Εκστρατεία της UNESCO για να πέσει φως στα εγκλήματα κατά των εργαζομένων στα μίντια
Ορισμένες φορές η πιο επικίνδυνη πολεμική ζώνη για έναν δημοσιογράφο είναι το ίδιο το σπίτι του. Τα τελευταία δώδεκα χρόνια περισσότεροι από 1.000 δημοσιογράφοι έχουν χάσει τη ζωή τους. Κάποιοι από αυτούς καλύπτοντας συρράξεις. Αλλά πολλοί εξ αυτών δεν χρειάστηκε καν να φύγουν από τη χώρα τους. Δολοφονήθηκαν στα σπίτια τους, στη δουλειά τους, στον δρόμο. Προκειμένου να μην ακουστούν ποτέ όσα είχαν να αποκαλύψουν ή με στόχο να παραδειγματιστούν οι συνάδελφοί τους και να σταματήσουν να ερευνούν ένα ρεπορτάζ. Το 93% των δημοσιογράφων που δολοφονήθηκαν εργάζονταν σε τοπικά Μέσα, ενώ εννέα στις δέκα δολοφονίες παραμένουν ανεξιχνίαστες και οι δράστες ατιμώρητοι.
στις 2 Νοεμβρίου, η UNESCO, σε συνεργασία με την DDB Paris, ξεκίνησε παγκόσμια καμπάνια με τίτλο «Κeep truth alive» στοχεύοντας στην ενημέρωση του κοινού για τους κινδύνους που διατρέχουν οι δημοσιογράφοι στην καθημερινότητά τους, αλλά και στην κινητοποίηση των αρμόδιων μηχανισμών προκειμένου να έρθουν αντιμέτωποι με τη Δικαιοσύνη όσοι οργάνωσαν ή εκτέλεσαν δολοφονίες δημοσιογράφων.
Η καμπάνια ξεδιπλώνεται σε τέσσερα γραφικά τα οποία δείχνουν τις καθημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι δημοσιογράφοι καθώς φεύγουν από το σπίτι τους, καθώς πηγαίνουν τα παιδιά τους στο σχολείο ή καθώς επιστρέφουν από την εργασία τους. Επίσης η καμπάνια περιλαμβάνει έναν διαδραστικό χάρτη στην πλατφόρμα του Google Maps στον οποίο τοποθετούνται γεωγραφικά οι εκατοντάδες δολοφονίες δημοσιογράφων.
Η ατιμωρησία για τα εγκλήματα εναντίον των δημοσιογράφων σημαίνει ουσιαστικά αποτυχία των ίδιων των κρατών να προστατεύσουν τους δημοσιογράφους από κάθε είδους παρενόχληση, απειλή, επίθεση, αυθαίρετη κράτηση και δολοφονία.
Αυτό μπορεί να οφείλεται σε:
• Αδυναμία διεξαγωγής ανεξάρτητης, ταχείας και αποτελεσματικής διερεύνησης των απειλών, επιθέσεων ή δολοφονιών.
• Αποτυχία μεταρρύθμισης των πρακτικών της αστυνομίας που επιτρέπουν και ενθαρρύνουν την κακομεταχείριση δημοσιογράφων.
• Αποτυχία μεταρρύθμισης ή κατάργησης νόμων που στοχεύουν δημοσιογράφους οι οποίοι αποκαλύπτουν σκάνδαλα ή εκφράζουν κριτικές απόψεις.
• Αποτυχία των κυβερνήσεων να διερευνήσουν τις επιθέσεις. Ειδικά σε περιπτώσεις στις οποίες κυβερνητικοί αξιωματούχοι είναι υπεύθυνοι για επιθέσεις εναντίον των δημοσιογράφων καθίσταται ξεκάθαρο ότι οι σχετικές έρευνες θα εκθέσουν τις κυβερνητικές αποτυχίες.
• Ακόμη, στην ατιμωρησία συμβάλλουν οι ατέλειες των δικαστικών συστημάτων, η έλλειψη πολιτικής βούλησης και ο φόβος για αντίποινα.
Σε κάθε περίπτωση οι διεθνείς νόμοι απαιτούν από τα κράτη να προλαμβάνουν, να απαγορεύουν και να αντιμετωπίζουν τα εγκλήματα εναντίον δημοσιογράφων. Η υποχρέωση των κρατών να προστατεύουν την ελευθερία του Τύπου και την ασφάλεια των δημοσιογράφων επιβεβαιώθηκε στο ψήφισμα 33/2 του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ το οποίο εκθέτει λεπτομερώς τις ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβούν τα κράτη.
Ωστόσο η ατιμωρησία παραμένει μία από τις σοβαρότερες απειλές κατά της ελεύθερης έκφρασης και της ασφάλειας των δημοσιογράφων. Η ατιμωρησία δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο που καταστρέφει σταθερά την ελευθερία της έκφρασης. Οταν οι δημοσιογράφοι δέχονται επιθέσεις και δολοφονούνται χωρίς να τιμωρείται κανείς, το μόνο σίγουρο είναι πως όσοι θίγονται από τις αποκαλύψεις τους ενθαρρύνονται ώστε να προβαίνουν σε παρόμοιες επιθέσεις.