Η Κολομβία έχει σημειώσει ρεκόρ στην εκτιμώμενη παραγωγή κοκαΐνης, δήλωσαν τα Ηνωμένα Έθνη τη Δευτέρα, καθώς η κυβέρνηση του προέδρου Γκουστάβο Πέτρο δοκιμάζει μια λιγότερο τιμωρητική προσέγγιση για την καταπολέμηση των ναρκωτικών.
Κυριαρχία στις καλλιέργειες
Η ποσότητα της κοκαΐνης που παρασκευάζεται στην Κολομβία, τον μεγαλύτερο παραγωγό στον κόσμο, αυξήθηκε στους 1.738 τόνους το 2022, σε σύγκριση με 1.400 τόνους το προηγούμενο έτος, αύξηση 24%. Η κοκαΐνη αποστέλλεται στις ΗΠΑ και όλο και περισσότερο στην Ευρώπη και σε άλλες ηπείρους, δήλωσαν αξιωματούχοι που παρουσίασαν την ετήσια έκθεση του Γραφείου του ΟΗΕ για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα για το εμπόριο κοκαΐνης στην Κολομβία. Περίπου 22 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο υπολογίζεται ότι καταναλώνουν το ναρκωτικό.
Η ποσότητα της γης που χρησιμοποιήθηκε για την καλλιέργεια της κόκας -τα πράσινα φύλλα της οποίας πολτοποιούνται και μετατρέπονται σε κοκαΐνη- αυξήθηκε κατά 13% από 504.000 στρέμματα το 2021 σε 568.000 στρέμματα πέρυσι. Αν και αποτελεί ρεκόρ, αξιωματούχοι της Κολομβίας και του ΟΗΕ σημείωσαν ότι η αύξηση των φυτεύσεων φαινόταν να έχει επιβραδυνθεί το 2022.
Σημειώνεται ωστόσο ότι περίπου το 13% της ετήσιας αποψίλωσης των δασών της Κολομβίας συνδέεται με παράνομες καλλιέργειες, από στοιχεία που παρέθεσε η υπουργός Περιβάλλοντος Σουζάνα Μουχαμάντ σε διάσκεψη για τα ναρκωτικά την περασμένη εβδομάδα. Πέρυσι, η αποψίλωση των δασών της Κολομβίας έφτασε τα 1.235 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μειωμένη κατά 29% από το 2021.
Η πτώση των τιμών της κόκας που προκαλείται από την υπερπροσφορά και τη νέα παραγωγή σε άλλες περιοχές συμβάλλει στην επισιτιστική ανασφάλεια στην Κολομβία και προκαλεί εκτοπισμό πληθυσμών, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ.
Διαφορετική προσέγγιση
Η αριστερή κυβέρνηση του Γκουστάβο Πέτρο, η οποία ανέλαβε τα καθήκοντά της πριν από 13 μήνες, χαρακτήρισε τον πόλεμο κατά των ναρκωτικών ως αποτυχημένο και απομακρύνθηκε από μια σκληρή προσέγγιση για την αντιμετώπιση των αγροτών κόκας. Προκειμένου η Κολομβία να μειώσει την παραγωγή κοκαΐνης στους 900 τόνους έως το 2026, ο υπουργός Δικαιοσύνης Νέστορ Ιβάν Οσούνα δήλωσε ότι η Μπογκοτά θα διεξάγει διαπραγματεύσεις με ένοπλες ομάδες, θα κατασκευάσει δρόμους και θα παρέχει κοινωνικές υπηρεσίες. Το κράτος πρόσφερε επίσης βοήθεια στους λεγόμενους cocaleros, τους αγρότες που καλλιεργούν το φυτό της κόκας, για να παράγουν νόμιμες καλλιέργειες.
Ανησυχία για απότομη αύξηση
Ο Λεονάρντο Κορέα, ο αξιωματούχος του ΟΗΕ που επιβλέπει την παρακολούθηση της κόκας στην Κολομβία, ανέφερε ότι ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης της κόκας έχει επιβραδυνθεί, ανησυχεί για την απότομη αύξηση της εκτιμώμενης παραγωγής του ναρκωτικού το 2022.
Υπάρχει επιπλέον λόγος ανησυχίας λόγω της αυξανόμενης σημασίας για τους διακινητές 15 αποκαλούμενων «παραγωγικών θυλάκων», που αποτελούν μόνο το 14% του συνόλου της γης που είναι αφιερωμένη στην κόκα αλλά παράγουν το 44% του συνόλου της κόκας στην Κολομβία. Σε αυτές τις περιοχές, ισχυρές συμμορίες επικεντρώνονται έντονα στην παραγωγή κοκαΐνης υψηλής ποιότητας και ολόκληρη η οικονομία συνδέεται με το εμπόριο κοκαΐνης. Αυτές οι περιοχές είναι ιδιαίτερα παράνομες καθώς και κοντά σε διακρατικούς δρόμους ναρκωτικών.
Δυσκολίες στην αντιμετώπιση
Η έκθεση του ΟΗΕ έδειξε επίσης ότι η καλλιέργεια κόκας έχει εκτοξευθεί σε εθνικά πάρκα και σε περιοχές που προορίζονται για ιθαγενείς και αφροκολομβιανές ομάδες, με το 49% του συνόλου της γης που καλλιεργείται με κόκα να αναπτύσσεται τώρα σε αυτές τις ειδικά καθορισμένες περιοχές. Αυτό αποτελεί ιδιαίτερη πρόκληση για την κυβέρνηση, επειδή οι αξιωματούχοι δεν μπορούν να παροτρύνουν τους cocaleros στα εθνικά πάρκα να στραφούν σε νόμιμες καλλιέργειες.
Περίπου το 65% του συνόλου της κόκας στην Κολομβία βρίσκεται τώρα στις επαρχίες Ναρίνιο και Πουτουμάγιο, που συνορεύουν με τον Ισημερινό, και Νόρτε ντε Σανταντέρ στα βορειοανατολικά, που συνορεύει με τη Βενεζουέλα.