Η κυβέρνηση «εισβάλλει», με συνταγή ΕΡΤ και ΕΥΠ, στον ερευνητικό φορέα προκειμένου να πάψει να είναι απειλή για το αφήγημά της
Επίδειξη της εμμονής του με τον έλεγχο της πληροφορίας έκανε ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ την περασμένη Κυριακή, όταν ανακοίνωσε την απόφασή του να υπαχθεί το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας αφού τα επιστημονικά δεδομένα που δημοσίευσε το ΕΑΑ εξέθεσαν την ανικανότητα της κυβέρνησης να διαχειριστεί τις συνέπειες της κακοκαιρίας Ντάνιελ. Το Μαξίμου έκρινε ότι η επιστημονική μέθοδος και τα μετεωρολογικά δεδομένα όταν λειτουργούν ανεξάρτητα μπορεί να αποβούν επικίνδυνα για το κυβερνητικό αφήγημα και, όπως όλα δείχνουν, έλαβαν την απόφαση να τα καπελώσουν κάτω από μια ομπρέλα ελέγχου.
«Info-Point» το Μέγαρο Μαξίμου
Η συνταγή είναι γνωστή και δοκιμασμένη από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η πρώτη απόφασή του όταν εκλέχτηκε τον Ιούλιο του 2019 δεν ήταν άλλη από την υπαγωγή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, της ΕΡΤ και του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων απευθείας στο γραφείο του πρωθυπουργού. Επιχείρησε δηλαδή (και το πέτυχε σε απόλυτο βαθμό) να ελέγξει πλήρως τη ροή πληροφοριών.
Η κριτική που δέχτηκε ο πρωθυπουργός ειδικά για το θέμα της ένταξης της ΕΡΤ και του ΑΠΕ στο γραφείο του ήταν σφοδρή, όχι μόνο από το εσωτερικό της χώρας αλλά και από διεθνείς οργανώσεις για την ελευθερία του Τύπου που τον κατηγορούσαν ότι επιχειρούσε να ελέγξει πλήρως τα ΜΜΕ. Η κριτική αυτή επιβεβαιώθηκε ως βάσιμη όταν άρχισαν οι συντονισμένες επιθέσεις του κατά επικριτικών ΜΜΕ όπως το Documento αλλά και αργότερα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με τη διαβόητη πλέον λίστα Πέτσα.
Ομως η υπαγωγή της ΕΥΠ στο γραφείο του πρωθυπουργού είχε ακόμη πιο σκοτεινά χαρακτηριστικά. Για μήνες η στόχευση της κίνησης δεν ήταν σαφής στον δημόσιο διάλογο, όμως όλα ξεκαθάρισαν όταν ξέσπασε το σκάνδαλο των υποκλοπών. Ο πρωθυπουργός-ωτακουστής εμπλέκεται σε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της μεταπολίτευσης, καθώς οι μυστικές υπηρεσίες του κράτους παρακολουθούσαν αποδεδειγμένα δημοσιογράφους, πολιτικούς του αντιπάλους, στελέχη της ίδιας του της κυβέρνησης, ακόμη και την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας.
Κι όμως… χιονίζει
Η απόφασή του να υπαγάγει το Αστεροσκοπείο στην άμεση εποπτεία της κυβέρνησής του μόνο ως συνέχεια της ίδιας πολιτικής πρακτικής ελέγχου μπορεί να αναγνωστεί. Αλλωστε η δήλωση του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ ότι προτίθεται άμεσα να προβεί στη συγκεκριμένη κίνηση μπορεί μεν να έπεσε σαν βόμβα στα δημοσιογραφικά γραφεία, εντούτοις η δυσφορία του με το… θράσος των επιστημόνων να διαψεύδουν με δεδομένα το κυβερνητικό αφήγημα είχε γίνει εμφανής σε τουλάχιστον δύο περιστατικά.
Τον Ιανουάριο του 2022 η ισχυρή χιονόπτωση που έπληξε την Αττική οδήγησε λόγω της κρατικής ολιγωρίας σε αποκλεισμό χιλιάδων οχημάτων στην Αττική Οδό αλλά και σε κεντρικούς δρόμους της πρωτεύουσας για ολόκληρα 24ωρα.
