Κερκ Ντάγκλας: Επαναστάτης με αιτία

Ο τελευταίος μεγάλος σταρ του Χόλιγουντ ήταν ο υπεραιωνόβιος Κερκ Ντάγκλας. Η καριέρα του σημάδεψε σχεδόν ολόκληρη την χρυσή περίοδο (50’ς -60ς) του παλιού Χόλιγουντ, στη διάρκεια της οποίας είχε και τις τρεις οσκαρικές του υποψηφιότητες χωρίς όμως να καταφέρει ποτέ να σηκώσει το χρυσό αγαλματίδιο.

Το 1946 έκανε το ντεμπούτο του στο σινεμά χάρη στην συμφοιτήτρια και φίλη του Λορίν Μπακόλ που τον συστήνει στον σκηνοθέτη Λούις Μάιλστοουν. Εκείνος θα του δώσει ένα από τους βασικούς αντρικούς ρόλους πλάι στην σταρ Μπάρμπαρα Στάνγουικ, στο δραματικό νουάρ του «Αμαρτωλές γυναίκες» (The Strange Love of Martha Ivers). Η επόμενη ταινία του θα τον κάνει διάσημο. Ο Ζακ Τουρνέρ τον επιλέγει το 1947 για το φιλμ νουάρ «Αμαρτωλοί και δολοφόνοι» (Out of the Past) πλάι στους Ρόμπερτ Μίτσαμ και Τζέιν Γκριρ. Δύο χρόνια αργότερα θα βρεθεί για πρώτη φορά στις οσκαρικές υποψηφιότητες με το ρόλο του μποξέρ Μιτζ Κέλι– ανάμεσα στα 40 επαγγέλματα που είχε αλλάξει ήταν κι αυτό του πυγμάχου- στο «Champion» του Μαρκ Ρόμπσον αλλά θα ηττηθεί από τον Μπρόντερικ Κρόφορντ («Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά»).

Η αρρενωπότητα και ο δυναμισμός του δεν θα περάσουν απαρατήρητοι από τα σαϊνια του Χόλιγουντ που θα του δώσουν το ρόλο του αντίπαλου δέους απέναντι στον κυριαρχικό αμερικανικό πρότυπο του Μπαρτ Λάνκαστερ. Οι δυο τους θα συμπορευτούν για καιρό σε μεγάλες εμπορικές επιτυχίες όπως το «7 μέρες του Μαίου», το κατασκοπικό θρίλερ του Τζον Φρανκενχάιμερ ή το «Αίμα στον πράσινο βάλτο» του Τζον Στάρτζες, ενώ η επανασύνδεση τους μετά από χρόνια με το «Σκληρά καρύδια» του Τζεφ Κάνιου το 1986, βασίστηκε στη δική τους σχέση και παρά τον κωμικό ύφος του έργου είναι ορατή η μελαγχολία που συνοδεύει τις πράξεις των πάλαι ποτέ «άσπονδων εχθρών» που στην πραγματικότητα ήταν καλοί και στενοί φίλοι.

Συνεργάστηκε με μερικούς από τους κορυφαίους σκηνοθέτες της εποχής, όπως τον Γουίλιαμ Γουάιλερ («A Detective Story»), τον Μπίλι Γουάιλντερ («Ace in the Hole»), τον Χάουαρντ Χοκς («The Big Sky») ενώ η εμφάνιση του σε δύο φιλμ του Βινσέντε Μινέλι, το «Η ωραία και το κτήνος» και το «Η ζωή ενός ανθρώπου» όπου υποδύθηκε τον Βίνσεντ Βαν Γκογκ θα του χαρίσουν άλλες δύο οσκαρικές υποψηφιότητες το 1952 και το 1957 αντίστοιχα. Τελικά θα χάσει ξανά αυτή τη φορά από τον Γκάρι Κούπερ («Το τρένο θα σφυρίξει 3 φορές») και τον Γιουλ Μπρίνερ («Ο βασιλιάς κι εγώ») που ήταν οι μεγαλύτεροι σταρ της εποχής. Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα γιατί δεν ευτύχησε ο Ντάγκλας να κατακτήσει ένα βραβείο όσκαρ (τιμήθηκε το 1996 για το σύνολο της καριέρας του) στην περίοδο της μεγάλης ακμής του. Κάποιοι θα σταθούν δικαιολογημένα στα αριστερά πολιτικά πιστεύω του ενώ ακόμη περισσότεροι θα εστιάσουν στην έντονη στάση που κράτησε (διάσημες οι πορείες διαμαρτυρίας που έδωσε κατά της λίστας του γερουσιαστή Μακάρθι μαζί με την φίλη του Μπακόλ, τον Ζιλ Ντασέν, τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ και άλλους ανυπότακτους καλλιτέχνες) την εποχή που το Χόλιγουντ διχάστηκε εξαιτίας της αντικομμουνιστικής υστερίας. Πάντως ο ίδιος παραδέχτηκε μετά από χρόνια ότι η καλύτερη ερμηνεία του ήταν εκείνη στο «Συμβιβασμό» (1969) του Ελία Καζάν, ο οποίος είχε δώσει ονόματα κομμουνιστών συναδέλφων του στην περίφημη επιτροπή αντιαμερικανικών ενεργειών. Ο Ντάγκλας μέχρι το τέλος υποστήριζε ότι οι 3 κορυφαίοι σκηνοθέτες που έχει συνεργαστεί ήταν ο Καζάν, ο Κιούμπρικ και ο Μινέλι.

Το 1954 ύστερα κι από προτροπή του Λάνκαστερ θα ιδρύσει την εταιρία Bryna Productions (αφιερωμένη στη μητέρα του) για να έχει προσωπική βούληση και ελευθερία στα μελλοντικά του σχέδια. Από τα λεφτά που έβγαζε στις ταινίες του Χόλιγουντ που πρωταγωνιστούσε (τεράστια η εμπορική επιτυχία της μεταφοράς του μυθιστορήματος του Ιούλιου Βερν «20 Χιλιάδες Λεύγες Υπό την Θάλασσα») χρηματοδοτούσε τις παραγωγές της Bryna. Κάπως έτσι ανακάλυψε τον άγνωστο τότε Στάνλεϊ Κιούμπρικ και μαζί συνεργάστηκαν σε δύο φιλμ. Στο αντιμιλιταριστικο «Σταυροί στο Μέτωπο» (Path of glory) το 1957 που αποκαλύπτει την φρίκη του Α Παγκοσμίου Πολέμου και φυσικά στον «Σπάρτακο» τρία χρόνια αργότερα που γνώρισε μεγάλη επιτυχία κερδίζοντας 4 όσκαρ.

Ο «Σπάρτακος» θα γράψει ιστορία καθώς είναι η ταινία όπου για πρώτη φορά ένας καλλιτέχνης που υπήρξε στην περίφημη λίστα του Μακάρθι βλέπει το όνομα του να μπαίνει στα credits ενός φιλμ χωρίς ψευδώνυμο. Ο παραγωγός και πρωταγωνιστής Κερκ Ντάγκλας δεν υποκύπτει στις πιέσεις και αποφασίζει να τοποθετήσει το όνομα του σεναριογράφου Ντάλτον Τράμπο στα credits του «Σπάρτακου». Μέχρι το τέλος ο Κερκ Ντάγκλας υποστήριζε ότι αυτή η πράξη του είναι ότι τον έκανε περισσότερο περήφανο στη ζωή του.

Ετικέτες