Πάνω από ένα εκατομμύριο Ουιγούροι ζουν σε στρατόπεδα εγκλεισμού τα οποία το Πεκίνο παρουσιάζει σαν «σχολές επανεκπαίδευσης και αποριζοσπαστικοποίησης»
«Ολες οι εθνότητες στην Κίνα πρέπει να δεθούν σφιχτά μαζί, όπως οι σπόροι μέσα στο φλούδι του ροδιού» λέει ένα από τα συνθήματα που είναι γραμμένα στους εκατοντάδες χώρους εγκλεισμού στην ανατολική επαρχία της Κίνας Σινγιάνγκ.
Η φυσιολατρία των δεσμωτών δεν καλύπτει τη ζοφερή πραγματικότητα. Εκατοντάδες χιλιάδες μουσουλμάνοι Ουιγούροι –σύμφωνα με πληροφορίες πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι αυτήν τη στιγμή–, συχνά ολόκληρες οικογένειες, οδηγούνται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης με διπλό στόχο: την επανεκπαίδευση και την αποριζοσπαστικοποίηση.
Η τακτική εγκαινιάστηκε το 2014 από τον διαβόητο Τσεν Κουανγουό, τον νυν 64χρονο γενικό γραμματέα του τοπικού ΚΚ, άνθρωπο που είχε επιδώσει τα διαπιστευτήριά του ως «διαχειριστής μειονοτήτων» στο Θιβέτ, όπου υπηρέτησε τρομοκρατώντας τον τοπικό πληθυσμό.
Στην αρχή οι κινεζικές αρχές αρνήθηκαν τα πάντα. Από τον περασμένο Οκτώβριο, όμως, άλλαξαν τακτική. Τώρα παραδέχονται ότι γίνονται οι παραπομπές αλλά τις παρουσιάζουν σαν εισαγωγή σε «σχολές επανεκπαίδευσης και αποριζοσπαστικοποίησης» με στόχο την πάταξη της ισλαμιστικής τρομοκρατίας.
Οι επανεκπαιδευόμενοι είναι κυρίως Ουιγούροι αλλά και μέλη άλλων μειονοτήτων, όπως Κιργίζιοι και Καζάκοι της Κίνας.
«Δεν θα βαφτίσεις το παιδί σου έτσι»
Με αφορμή τις αντικινεζικές διαδηλώσεις του 2009, τις οποίες το καθεστώς έπνιξε στο αίμα, το Πεκίνο εφαρμόζει μια σειρά από ασφυκτικά μέτρα. Κάθε χωριό και κάθε γειτονιά χωρίζεται σε τομείς ανά 500 κατοίκους που παρακολουθούνται από ειδικά επιφορτισμένους αστυνομικούς. Σημεία ελέγχου ηλεκτρονικών ταυτοτήτων έχουν στηθεί στους σιδηροδρομικούς σταθμούς, τους δρόμους και στις εισόδους/εξόδους των μεγάλων πόλεων. Χρησιμοποιούνται κάμερες συνδεδεμένες με λογισμικό ψηφιακής αναγνώρισης προσώπου. Αφαιρούνται διαβατήρια. Κατάσχονται κινητά τηλέφωνα και ελέγχεται το περιεχόμενό τους.
Επίσης απαγορεύεται να δίνονται στα νεογέννητα συγκεκριμένα ισλαμικά ονόματα, καθώς και να έχουν οι άντρες γενειάδα τέτοιου μήκους που να θυμίζει τζιχαντιστές. Είναι παράνομο να βλέπει κανείς άλλα τηλεοπτικά κανάλια από τα δημόσια κινεζικά. Είναι επίσης παράνομο να μη στέλνει κανείς τα παιδιά του στο σχολείο, αδίκημα που επιβαρύνεται αν τα στέλνει μόνο σε ανεπίσημα θρησκευτικά διδασκαλεία. Τεμένη που θεωρήθηκαν άντρα τρομοκρατών έκλεισαν με συνοπτικές διαδικασίες.
Τέλος, ενθαρρύνεται η κατανάλωση καπνού και αλκοόλ, ως ένδειξη νομιμοφροσύνης και απόστασης από όσα επιβάλλει στους πιστούς ο μουσουλμανισμός.