Οταν ο πρωθυπουργός κλήθηκε να απολογηθεί ενώπιον της Βουλής για όλα αυτά έκανε μια δήλωση που προκάλεσε πάταγο, επιρρίπτοντας ευθύνες με κωμικό τρόπο στους μετεωρολόγους, που είχαν προειδοποιήσει έγκαιρα για το μέγεθος της κακοκαιρίας.
«Κανείς μετεωρολόγος δεν πρόβλεψε τον όγκο του χιονιού που έπεσε στο κέντρο της Αθήνας και, σε αντίθεση με άλλες χιονοθύελλες, το χιόνι έπεσε μέρα μεσημέρι, συνήθως πέφτει βράδυ, και κανείς, κανείς μετεωρολόγος δεν είχε προβλέψει ότι θα ρίξει μισό μέτρο στο κέντρο της Αθήνας και στα βόρεια προάστια» είχε πει τότε ο Κυρ. Μητσοτάκης από βήματος Βουλής, προκαλώντας την οργή των επιστημόνων.
Η δεύτερη κυβερνητική επίθεση στο Αστεροσκοπείο έγινε από τον υπουργό παρά τω πρωθυπουργώ Στέλιο Πέτσα, ο οποίος ενώ ακόμη η φωτιά στη Δαδιά έκαιγε, σχολιάζοντας τις προειδοποιήσεις του Αστεροσκοπείου για τις πυρκαγιές δήλωσε: «Βλέπω μια πολιτικοποίηση που δεν μου αρέσει καθόλου».
Περίπου δύο εβδομάδες αργότερα ήρθε η πλήρης επιβεβαίωση από τον ίδιο τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ. Ο Κυρ. Μητσοτάκης δήλωσε επί λέξει: «Μια από τις πρώτες πρωτοβουλίες θα είναι η μεταφορά στην Πολιτική Προστασία και της ΕΜΥ αλλά και του Εθνικού Αστεροσκοπείου, ώστε κάτω από ένα φορέα να βρίσκεται όλο το επιστημονικό δυναμικό της χώρας».
Ηχηρό «όχι» από το Αστεροσκοπείο
Η αντίδραση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών πάντως στην αντιδημοκρατική αλλά και προσβλητική για την επιστημονική κοινότητα ανακοίνωση του πρωθυπουργού ήταν άμεση. Σε ανακοίνωσή του το ΔΣ του ΕΑΑ τονίζει ότι ενδεχόμενη υπαγωγή του στο υπουργείου Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας θα είχε «δραματικές επιπτώσεις για την υπόστασή του ως Εθνικού Ερευνητικού Φορέα». Εξουσιοδοτεί μάλιστα τον πρόεδρο του Αστεροσκοπείου Μανώλη Πλειώνη να ζητήσει συνάντηση με τον πρωθυπουργό ώστε να του εκφράσει τους προβληματισμούς του ΔΣ του ΕΑΑ αλλά και τις προτάσεις του για μια αποτελεσματική συνεργασία με το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας.
Με τη σειρά τους οι ερευνητές του ΕΑΑ σε ανακοίνωσή τους καταθέτουν και αυτοί την αντίθεσή τους στην κυβερνητική απόφαση αναφέροντας ότι «η επιστήμη και η ερευνητική διαδικασία απαιτούν ελεύθερο ακαδημαϊκό περιβάλλον για να πραγματωθούν. Κατανοούμε τις δυσκολίες της παρούσας κατάστασης λόγω των πρόσφατων φυσικών καταστροφών στη Θεσσαλία και στον Εβρο, αλλά αυτές δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται με βεβιασμένες κινήσεις και αποφάσεις».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Documento επιχείρησε να λάβει δηλώσεις τόσο από τον πρόεδρο όσο και από μέλη του ΔΣ του Αστεροσκοπείου, ωστόσο παρέπεμψαν στη δημοσιευμένη ανακοίνωση, με την οποία συντάσσονται.
Οι αντιδράσεις πάντως φαίνεται πως έφτασαν στα σπανίως ευαίσθητα αυτιά του Μαξίμου, που μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη επιχείρησε για ακόμη μια φορά να υποστηρίξει ότι δεν καταλάβαμε καλά αυτό που με σαφήνεια ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ: «Καμία διάθεση φίμωσης και παρέμβασης στη λειτουργία κανενός επιστημονικού οργανισμού. Αυτό ζητώ να γίνει σαφές. Το αντίθετο, δίνεται ακόμη μεγαλύτερη αξία και δύναμη στην επιστημονική γνώση» δήλωσε ο Παύλος Μαρινάκης.
