Την παράταση της ρήτρας γενικής διαφυγής και για το 2022 ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δηλώνοντας πως θα λήξει το 2023.
Ωστόσο, διευκρίνισε πως η τελική της θέση για το 2022 θα ανακοινωθεί σε 2 μήνες, με βάση νεότερα στοιχεία για το ΑΕΠ που θα είναι διαθέσιμα τον Μάιο.
Η Κομισιόν αναφέρει ότι μόλις μειωθούν οι κίνδυνοι για την υγεία, τα δημοσιονομικά μέτρα θα πρέπει σταδιακά να εστιάζουν σε πιο στοχευμένα και μακρόπνοα μέτρα που προωθούν μια ανθεκτική και διατηρήσιμη ανάκαμψη, καθώς και ότι οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τον αντίκτυπο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ένταση της ανάκαμψης και τα ζητήματα δημοσιονομικής βιωσιμότητας. Παράλληλα η Κομισιόν σημειώνει ότι κάθε κράτος μέλος ανάλογα με τις δυνατότητες της οικονομίας και τα υγειονομικά δεδομένα θα πρέπει να καθορίζει τις πολιτικές στήριξης της οικονομίας.
Επίσης τονίζεται ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιοποιήσουν στο έπακρο τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ο οποίος τους παρέχει μια μοναδική ευκαιρία να στηρίξουν την οικονομία τους χωρίς να επιβαρύνουν τα δημόσια οικονομικά τους. Επίσης η Κομισιόν καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τον φιλοαναπτυξιακό χαρακτήρα των δημοσιονομικών πολιτικών τους αλλά και να στηρίξουν υψηλής ποιότητας και παραγωγικές δημόσιες επενδύσεις.
Τι αναφέρει η έκθεση της Επιτροπής
Στο αναλυτικό κείμενο συστάσεων της Επιτροπής που ανακοινώθηκε μεταξύ άλλων αναφέρεται:
- Οι ειδικές για κάθε χώρα καταστάσεις θα συνεχίσουν να λαμβάνονται υπόψη μετά την απενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής. Σε περίπτωση που ένα κράτος – μέλος δεν έχει επανέλθει στο επίπεδο της οικονομικής δραστηριότητας που είχε πριν από την κρίση, όλες οι ευελιξίες που παρέχονται από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα χρησιμοποιηθούν πλήρως.
- Τα μέτρα πολιτικής θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στις συγκεκριμένες συνθήκες της κάθε χώρας και να είναι έγκαιρα, προσωρινά και στοχοθετημένα. Τα κράτη – μέλη πρέπει να συνεχίσουν να συντονίζουν τις δράσεις τους για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας και τη στήριξη μιας βιώσιμης ανάκαμψης. Όταν το επιτρέπουν οι επιδημιολογικές και οι οικονομικές συνθήκες, τα έκτακτα μέτρα θα πρέπει να καταργηθούν.
- Τα μέτρα πρέπει να αποφεύγουν τη δημιουργία μόνιμων επιβαρύνσεων. Όταν τα κράτη – μέλη θεσπίζουν μόνιμα μέτρα, θα πρέπει να τα χρηματοδοτήσουν κατάλληλα για να διασφαλίσουν τη δημοσιονομική ουδετερότητα.
- Μόλις μειωθούν οι υγειονομικοί κίνδυνοι, τα μέτρα στήριξης θα πρέπει να είναι πιο στοχευμένα και να προάγουν μια ανθεκτική και βιώσιμη ανάκαμψη.
- Καθώς η οικονομία θα μεταβαίνει στη φάση της ανάκαμψης, οι αρχές θα πρέπει να ενισχύσουν τα κίνητρα στήριξης της απασχόλησης για των εργαζομένων.
- Τα στοχευμένα μέτρα θα βοηθούν βιώσιμες αλλά ευάλωτες επιχειρήσεις.
- Κατά την ανάκαμψη, η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα σε υψηλότερες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, υποστηρίζοντας τη μετάβαση προς μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία.
- Η πρόωρη απόσυρση των μέτρων θα ήταν ένα λάθος πολιτικής με αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα (τόσο στην εγχώρια όσο και σε άλλα κράτη μέλη).
