Πολλά χρόνια τώρα διάφοροι ντίλερ συμφερόντων ή εραστές των ιδεών της αγοράς ακόμη και στην παιδεία κάνουν δύο πράγματα: απαξιώνουν το δημόσιο σύστημα αντί να προβάλλουν όσα πρέπει να γίνουν για να βελτιωθεί και από την άλλη εξωραΐζουν την ιδιωτική παιδεία
Στο βιβλίο του «Ρούστερ Μπαρ», ο μετρ των δικαστικών θρίλερ Τζον Γκρίσαμ έχει ως φόντο την επόμενη οικονομική φούσκα των ΗΠΑ. Τις νομικές σχολές. Δεν περιγράφει πολυτελείς αίθουσες και καλοβαμμένα αμφιθέατρα, πράγμα που κάνουν συνήθως όσοι μιλάνε με δέος για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά την γκρίζα πραγματικότητα πίσω από τις διαφημίσεις. Οι ήρωες στο αστυνομικό μυθιστόρημα είναι ο Μαρκ, ο Τοντ και η Ζόλα.
Μπήκαν σε μια ιδιωτική νομική σχολή με μεγάλες φιλοδοξίες. Η σχολή διαθέτει ως προμετωπίδα έναν αναγνωρίσιμο πρύτανη που χαρίζει το όνομα και το κύρος του στη σχολή έναντι μεγάλης αμοιβής. Από κάτω το χάος. Οι τρεις φοιτητές έχουν πάρει φοιτητικά δάνεια για να σπουδάσουν, όπως και η πλειονότητα των συμφοιτητών τους. Πολύ γρήγορα ανακαλύπτουν ότι εξαπατήθηκαν. Η σχολή είναι κακής ποιότητας. Κάποιοι όταν αποφοιτούν βρίσκουν για λίγο δουλειά στα νομικά γραφεία του ιδιοκτήτη της σχολής, πράγμα που διαφημίζεται ως εξασφαλισμένη καριέρα για να εγγραφείς στη σχολή. Οι περισσότεροι όμως δεν περνούν ούτε τις εξετάσεις του δικηγορικού συλλόγου. Οι τρεις ήρωες με τη βοήθεια κάποιου φίλου τους ανακαλύπτουν ότι ο ιδιοκτήτης της σχολής είναι και διαχειριστής ύποπτων κεφαλαίων αλλά και μεγαλομέτοχος τράπεζας.
Η υγιής επιχειρηματικότητα του Μητσοτάκη σε όλη της την έκφραση. Εν ολίγοις, οι νέοι μπαίνουν στις σχολές τους, παίρνουν φοιτητικό δάνειο για να σπουδάσουν (το οποίο έχει εγγυηθεί το κράτος που θεωρητικά προάγει τη μόρφωση) αλλά βγαίνουν στην ανεργία από μια κακή σχολή. Φυσικά τα δάνεια που δεν καταφέρνουν να πληρώσουν τα αποπληρώνει το κράτος προς τον επιφανή επιχειρηματία, ενώ οι ίδιοι επιλέγουν απλώς τον τρόπο που θα ζήσουν κατεστραμμένοι. Στο μυθιστόρημα υπάρχουν δολοφονίες, παγίδες και απάτες. Πολύ φοβάμαι ότι το ίδιο συμβαίνει και στη φοιτητική ζωή από την οποία εμπνεύστηκε ο δημιουργός της «Φίρμας» Τζον Γκρίσαμ το «Ρούστερ Μπαρ» Δεν γνωρίζω αν η ελληνορθόδοξη, συντηρητική ιδιοσυγκρασία της κ. Κεραμέως της επιτρέπει σχέσεις με μπαρ, αλλά με το «Ρούστερ Μπαρ» επέλεξε να έχει σχέση. Είναι η υπουργός που παρά τις αντιδράσεις αποφάσισε να δημιουργήσει στην Ελλάδα παιδεία που τα πίνει στο «Ρούστερ Μπαρ».
Πολλά χρόνια τώρα διάφοροι ντίλερ συμφερόντων ή εραστές των ιδεών της αγοράς ακόμη και στην παιδεία κάνουν δύο πράγματα: από τη μία απαξιώνουν τη δημόσια παιδεία αντί να προβάλλουν όσα πρέπει να γίνουν για να γίνει καλύτερη και από την άλλη εξωραΐζουν την ιδιωτική, εμφανίζοντας την εικόνα ωραίων κτιρίων, περιποιημένων κήπων και μυρωδάτης λαδομπογιάς. Στο αφήγημά τους το δημόσιο πανεπιστήμιο έχει όλα τα κακά (ποιοι άραγε τα δημιούργησαν και τα συντήρησαν;), ενώ τα ιδιωτικά απλώς θα βγάζουν μυαλά ξουράφια επειδή τροχίζονται πάνω στο χρήμα των διδάκτρων.
