Κολύμπι στα θεατρικά άπατα

Πήγαμε στη «Βελανιδιά», ένα παράξενο και γοητευτικό θεατρικό έργο που στήνεται πάνω στον αυτοσχεδιασμό και τον αυθορμητισμό

Στη «Βελανιδιά» του Τιμ Κράουτς οι ρόλοι είναι δύο. Η Μαρίνα Αργυρίδου υποδύεται τ@ν οδηγό που σκότωσε σε τροχαίο την κόρη του δεύτερου ηθοποιού, αλλά ο δεύτερος ηθοποιός, κάθε φορά διαφορετικός, δεν ξέρει τίποτε για τον φόνο. «Να έρθετε στο θέατρο για την παράσταση χωρίς να γνωρίζετε το παραμικρό για το έργο» είναι η μοναδική οδηγία που λαμβάνει ο εκάστοτε προσκεκλημένος από τον σκηνοθέτη Ανδρέα Ανδρέου (γιο του συνθέτη, Γιώργου). Εμείς οι τυχεροί επιλέξαμε να πάμε στο BIOS τη βραδιά της Τάνιας Τσανακλίδου. Αύριο παίζει ανήξερος ο Μίλτος Πασχαλίδης, μεθαύριο ο Μιχάλης Μητρούσης. «Είναι ο χειρότερος εφιάλτης κάθε ηθοποιού» γράφει το διαφημιστικό της παράστασης.

Η «Βελανιδιά», φυτεμένη το 2005, είναι παράξενο έργο. Θολώνει σκόπιμα τις γραμμές ανάμεσα στην πραγματικότητα και την αυθυποβολή και στέκει με συμπόνια δίπλα στον πατέρα που έχασε το παιδί του και ψάχνει παρηγοριά σε ένα γέρικο δέντρο. Η ένοχη οδηγός είναι υπνωτίστρια, αλλά το ατύχημα την έκανε να χάσει τη μαγική της δύναμη. Το τέχνασμα του συγγραφέα αφήνει να εννοηθεί ότι τίποτε δεν είναι όπως μοιάζει και τίποτε δεν είναι αληθινό.

Η φόρμα είναι πειραματική, αλλά το συναίσθημα ξεχειλίζει από παντού. Μολονότι η Τσανακλίδου ήταν ουρανοκατέβατη και πρωτομπήκε στην αίθουσα μαζί με μας τους θεατές λίγο πρoτού ανοίξει η αυλαία, «φόρεσε» αμέσως το πετσί του ρόλου της και ζωγράφισε ανάγλυφο τον πόνο στο πρόσωπό της. Το διασκέδασε κιόλας η Τάνια μας και γέλασε με εκείνο το γέλιο το τόσο παιδικό. Κάποια στιγμή, όμως, ένιωσε τον πόνο σαν να ήταν αληθινός. «Χρειάζομαι λίγο νερό» είπε ζαλισμένη. Στο τέλος συνήλθε με ένα τσιγαράκι έξω στο κρύο, παρέα με τα ανίψια της. Κάποιος από το κοινό τής φίλησε το χέρι. «Από σεβασμό για τη μαχητικότητα και για τον αγώνα σας». «Venceremos» κραύγασε η ίδια όταν διάβασε το κείμενο διαμαρτυρίας των καλλιτεχνών στο τέλος της παράστασης.

Η εξαίρετη Αργυρίδου καθοδηγεί τον καλεσμένο υπαγορεύοντάς του την επόμενη ατάκα όποτε χρειάζεται, ενώ σε άλλα σημεία η Τσανακλίδου διάβαζε από χαρτί. Δεν πρόκειται για απλό αυτοσχεδιασμό αλλά για βουτιά στα βαθιά. Ο γκεστ σταρ υποχρεώνεται να φορέσει τα άβολα παπούτσια ενός ανθρώπου που φλέγεται από τύψεις και αναζητεί παρηγοριά. Κι αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο. Η Τάνια είναι (και) ηθοποιός και κολύμπησε με άνεση στα άπατα. Αλλοι στη θέση της ίσως δυσκολευτούν.