Μισή αλήθεια από Σταϊκούρα
Με δήλωσή του ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας αναφέρει ότι οι σημερινές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ικανοποιούν απόλυτα τις προτεραιότητες της Ελληνικής Κυβέρνησης. «Η συνέχιση της δημοσιονομικής ευελιξίας – λαμβάνοντας, πάντα, υπόψη τα εκάστοτε διαθέσιμα ταμειακά περιθώρια της χώρας – και το υπόλοιπο πλέγμα προτάσεων δίνουν τη δυνατότητα να επεκταθεί, για όσο χρειαστεί, η στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, με αποτελεσματικά, στοχευμένα και κοινωνικά δίκαια μέτρα, χωρίς, όμως, να οδηγηθούμε σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό» σημειώνει ο υπουργός Οικονομικών.
Βέβαια, αυτό που «ξέχασε» να αναφέρει ο κ. Σταϊκούρας είναι ότι η εποπτεία και τα σκληρά μέτρα θα επανέλθουν από το 2023, καθώς η επίτευξη ανάκαμψης με οποιοδήποτε κόστος θα πρέπει να είναι δεδομένη. Την ίδια στιγμή, δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη και η ενίσχυση των επιχειρήσεων-νοικοκυριών από το 2023 και μετά.
Αναλυτικά η δήλωσή του:
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα μια επικαιροποιημένη προσέγγιση της, συντονισμένης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημοσιονομικής πολιτικής, ως απάντηση στις προκλήσεις της υγειονομικής κρίσης.
Η προσέγγιση αυτή ακολουθεί τις ορθές επιλογές που έχουν γίνει από τον Μάρτιο του 2020, σε επίπεδο Eurogroup και Ecofin, με την ενεργό συμμετοχή της χώρας μας, για την άμεση, έγκαιρη, συντονισμένη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας και των οικονομικών επιπτώσεών της.
Έτσι, με βάση τις νέες προτάσεις, που συζητούνται σε επίπεδο Υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης:
Θα υπάρχει δημοσιονομική ευελιξία όχι μόνο το 2021, αλλά και το 2022.
Δεν θα υπάρξει πρόωρη απόσυρση των μέτρων ενίσχυσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Επιπροσθέτως, μόλις περιοριστούν οι κίνδυνοι σε υγειονομικό επίπεδο, τα μέτρα θα γίνονται σταδιακά πιο στοχευμένα και θα στρέφονται προς την επίτευξη ανθεκτικής και διατηρήσιμης ανάκαμψης.
Θα αξιολογηθεί, από το 2023 και μετά, η κατάσταση κάθε κράτους-μέλους, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες σε κάθε χώρα, ώστε, σε περίπτωση που ένα κράτος-μέλος δεν έχει επανέλθει στα προ κρίσης επίπεδα οικονομικής δραστηριότητας, να χρησιμοποιούνται πλήρως όλες οι δυνατότητες ευελιξίας που παρέχει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Θα ληφθεί υπόψη για τη χάραξη δημοσιονομικής πολιτικής η επίδραση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ο οποίος θα συμβάλει στην υπέρβαση του κοινωνικού και οικονομικού αντίκτυπου της πανδημίας και στην ισχυροποίηση των κοινωνιών και των οικονομιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι προτάσεις αυτές ικανοποιούν απόλυτα τις προτεραιότητες της Ελληνικής Κυβέρνησης, όπως αυτές έχουν κατατεθεί στο Eurogroup και στο Ecofin.
Η συνέχιση της δημοσιονομικής ευελιξίας – λαμβάνοντας, πάντα, υπόψη τα εκάστοτε διαθέσιμα ταμειακά περιθώρια της χώρας – και το υπόλοιπο πλέγμα προτάσεων δίνουν τη δυνατότητα να επεκταθεί, για όσο χρειαστεί, η στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, με αποτελεσματικά, στοχευμένα και κοινωνικά δίκαια μέτρα, χωρίς, όμως, να οδηγηθούμε σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό».
