει όταν:
• Θα έχει εμβολιαστεί η συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων του πλανήτη (αυτό, με τους σημερινούς ρυθμούς εμβολιασμών, δεν φαίνεται να γίνεται εντός του 2022).
• Όταν θα έχουμε επαρκείς ποσότητες φαρμάκων (αυτό αναμένεται προς το τέλος του 2022).
Και με την προϋπόθεση πως δεν θα έχουμε κι άλλες πιο επικίνδυνες παραλλαγές. Από τον Μάρτιο του 2020 είχα τονίσει, την επιτακτική ανάγκη μαζικής παραγωγής εμβολίων και της ισότιμης διάθεσής τους σε όλες τις χώρες του πλανήτη. Όσο αυτό δεν γίνεται (και δύο χρόνια μετά, δεν υπάρχουν πλέον δικαιολογίες) θα υπάρχει ο κίνδυνος νέων μεταλλάξεων. Ελπίζω πως οι ηγεσίες των πλούσιων χωρών θα πράξουν αυτό που πρέπει, όσον αφορά την μεταφορά τεχνογνωσίας για την παραγωγή εμβολίων. Το πρόβλημα δεν θα λυθεί με τους εμβολιασμούς των κατοίκων μόνο των πιο εύπορων χωρών”.