Σε λίγο καιρό τα ιδιωτικά κολέγια, όπως αυτό που διαθέτει ο κουμπάρος του Αδωνη Γεωργιάδη, θα εξισωθούν με τα ελληνικά πανεπιστήμια και μεγάλο ίσως κομμάτι του κόσμου θα πέσει στην παγίδα, είτε γιατί έχει επικρατήσει η αντίληψη ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι άθλια είτε γιατί υπάρχει η αυταπάτη ότι «το παιδί» θα μπορεί έτσι να γίνει επιστήμονας. Δημιουργείται μια τεράστια μπίζνα με πολλά κέρδη. Παιδιά που οι οικογένειές τους θα καταβάλλουν τεράστια ποσά θα διοχετεύονται σε κολέγια που θα έχουν την αναγνώριση πανεπιστημίου για να καταλήξουν στο σημείο απ’ όπου ξεκίνησαν: άνεργοι, αλλά χωρίς τα λεφτά.
Για να προωθηθεί η μπίζνα πιθανόν να υπάρχουν και δάνεια που θα εγγυάται το κράτος. Την ουσία γι’ αυτό που παρέχεται ή δεν παρέχεται ως γνώση θα την αντικαταστήσουν οι φωτογραφίες γελαστών φοιτητών, οι τελετές «graduation» και οι αμερικανιές με τήβεννο που θα μοστράρονται στο Facebook. Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια δεν είναι μια επιλογή ελευθερίας αλλά ένα μεγάλο κόλπο των ελίτ. Στα ακριβά πανεπιστήμια δημιουργούν τη νέα ελίτ και στα φτηνά, τύπου κολέγια, κλέβουν τα θύματά τους. Τον Μάρτιο του 2019 η Ομοσπονδιακή Εισαγγελία της Βοστώνης άσκησε διώξεις σε πάνω από 50 άτομα που πέτυχαν την εισαγωγή παιδιών πλούσιων οικογενειών σε πανεπιστήμια όπως το Γέιλ και το Στάνφορντ. Αν ξύσεις λίγο την μπογιά και το λούστρο στον μύθο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, θα βρεις πολλά απ’ όσα υποψιάζεται ο κόσμος. Το χρήμα είναι το κλειδί των μεγαλύτερων ιδιωτικών πανεπιστημίων και όχι το IQ. Αν ρωτήσετε κάποιον γιατί δεν του αρέσει το ελληνικό πανεπιστήμιο, θα πει «γιατί έχει τοίχους με συνθήματα και αφίσες». Κουβέντα για το τι διδάσκεται και πώς συγκρίνεται με όσα διδάσκονται αλλού.
Και επειδή λοιπόν υπάρχει αυτή η αντίληψη, θεσμοθετούνται τα «ΙΕΚ Πορτοφόλι» για να σωθεί η ελληνική παιδεία. Η Κεραμέως και η κυβέρνηση Μητσοτάκη κάνουν ό,τι κάνουν πολύ άκομψα και ανήθικα. Επειδή δεν μπορούν να αλλάξουν το άρθρο 16 του συντάγματος που απαγορεύει τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, εξισώνουν με νόμο τα κολέγια των κουμπάρων. Ειρωνεύονται ότι οι φοιτητές μπαίνουν στα ελληνικά πανεπιστήμια με βαθμό εννιά, αλλά την ίδια ώρα βάζουν από την πίσω πόρτα αυτούς που πήραν δύο και απέτυχαν να μπουν ακόμη και με βαθμό εννιά. Δεν πρόκειται για αριστεία ή αγάπη για τη γνώση. Πρόκειται για μεγάλη επιχείρηση με κέρδη και με γνώση που θα κατευθύνεται από τα δικά τους κέντρα ως επιστημονική, ακόμη κι αν δεν είναι. Θέλουν να ελέγξουν ποιος θα έχει ποιο κομμάτι της γνώσης. Οι φοιτητές θα είναι πελάτες, τα μαθήματα συναλλαγή και τα πτυχία πιθανόν ένα απλό τιμολόγιο. Αντε με το καλό να δούμε και καθηγητές μέσης εκπαίδευσης από την Ελληνική Αγωγή του Αδωνη Γεωργιάδη.
ΥΓ.: Το βιβλίο «Ρούστερ Μπαρ» του Τζον Γκρίσαμ κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.
