Οι προοδευτικές πολιτικές δυνάµεις, είτε αναφερόµαστε σε δυνάµεις της Αριστεράς είτε της σοσιαλδηµοκρατίας, αντιµετωπίζουν πολλές φορές κρίσεις, στη βάση ενός κοινού προβλήµατος. Αυτό είναι η αδυναµία τους να εκφράσουν µια εναλλακτική πρόταση εξουσίας απέναντι στον νεοφιλελευθερισµό. Προφανώς συνήθως αυτό συµβαίνει από διαφορετικές διαδροµές. Στην περίπτωση της σοσιαλδηµοκρατίας από τη διαδροµή της ενσωµάτωσης κρίσιµων στοιχείων του νεοφιλελεύθερου αφηγήµατος, όπως η διάλυση των εργασιακών σχέσεων. Στην περίπτωση της Αριστεράς από µια διαδροµή υποτίµησης των κοινωνικών µετώπων και κλεισίµατος στην ασφάλεια µιας «τίµιας» εκλογικής καταγραφής.
Για να αποφύγουµε τον παραπάνω κίνδυνο δεν µπορούµε να χάσουµε τη µεγάλη εικόνα, µια κυβέρνηση δηλαδή που υλοποιεί ένα σχέδιο µε αρνητικά αποτελέσµατα για τη µεγάλη κοινωνική πλειοψηφία. Ας δούµε δύο παραδείγµατα:
01
Αυτές τις ηµέρες ψηφίστηκε στη Βουλή το 13ωρο. Η κυβέρνηση παραδέχεται ότι έχει αποτύχει στη µάχη µε την ακρίβεια και ότι οι εργαζόµενοι δεν µπορούν να ζήσουν ανθρώπινα µε τον µισθό τους. Η απάντησή της είναι να εργάζονται περισσότερο. Ολα αυτά στη χώρα που είναι µε διαφορά πρώτη στον χρόνο εργασίας στην ΕΕ και τη στιγµή που µετράµε ήδη 137 θανάτους σε χώρους δουλειάς.
02
Με το 40% των χειρουργικών κλινών να µη λειτουργεί και τις αναµονές για χειρουργεία να φτάνουν ακόµη και στα δύο χρόνια, η κυβέρνηση µέσα από την «ενιαία πανελλαδική λίστα χειρουργείων» σχεδιάζει να στέλνει ακόµη περισσότερη πελατεία στα ιδιωτικά κέντρα.
Τα παραπάνω ορίζουν δύο µόνο από τα πολλά ανοιχτά µέτωπα στα οποία έχουµε την ευθύνη να απαντήσουµε συλλογικά. Η µάχη άλλωστε για την ήττα της πολιτικής της Ν∆ ποτέ δεν ήταν ούτε µπορεί να γίνει ατοµική υπόθεση υποψήφιων πρωθυπουργών. Για να συγκροτήσουµε όµως το κοινωνικό ρεύµα που θα απαντήσει στα παραπάνω είναι κρίσιµο να µην ενσωµατώνουµε στοιχεία της αφήγησης του αντιπάλου. Ενα προοδευτικό κόµµα οφείλει ταυτόχρονα να είναι κόµµα αγώνων και πρότασης εξουσίας. Το να δέχεσαι το δίληµµα και τον υποτιµητικό για τους κοινωνικούς αγώνες όρο «κόµµα διαµαρτυρίας» σε αντίθεση µε το «κυβερνητικό κόµµα» είναι τελείως διαφορετικό. Το πανεκπαιδευτικό κίνηµα για το άρθρο 16 κατάφερε να νικήσει και ταυτόχρονα η δική µας Αριστερά είχε καταθέσει συνολική αντιπρόταση νόµου για το δηµόσιο πανεπιστήµιο. Είναι διαφορετικό ο απολογισµός της ήττας του ’19 να αναφέρεται κυρίαρχα στην «υπερφορολόγηση», αντί για την αδυναµία µας να αντιστρέψουµε, στον βαθµό που θέλαµε, τις πολιτικές λιτότητας και τα αποτελέσµατά τους. Η δεύτερη αφήγηση συγκροτεί ένα ευρύτερο πλαίσιο, το οποίο προφανώς εµπεριέχει και αδικίες που υπήρξαν, π.χ. σε ελεύθερους επαγγελµατίες. Ορίζει όµως µια διαφορετική στρατηγική, αυτή της ρήξης µε τον νεοφιλελευθερισµό, και εµπεριέχει το εργαλείο της δίκαιης φορολόγησης. Πώς άλλωστε θα µπορέσουµε να υπηρετήσουµε το σχέδιο για ένα µεγάλο πράσινο πρόγραµµα δηµόσιων επενδύσεων στις υποδοµές;
Τα παραπάνω οφείλουµε µε ψυχραιµία και συλλογικότητα να τα συζητήσουµε το επόµενο διάστηµα στις συλλογικές µας διαδικασίες. Ο κίνδυνος που πρέπει να αποφύγουµε µετά το τελευταίο αποτέλεσµα των εθνικών εκλογών είναι ο εγκλωβισµός σε ένα πολιτικό σύστηµα του ενάµισι κόµµατος, µε ασφυκτική ηγεµονία της Ν∆ και ενίσχυση της άκρας ∆εξιάς. Είναι φανερό ότι µπαίνουµε όµως σε περίοδο µε πολλούς αστάθµητους παράγοντες και άρα µε ανοιχτές δυνατότητες. Στο χέρι µας είναι να προχωρήσουµε µε ενότητα βάσει ενός σχεδίου κοινωνικών αγώνων και πρότασης εξουσίας, µε συντροφικότητα και σοβαρότητα.
Η μάχη για την ήττα της πολιτικής της ΝΔ ποτέ δεν ήταν ούτε μπορεί να γίνει ατομική υπόθεση υποψήφιων πρωθυπουργών
