Το χρυσό κορίτσι του ελληνικού αθλητισμού ανοίγει την καρδιά του στο Documento και αποκαλύπτει το μυστικό της επιτυχίας της
Τη βλέπεις χαλαρή και χαμογελαστή στην οθόνη του Skype και αναρωτιέσαι εάν πρόκειται για το ίδιο κορίτσι που κρύβει στο ντουλάπι του ένα χρυσό ολυμπιακό – και κάτι… αμελητέα ευρωπαϊκά, καλή ώρα – μετάλλια. Μα, βρε Κατερίνα, δεν μπήκε πια το «πρέπει» στη ζωή σου; Δεν σου ’ρχεται να πεταχτείς πάνω και να φωνάξεις από τις στέγες ότι είσαι πρώτη στον κόσμο; «Οχι, σε καμία περίπτωση. Ούτε με νοιάζει πώς θα με θυμούνται στο μέλλον. Το μόνο που με ενδιαφέρει είναι να στρέψω τα παιδιά στον σωστό αθλητισμό. Και όταν λέω σωστό, εννοώ καθαρό».
Η Κατερίνα Στεφανίδη του Ρίο και του Βελιγραδίου δεν φοβάται τα παγωμένα μπουκαλάκια που βγαίνουν από το ψυγείο δέκα χρόνια μετά…
Οχι, δεν ξέρω από «πρέπει». Το Ρίο είναι κάτι που τελείωσε. Δεν προσθέτει καμία πίεση σε αυτό που κάνουμε. Ακόμη και όταν έριξε τον πήχη η Μόρις και εξασφάλισα το χρυσό είπα μέσα μου, ωχ, και τώρα πού πηγαίνουμε, τι κάνουμε;
Μα πώς γίνεται αυτό; Λένε ότι είναι δυσκολότερο να παραμείνει κάποιος στην κορυφή παρά να φτάσει εκεί.
Οπως και αν έχει, κάποια στιγμή θα πέσεις. Δεν έχει νόημα να σκέφτομαι τι έκανα πριν από έναν χρόνο.
Και δεν χαλάει το μυαλό; Δεν ξεφεύγει;
Να σου πω την αλήθεια, ένιωθα λίγο άβολα προχθές που ήμασταν στο Mall και είδα κάποιους να σκουντάνε τον διπλανό τους κοιτάζοντάς με. Ο αγώνας δεν άλλαξε αυτό που είμαι, παρά μόνο τον τρόπο που με αντιμετωπίζουν.
Στις ΗΠΑ σε αναγνωρίζουν στον δρόμο;
Οχι βέβαια. Μόνο οι στιβικοί με ξέρουν. Ζούμε όμως σε χωριό τώρα που μετακομίσαμε στο Οχάιο. Ετσι το λέω εγώ, χωριό. Είναι πιο ήρεμη και αργή η ζωή. Πέρασα από το ένα άκρο στο άλλο! Οσο σπούδαζα στο πανεπιστήμιο ξυπνούσα στις 6 το πρωί, ήμουν δέκα ώρες στα θρανίο, έπειτα προπόνηση. Τώρα που τελείωσα τις σπουδές δεν έχω πρόγραμμα. Ξυπνάμε ό,τι ώρα θέλουμε, ζούμε σε άλλους ρυθμούς…
Και δεν κάνεις στον εαυτό σου παραχωρήσεις; Στον ύπνο, στο φαγητό…
Οσοι αθλητές ζουν έτσι δεν αντέχουν πολλά χρόνια. Εμείς δεν αλλάζουμε την υπόλοιπη ζωή μας για τον αθλητισμό. Προσοχή, δεν λέω καν πρωταθλητισμό, λέω αθλητισμό. Δεν κάνω κάτι διαφορετικό ή ξεχωριστό από την κοπέλα που πηδάει τέσσερα μέτρα. Απλώς τυχαίνει να είμαι εγώ λίγο πιο γρήγορη, λίγο πιο δυνατή. Θέλω να αποφύγω την κακή έννοια του πρωταθλητισμού. Δεν γίνεται να ζει κάποιος με ακραίες στερήσεις για δέκα χρόνια καριέρας και να πει ότι η ζωή του θα ξεκινήσει όταν φτάσει 35 χρονών. Χρειάζεται ισορροπία σε όλα.
