Η διαφθορά, η διαβρωμένη κοινωνική πολιτική και οι αναβολές της ειρήνευσης έβγαλαν χιλιάδες πολίτες στους δρόμους
Το καζάνι σιγόβραζε για μήνες. Η γενική απεργία που πραγματοποιήθηκε πριν από μιάμιση εβδομάδα στην Κολομβία αποτελώντας το εναρκτήριο λάκτισμα για τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν σε ολόκληρη τη χώρα είχε ανακοινωθεί από τα μέσα Οκτωβρίου από τα συνδικάτα. Αφορμή αποτέλεσαν οι φημολογούμενες εργασιακές και συνταξιοδοτικές περικοπές, τις οποίες η κυβέρνηση του ακροδεξιού προέδρου Ιβάν Ντούκε δεν πρόλαβε να ανακοινώσει αιφνιδιαζόμενη από το πρωτοφανές για τα δεδομένα της χώρας κίνημα διαμαρτυριών.
Από τους πρώτους που έσπευσαν να βγουν στον δρόμο ήταν οι φοιτητές, η μεγαλύτερη ανησυχία των οποίων είναι οι περικοπές στην εκπαίδευση και η διαχεόμενη διαφθορά, ενώ τις φωνές τους γρήγορα ένωσαν οι ιθαγενείς και οι ακτιβιστές υπέρ των ανθρώπινων δικαιωμάτων οι οποίοι έχουν θορυβηθεί ιδιαίτερα από το κύμα δολοφονικών επιθέσεων κατά των αυτοχθόνων και των ακτιβιστών. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ανάπτυξης και Μελετών Ειρήνης της Κολομβίας, μόνο τα τελευταία δύο χρόνια οι θάνατοι άγγιξαν τον εξωφρενικό αριθμό των 750 ατόμων.
Η συμφωνία με τη FARC και το ρεύμα της εξέγερσης
Η επιφυλακτικότητα στην εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας με τις Επαναστατικές Ενοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας (FARC), την οποία υπέγραψε η προηγούμενη κυβέρνηση του Χουάν Μανουέλ Σάντος τo 2016, θεωρείται ένας ακόμη βασικός παράγοντας που πυροδότησε τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχει δει η Κολομβία εδώ και δεκαετίες. Η αδυναμία του πρώην τραπεζίτη της Ουόλ Στριτ και προέδρου της χώρας τους τελευταίους 15 μήνες Ιβάν Ντούκε έγκειται στο γεγονός ότι βάσισε μεγάλο μέρος της προεκλογικής του καμπάνιας στην κατάργηση της εν λόγω συμφωνίας, η οποία έβαλε τέλος στη μεγαλύτερης διάρκειας ένοπλη σύγκρουση στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής.
Στους παραπάνω παράγοντες προστέθηκε η ενέργεια που εκπέμπεται εδώ και εβδομάδες από τις γειτονικές χώρες της Λατινικής Αμερικής, στις οποίες φυσά ήδη ο αέρας του ξεσηκωμού. Το κίνημα διαμαρτυριών στην Κολομβία μετατράπηκε γρήγορα «σε κάτι πολύ πιο γενικευμένο, προσελκύοντας όχι μόνο φοιτητές και εργάτες αλλά Κολομβιανούς από όλες τις κοινωνικές ομάδες οι οποίοι ανησυχούν για το φτωχό σύστημα υγείας, τις λιγοστές συντάξεις, τη βία και την ανισότητα» είπε στο Al Jazeera η πολιτική επιστήμονας Αρλιν Τίκνερ. «Τα κοινωνικά κινήματα διαμαρτυρίας στην Κολομβία δεν συνηθίζονται όσο σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Αυτό που συνέβη τώρα προετοιμαζόταν πολύ καιρό και περίμενε την κατάλληλη στιγμή για να ξεσπάσει» πρόσθεσε.
Ο κλοιός σφίγγει γύρω από τον πρόεδρο Ντούκε
Τέσσερις νεκροί, 300 τραυματίες και χιλιάδες διαδηλωτές οι οποίοι αψήφησαν την απαγόρευση κυκλοφορίας που επιβλήθηκε για πρώτη φορά από το 1977, αλλά και τη βίαιη καταστολή από την αστυνομία και τον στρατό που κλήθηκαν στους δρόμους, εξαιτίας της οποίας γεννήθηκε και το σύμβολο του αγώνα: ο 18άχρονος Ντίλαν Κρους ο οποίος έχασε τη ζωή του από δακρυγόνο που έριξε καταπάνω του αξιωματικός των δυνάμεων καταστολής.
Η μεγαλύτερη δυσκολία για τον 43χρονο Ντούκε, ο οποίος τον τελευταίο καιρό βλέπει τα ποσοστά δημοφιλίας του να κατρακυλούν, έγκειται στο ότι τα αιτήματα των διαδηλωτών έρχονται σε ρήξη με την ταυτότητα του ακροδεξιού κυβερνώντος κόμματος, γεγονός που σύμφωνα με τους αναλυτές σημαίνει ότι ο Κολομβιανός πρόεδρος θα έρθει αντιμέτωπος με εσωκομματική ανταρσία σε περίπτωση που αποφασίσει να κάνει κάποια ουσιαστική υποχώρηση.
Ένα από τα πιο ακανθώδη ζητήματα είναι η απαιτούμενη κατάργηση των δυνάμεων καταστολής, γνωστών ως ESMAD. «Δεν είναι καθόλου εύκολο για την κυβέρνηση να αποδεχθεί το συγκεκριμένο αίτημα. Θα ήταν πολύ μεγάλη υποχώρηση εκ μέρους μιας κυβέρνησης που προτάσσει το θέμα της ασφάλειας, το οποίο θεωρεί ένα από τα μεγαλύτερα ατού της» εξηγεί ο πολιτολόγος Σέρχιο Γκουσμάν.