Ο ακριβής αριθμός αυτών των κινεζικής εμπνεύσεως «Μακρονησιών» δεν είναι γνωστός αλλά εκτιμάται σε λίγες χιλιάδες. Τον Μάιο του 2017 δυτικές πηγές είχαν καταγράψει επίσημες αναφορές για 73 από αυτά.
«Χημικά λιπάσματα στα σπαρτά»
Ορισμένοι αναλυτές κάνουν λόγο για επιχείρηση πολιτιστικής γενοκτονίας από την οποία δεν λείπουν τα βασανιστήρια και η αστυνομο- κρατία. Ο νέος Δρόμος του Μεταξιού περνά από την ανατολική Κίνα και προϋποθέτει την τυφλή υποταγή των τοπικών μουσουλμανικών πληθυσμών.
«Η επανεκπαίδευση είναι σαν να ρίχνεις χημικά λιπάσματα στα σπαρτά. Γι’ αυτό ρίχνεις σε όλα, σε όλους τους ανθρώπους, όχι μόνο σε λίγους» εξηγούσε πρόσφατα Κινέζος αξιωματούχος σε ξένο δημοσιογράφο.
Οι Ουιγούροι μιλούν μια τουρκμενική γλώσσα που θυμίζει τα ουζμπεκικά. Οι περισσότεροι ακολουθούν μια μετριοπαθή εκδοχή του σουνιτικού δόγματος του ισλάμ. Ορισμένοι εθνικιστές που επιδιώκουν την απόσχιση από το Πεκίνο αποκαλούν την επαρχία Σινγιάνγκ «Ανατολικό Τουρκεστάν».
Πύλη εξόδου της Κίνας και στον παλαιό Δρόμο του Μεταξιού, η Σινγιάνγκ είναι πλούσια σε πετρέλαιο και πρώτες ύλες. Τις τελευταίες δεκαετίες ακολουθεί την ανάπτυξη της υπόλοιπης χώρας, προσελκύοντας όλο και περισσότερους Κινέζους Χαν μετανάστες, με τις ευλογίες του καθεστώτος του Πεκίνου.
Η επιχειρούμενη (όπως και στο Θιβέτ) δημογραφική αλλοίωση και η συστηματική καταπίεση πυροδότησαν αιματηρές εξεγέρσεις, αλλά τα τελευταία δέκα χρόνια βασιλεύουν ο φόβος και η κινηματική αναδίπλωση.
«Φωνάζαμε “Ζήτω ο πρόεδρος Σι”!»
Ο Καϊράτ Σαμαρκάντ ταξίδεψε στο γειτονικό Καζακστάν κι αυτό στάθηκε αρκετό για να θεωρηθεί ύποπτος τρομοκρατικής δράσης και τον Νοέμβριο του 2017, σε ηλικία 30 ετών, να οδηγηθεί σε στρατόπεδο για τρεις μήνες. «Κοιμόμουν σε κοιτώνα με άλλους 14 άντρες. Κάθε πρωί έψαχναν τα πράγματά μας και η μέρα ξεκινούσε με δίωρη μελέτη κειμένων όπως οι πρόσφατες τότε αποφάσεις του 19ου Συνεδρίου του ΚΚ Κίνας. Φωνάζαμε “Ζήτω ο πρόεδρος Σι!”, τραγουδούσαμε κομμουνιστικά τραγούδια και μαθαίναμε τις θέσεις του κόμματος για τις μειονότητες» δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα «Washington Post» αφού διέφυγε εκτός Κίνας. «Μας υποχρέωναν να τρώμε χοιρινό κρέας και το απόγευμα κάναμε στρατιωτικού τύπου ασκήσεις. Μετά γράφαμε εκθέσεις για τον απολογισμό της ημέρας. Οποιοι δεν υπάκουαν στις διαταγές, καθυστερούσαν στις παραδόσεις ή μπλέκονταν σε φασαρίες φορούσαν χειροπέδες μέχρι και για δώδεκα ώρες. Οι ακόμη πιο ατίθασοι υφίσταντο εικονικό πνιγμό ή τους έδεναν σε μια μεταλλική κατασκευή βασανιστηρίων που την έλεγαν “καρέκλα της τίγρης”» είπε ο Σαμαρκάντ.