Στην παλάντζα μεταξύ επαγγελματισμού και διασκέδασης τι βγάζει το ζύγι; Ή, τι πρέπει να βγάζει;
Εξαρτάται και από το άθλημα. Για παράδειγμα, η ενόργανη γυμναστική απαιτεί διπλές προπονήσεις καθημερινά. Αλλού, στο πινγκ πονγκ ας πούμε, μπορεί να μη χρειάζεται καθόλου προπόνηση, είτε το ’χεις είτε δεν το ’χεις. Εσένα ποιο ποσοστό της καθημερινότητάς σου εκπροσωπεί η δουλειά σου;
Προσπαθώ να την αφήνω έξω όταν κλειδώνω την εξώπορτα του γραφείου.
Τα ίδια και εμείς με τον Μιτς (σ.σ.: Κρίερ, σύζυγος και προπονητής). Μπαίνουμε στο αυτοκίνητο και δεν ξαναμιλάμε για το επί κοντώ. Αλλοι ζουν στίβο, αναπνέουν στίβο και κοιμούνται στίβο. Είναι πιο υγιεινό να κάνεις τη δουλειά και μετά να φεύγεις. Θα τρελαθείς αν σκέφτεσαι το ίδιο πράγμα κάθε μέρα. Φαντάσου να έχεις αφιερώσει δέκα χρόνια από τη ζωή σου στους Ολυμπιακούς Αγώνες και τελικά να αποτύχεις…
Να πονάει λίγο το ποδαράκι σου το πρωί του αγώνα…
Ξέρεις τι μου έλεγε ένας προπονητής μου; Οτι δεν θα έρθει ποτέ η τέλεια μέρα! Χάθηκες αν περιμένεις τις ιδανικές συνθήκες, τα πόδια σου, τα χέρια σου, τον αέρα, τη θερμοκρασία, όλα. Ακόμη και αν πετύχεις το τέλειο άλμα, αυτό μπορεί να είναι στα 4,40 μ. και να μη σημαίνει το παραμικρό.
Δεν ήταν τέλεια μέρα το Ρίο;
Οχι βέβαια! Ημουν δύο μέρες με αντιβίωση. Επίσης τις προηγούμενες μέρες είχα έναν τραυματισμό και δεν μπορούσα να κάνω ούτε τροχάδην. Δεν το δημοσιοποίησα, διότι δεν χρειαζόταν να το μάθει ο κόσμος. Με βοήθησαν πολύ οι φυσιοθεραπευτές όταν έφτασα στη Βραζιλία.
Ζεις έξω από πολύ μικρή. Μήπως είναι τελικά ωφέλιμο να διώχνει κάποιος τον Ελληνα από μέσα του; Τα κουσούρια του εννοώ.
Δεν θα έλεγα τόσο τα κουσούρια όσο την αθλητική του κουλτούρα. Οταν εδώ κάνεις υψηλό αθλητισμό παρατάς όλα τ’ άλλα. Ούτε δουλεύεις ούτε σπουδάζεις. Η δουλειά σου είναι η δουλειά σου, ο πρωταθλητισμός. Δεν μου ταίριαζε αυτή η νοοτροπία όταν ζούσα στην Ελλάδα. Χάνουμε την ουσία, που είναι να διασκεδάζεις αυτό που κάνεις. Εγώ τον αθλητισμό τον αντιμετωπίζω ως χόμπι.
Τι θα ήθελες να έχεις από τον Ελληνα που δεν το έχεις;
Στρεσάρομαι παραπάνω απ’ ό,τι ο μέσος Ελληνας. Είμαι συνέχεια «on». Μάλλον η μητέρα μου μου το έχει μεταδώσει αυτό. Θα ήθελα να ήμουν πιο ήρεμη και χαλαρή. Τώρα που μετακομίσαμε σε μικρότερη πόλη αγχώνομαι λιγότερο. Πλέον στρεσάρομαι μόνο για βλακείες!
