Το 2023 είναι έτος καμπής. Εχουμε μπει σε αχαρτογράφητα νερά, με τις καταστροφές να αυξάνονται ραγδαία λόγω κλιματικής κρίσης. Εκθεση των Lloyd’s εκτιμά ότι οι παγκόσμιες οικονομικές απώλειες πενταετίας από τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα μπορούσαν να αγγίξουν τα 5 τρισ. δολάρια. Η Επιτροπή Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής (ΕΜΕΚΑ) για την Τράπεζα της Ελλάδος υπολόγιζε ότι το ετήσιο κόστος από την κλιματική αλλαγή για την Ελλάδα μπορεί να φτάνει περίπου τα 8,5 δισ. ευρώ το έτος.
Η κλιματική κρίση έχει σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία, καθώς και στην πολιτική. Στην Ολλανδία Πράσινη Αριστερά και Εργατικό Κόμμα προχωρούν σε συνεργασία για τις εκλογές της 22ας Νοεμβρίου με κοινή λίστα και επικεφαλής και πιθανό πρωθυπουργό τον Φραντς Τίμερμαν, πρώην εκτελεστικό επίτροπο και υπεύθυνο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και της κλιματικής πολιτικής. Στην Ισπανία οι πράσινοι αποτέλεσαν κορμό της δημιουργίας του νέου σχήματος SUMAR. Στην Πολωνία οι Πράσινοι συμμετέχουν στον σχηματισμό που κατάφερε να εκδιώξει από την εξουσία το ακραίο κόμμα PiS.
Τα θέματα της κλιματικής κρίσης και της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική κρίση έπαιξαν ρόλο και στη μεγάλη ανατροπή στην Αθήνα. Οι Πράσινοι στήριξαν και συμμετείχαν ενεργά στην παράταξη Αθήνα Τώρα με δήμαρχο τον Χάρη Δούκα. Εκλέχτηκα μάλιστα δημοτικός σύμβουλος, όπως και άλλοι. Ομως ως κοινωνία δεν έχουμε αναδείξει τα θέματα αυτά ως κεντρικά, ακόμη και για την αναδιάταξη των πολιτικών σχηματισμών και ισορροπιών, κάτι που γίνεται σε άλλες χώρες. Η πρόσφατη εκλογή νέου προέδρου στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε ούτε καν ως περιθωριακό θέμα τον επανασχεδιασμό της στρατηγικής και της πολιτικής του κόμματος υπό το πρίσμα της κλιματικής κρίσης. Ακόμη και η αντιπολίτευση μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ ελάχιστα έχει ασκήσει κριτική στην ηγεσία του κόμματος σε σχέση με την έλλειψη στρατηγικής για την κλιματική κρίση.
Η κοινωνική διάσταση της πράσινης μετάβασης και της κλιματικής πολιτικής, η ορθολογική πολιτική στέγασης και η ισχυρή κοινωνική πολιτική είναι αλληλένδετες πλέον, περισσότερο από ποτέ σημαντικές και αφορούν μεγάλο ποσοστό της κοινωνίας. Τεχνοκρατικά μέτρα ή μέτρα που ευνοούν τις ελίτ συχνά οδηγούν σε μαζική αντίδραση (προηγήθηκε η Γαλλία με τα «κίτρινα γιλέκα») ή και σε άρνηση της κλιματικής κρίσης. Η αντίδραση συχνά καλλιεργείται από τους ακροδεξιούς και μεγάλο τμήμα της Δεξιάς, ιδιαίτερα της νεοφιλελεύθερης Δεξιάς, που βρίσκουν την ευκαιρία να ανασυγκροτήσουν την εκλογική τους επιρροή σε βάρος του μέλλοντος της ανθρωπότητας. Το είδαμε στην Αμερική του Τραμπ, σε Πολωνία και Ουγγαρία. Το βλέπουμε και στην Ελλάδα με τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής και της ανάγκης απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα: αντιδρούν με ανορθολογικό τρόπο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και υπερψηφίζοντας σχήματα όπως οι Σπαρτιάτες και η Νίκη.
Η αυξανόμενη οργή «εναντίον των ελίτ» αξιοποιείται από τους αντιπάλους της κοινής λίστας Πράσινης Αριστεράς – Εργατικού Κόμματος για να χτυπήσουν τον Φραντς Τίμερμαν: χρησιμοποιούν μεταξύ άλλων την αντίληψη «προωθεί τα συμφέροντα των μεγάλων με τη δήθεν κλιματική κρίση». Στη Γερμανία, Δεξιά και Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) έχουν κηρύξει πόλεμο στους Πράσινους.
Ολες αυτές οι δυνάμεις ενοποιούνται σε μια στρατηγική να μετατεθεί για… αργότερα η πράσινη μετάβαση. Στην πραγματικότητα πρέπει να επιταχύνουμε τη μετάβασή μας σε μια οικονομία που δεν θα συμβάλλει στην ανατροπή του κλίματος. Αλλά αυτό πρέπει να γίνει με κοινωνική δικαιοσύνη και συμμετοχή της κοινωνίας, χωρίς να μένει κάποιος πίσω κατεστραμμένος.
Πρέπει να επιταχύνουμε τη μετάβαση σε μια οικονομία που δεν θα συμβάλλει στην ανατροπή του κλίματος, αλλά αυτό να γίνει με κοινωνική δικαιοσύνη και συμμετοχή της κοινωνίας