Θα γινόσουν ολυμπιονίκης αν δεν έφευγες από την Ελλάδα;
Πολύ δύσκολη ερώτηση. Κοίταξε, έκανα παγκόσμιο ρεκόρ κορασίδων στα 15 μου, δύο χρόνια προτού πιάσω το ηλικιακό όριο. Τότε δεν ζούσα στην Αμερική αλλά στην Ελλάδα. Προφανώς, λοιπόν, υπήρχαν εδώ οι υποδομές ώστε να φτάσω σε αυτό το υψηλό επίπεδο. Υπάρχουν όμως και άλλοι που το έφτασαν χωρίς να φύγουν. Δεν μπορώ να ξέρω σε ποιον βαθμό τα έφερε η τύχη.
Μεθαύριο πού θα ζήσεις; Ελλάδα ή Αμερική;
Το συζητάμε πολύ με τον Μιτς. Η καρδιά λέει Ελλάδα, η λογική λέει Αμερική. Τώρα που τα παιδιά της ηλικίας μου φεύγουν, εγώ θα γυρίσω;
Είναι και θέμα βιοπορισμού. Προφανώς ο στίβος δεν αρκεί για να εξασφαλιστείτε επαγγελματικά για μια ζωή.
Στην Αμερική κάνουμε και άλλα πράγματα εκτός αθλητισμού. Αυτά δεν μπορούν να γίνουν εδώ. Θα επέστρεφα εάν τύχαινε στον δρόμο μου μια καλή επαγγελματική πρόταση, όχι απαραίτητα σχετική με τον αθλητισμό. Εχω και κάποια καλά πτυχία.
Πήγες στην Αμερική κυρίως για σπουδές ή για επαγγελματικό αθλητισμό;
Για να σπουδάσω πήγα στις ΗΠΑ. Γι’ αυτό και επέλεξα ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια, το Στάνφορντ, όπου πρέπει να έχεις καλούς βαθμούς στα μαθήματα για να κρατήσεις την υποτροφία σου. Οχι ότι είχα ποτέ τέτοιο πρόβλημα…
Ο πρωταθλητισμός απαιτεί θυσίες, ακόμη και αν τον βλέπεις ως χόμπι. Τι σου έχει λείψει στη ζωή σου;
Εάν το νιώθεις σαν θυσία, πάει, τελείωσε. Ετσι το έβλεπα από μικρή. Πάντα μου άρεσε το σκι, αλλά έχω να κάνω από τα 18 μου εξαιτίας του ρίσκου για τραυματισμό. Μου λείπει το σκι, αλλά είναι επιλογή μου να το αποφύγω. Μπορώ όποτε θέλω να πάω στο βουνό και το πιθανότερο είναι να μην πάθω και τίποτε. Αλλά δεν το κάνω. Δεν είναι θυσία, αλλά επιλογή. Δεν υπάρχει κάτι που με περιμένει στον θερμοθάλαμο μέχρι να σταματήσω τον αθλητισμό.
Ολοι λένε ότι είσαι από τα καλά παιδιά του χώρου.
Ευτυχώς!
Ναι, αλλά λένε ότι τα καλά παιδιά τερματίζουν τελευταία…
Αυτό που βλέπει ο κόσμος στον διάδρομο δεν έχει καμία σχέση με την υπόλοιπη ζωή μου. Βλέπαμε το βίντεο από το Ρίο πριν από τα 4,85 μ. και λέω του Μιτς, πάντοτε έτσι είμαι; Μοιάζω έτοιμη να πάω να σκοτώσω κάποιον! «Στον αγώνα έχεις το πρόσωπο του δολοφόνου» απάντησε αυτός. Στο πρόσωπό μου φαίνονται η ένταση, το άγχος, η αδρεναλίνη. Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαι αντιπαθητική ή κακιά.
Πώς θα ήθελες να σε θυμούνται στο μέλλον;
Αληθινά, δεν με ενδιαφέρει. Ο,τι κάνω το κάνω για τον εαυτό μου, για τον άντρα μου, για τους κοντινούς μου φίλους, για να αισθανθεί η Ελλάδα χαρά και υπερηφάνεια. Δεν με νοιάζει πώς θα με θυμούνται σε διακόσια χρόνια. Ελπίζω ότι η καριέρα μου θα βοηθήσει μικρά παιδιά με τον σωστό τρόπο. Θέλω να πω και κάτι άλλο, αλλά δεν ξέρω αν πρέπει…
Εγώ νομίζω ότι πρέπει…
Ο σωστός τρόπος, που λέω, είναι ο καθαρός αθλητισμός. Αλλά μην το γράψεις.
Πιστεύω ότι ειδικά αυτό πρέπει να γραφτεί. Το στερέωμα του στίβου έχει απαξιωθεί εξαιτίας των κρουσμάτων ντόπινγκ σε κορυφαίους αθλητές.
Πολλοί αθλητές λένε πια ότι δεν έκαναν καριέρα επειδή έμειναν καθαροί. Δυστυχώς, είναι αλήθεια αυτό. Οι ίδιοι οι αθλητές μας κατέστρεψαν την εικόνα τους ύστερα από ένα, δύο, δέκα χρόνια. Για εμένα θέλω να πουν «κοίτα η Κατερίνα, ούτε σε δέκα χρόνια πιάστηκε».
Παίρνουν μετάλλια και τρέμει η ψυχή όλων τι θα βγει στο μέλλον.
Εγώ όμως ξέρω τι θα βγάλει το μέλλον για εμένα. Και κοιμάμαι ήσυχη…
«Ενας τελικός χωρίς συναγωνισμό δεν έχει ενδιαφέρον»
Ο σύζυγός σου είναι και προπονητής σου. Δεν έχει και τα στραβά της αυτή η σύμπτωση;
Εντάξει, κάποιες φορές μαλώνουμε στην προπόνηση και μπαίνουμε στο αμάξι εκνευρισμένοι. Αλλά αυτό περνάει γρήγορα. Τα περισσότερα είναι θετικά. Οταν τελείωσα το πανεπιστήμιο ταξίδευα στους αγώνες μόνη και αυτό με δυσκόλευε ψυχολογικά. Ημουν καινούργια στο κύκλωμα, δεν γνώριζα κόσμο, πήγαινα κι έτρωγα μόνη, δεν περνούσε με τίποτε η ώρα, καθόμουν δύο μέρες σε ένα κρεβάτι ξενοδοχείου.
Τώρα πια ταξιδεύεις με τον άνθρωπό σου…
Ασχετα με το αθλητικό κομμάτι, περνάω μαζί του δέκα ώρες στο αεροπλάνο, με παίρνει με το ζόρι να βγούμε έξω και να δούμε την πόλη, έτσι φεύγει πιο εύκολα και ο αγώνας. Είναι πολύ σημαντική η διαφορά και πιστεύω ότι θα επιμηκύνει την καριέρα μου.
Λες ότι την ώρα του αγώνα σβήνεις τον εγκέφαλό σου. Πώς γίνεται αυτό;
Ωραία τα λέω στα λόγια, αλλά δεν γίνεται έτσι ακριβώς. Η προσήλωση είναι απλώς ο στόχος. Να μη βλέπω τι γίνεται γύρω μου ώστε να μη χρειάζεται να σκέφτομαι στον αγώνα. Να γίνονται όλα… αυτοματισμός. Η εμπειρία το κάνει πιο εύκολο όσο περνάνε τα χρόνια.
Βλέπεις τον εαυτό σου στη θέση της Ισινμπάγεβα ή του Μπούμπκα, που περίμεναν ξάπλα δύο ώρες μέχρι να τελειώσουν οι υπόλοιποι τις προσπάθειες;
Να σου πω κάτι; Δεν μου αρέσει και τόσο αυτό. Εγώ διασκεδάζω τον συναγωνισμό. Οποτε κερδίζω πηδάω όσο ακριβώς χρειάζεται για να κερδίσω και δεν κοιτάζω να ανεβώ μισό μέτρο παραπάνω. Αυτό δεν έχει ενδιαφέρον…
